aktorka;

Właściwie Janina Morska, z domu Czyżewska, 1° v. Magnuszewska, 2° v. Zniczowa.

Spotykany w opracowaniach rok urodzenia 1898 nieprawdopodobny. Była córką Julii i Franciszka Czyżewskich, żoną najpierw Eugeniusza Magnuszewskiego, potem Michała Znicza. Uczęszczała do gimnazjum w Łodzi. Według własnej relacji wstąpiła na scenę w wieku lat siedemnastu przyjmując pseud. Morska (nazwisko panieńskie jej babki). Debiutowała na scenie Teatru Popularnego w Łodzi jesienią 1910. W zespole tego teatru pozostała do końca sez. 1912/13. Miała opinię dobrze zapowiadającej się aktorki do ról lirycznych, obdarzonej dużym wdziękiem i wrażliwością sceniczną. Grała takie role, jak: Urszulka (Urszulka z Czarnolasu), Petra (Wróg ludu), Helena (Grube ryby), Ludwika (Dwie sieroty), Alina (Balladyna), Klarcia (Koniec Sodomy), Marynia (Kolejarze), Mimi (Dama kameliowa). W tym okresie zapewne wyszła za Eugeniusza Magnuszewskiego. W zimie 1914 występowała w Teatrze Polskim w Petersburgu, w 1915 w Teatrach Zjednoczonych w Łodzi, 1916-18 w łódzkim Teatrze Polskim, przy czym w 1917 okresowo należała do zespołu Stanisławy Lubicz-Sarnowskiej, z którym odwiedziła m.in. Płock i Kielce. W trakcie sez. 1918/19 przeszła do zespołu Teatru Powszechnego w Krakowie i grała tu do 1921, uczestnicząc w wyjazdach teatru do Cieszyna (grudzień 1918, listopad 1919, luty 1921). Grała wówczas m.in. Janinę (Dom otwarty), Julię (Romeo i Julia), Anielę (Śluby panieńskie); 21 marca 1919 zadebiutowała na scenie Teatru Letniego w Warszawie w roli Wandy (Mąż z grzeczności), ale nie została zaangażowana. W sez. 1921/22 występowała w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, 1922/23 w Teatrze Komedia w Warszawie i z zespołem tego teatru gościnnie m.in. w Kaliszu i Płocku (kwiecień 1923), zaś w czerwcu i lipcu tego roku uczestniczyła w objeździe zespołu Karola Adwentowicza, m.in. w Ciechocinku i Włocławku. W 1923-25 grała w Teatrze Miejskim w Łodzi, takie role, jak Klara (Zemsta), Violetta (Kordian), a także w Teatrze Letnim (maj–sierpień 1925), jesienią 1925 Teatrze im. Fredry w Stanisławowie, następnie do końca sez. 1925/26 T. im. Słowackiego w Krakowie, w 1926-30 w Teatrze Miejskim i Letnim w Łodzi, skąd na sez. 1930/31 została zaangażowana przez Leona Schillera do Teatrów Miejskich we Lwowie. W 1932–34 znów grała w Teatrach Miejskich w Łodzi, następnie w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie (1934-37), w Teatrze Kameralnym w Warszawie (sez. 1937/38) już jako Morska-Zniczowa.

W czasie II wojny światowej mieszkała w Warszawie. Potem znalazła się w pierwszym zespole Teatru Miejskiego w Katowicach (od 15 marca 1945), następnie wraz z dyrektorem Karolem Adwentowiczem przeszła na sez. 1945/46 do Teatru Powszechnego im. Żołnierza Polskiego w Krakowie. W sez. 1946/47 wróciła do Katowic. W sez. 1948/49 grała w Teatrze Powszechnym w Łodzi, po czym wróciła już na stale do Teatru Śląskiego w Katowicach. Była jedną z najpopularniejszych aktorek tej sceny. Grała dużo, m.in. Podstolinę (Zemsta), Dorotę (Grube ryby), Łechcińską (Rozbitki), Lulu (Skiz), Kasztelanową (Mazepa), Reginę (Wychowanka), Teklę (Wysoka ściana), Radczynię (Wesele), Piastunkę (Antygona Jeana Anouilha), a jej „talent, wytworna aparycja i kultura wzbogacały każdą z tych postaci”.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1900–1980, t.II, PWN, Warszawa 1994.

aktor, reżyser;

Właściwie Zygmunt Mieczysław Modzelewski. Był synem Władysława M., właściciela firmy rzemieślniczej  i Józefy z Boguszewskich. W 1927 uczył się na Kursach Wokalno-Dramatycznych  H.J. Hryniewieckiej w Warszawie. W 1928-29 grał w T. Polskim w Wilnie, np. Porucznika (Damy i huzary), Jimmy´ego (Czarodziej), Laertesa (Hamlet; obok K.Adwentowicza). W sez. 1929/30 i 1930/31 występował na scenach warsz.: w T. Narodowym, jako: Jasiek (Niespodzianka), Piętek (Młody las), Cecil Sykes (Nowa umowa małżeńska) oraz T. Wielkim, Nowym i Letnim. W 1931/32 i 1932/33 grał w Poznaniu, w T. Polskim: Leona (Wielki człowiek od małych interesów), Obcego pana (Świerszcz za kominem), Albina (Śluby panieńskie), Merkucja (Romeo i Julia) i T. Nowym. Brał też udział w programach kabaretu Klub Szyderców ,,Pod Kaktusem”. W sez. 1933/34 należał do zespołu dram. T. Polskiego w Katowicach, gdzie wystąpił w rolach: Stanisława (Odsiecz Wiednia), Jaśka (Lampka oliwna), Fiutyńskiego (Trójka hultajska), Walerego (Skąpiec), Piorunowicza (Klub kawalerów), Jerzego (Towariszcz). Od sez. 1935/36 zaangażował się do T. im. Słowackiego w Krakowie i występował tu do wybuchu II wojny świat., w rolach: Pana Wacława (Wychowanka, 1935), Pawła (Rozkoszna dziewczyna), Joazara (Judasz z Kariothu), Herkulesa (Tragedia o polskim Scylurysie); tyt. Rabusia, Kaja (Otello)- 1936; Ludwika (Wielka miłość), Sieciecha (Bolesław Śmiały)- 1937; Jurkiewicza (W małym domku), Dolskiego (Wielki człowiek od małych interesów)- 1938; Orlanda (Jak wam się podoba), Julka (Dziś flagi)- 1939. Wspominał go Z. Leśnodorski: „Zawsze wesoły, roześmiany, żywy jak iskra, mimo dziesiątki chorób, które go trapiły, płomienny Giano Giani w Beatrix Cenci (z Jaroszewską i Wysocką)” (1937). Wystąpił gościnnie w T. Malickiej w Warszawie w sztuce Mięczak (1937). W 1926 w filmie Za głosem serca zagrał główną rolę Hrabiego Włodzimierza Perkuna. Brał udział w słuchowiskach Pol. Radia w Krakowie.

Był zdolnym aktorem o znakomitej dykcji i dobrej aparycji, często obsadzanym, przeważnie w drugoplanowych rolach amantów, sam lubił grać w repertuarze komediowym. Uzdolniony plastycznie, w okresie przedwojennym rysował i malował.

Po wybuchu wojny pocz. mieszkał w Krakowie, później (wg przekazu rodziny), poszukiwany przez gestapo, uciekł z kraju. Przedostał się do Włoch, stamtąd do Francji, gdzie 30 III 1940 w Wielkim Amfiteatrze Sorbony wystąpił z T. Polskim w programie pt. Wspominki… z okazji Świąt Wielkiej Nocy. Potem przebywał w Londynie, współpracował z Rządem RP na Uchodźctwie; od 1 VII 1942 do końca lutego 1943 był spikerem w Dziale Radiowym Min. Informacji i Dokumentacji. Potem znalazł się w Persji, nast. w Nowym Jorku. Tu współpracował z Polskim T. Artystów, np. w 1944 grał Księdza Piotra (Dziady cz. III), reżyserował (z L. Krzemińskim)Józię i Pierwszą lepszą. W latach późniejszych mieszkał w Kalifornii, pracował w fabryce odzieżowej.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2016

aktorka, reżyser;

Właściwie Stanisława Alicja Mazarek, zamężna Żółkiewska. Była córką Adama M. i Teodozji z Chylińskich, żoną Tadeusza Żółkiewskiego (ślub 26.02.1929 w Warszawie). Skończyła gimn. w Armawirze; przez rok uczyła się aktorstwa w Studiu K.S. Stanisławskiego w Moskwie, uczęszczając rów­nocześnie na kursy prawnicze. W 1918 przyjechała do Warszawy; w 1919 wstąpiła do zespołu Reduty, gdzie zadebiutowała w grudniu t.r. jako Helena (Ponad śnieg bielszym się stanę), nast. zagrała Margeritę (Balwierz zakochany). Recenzenci pisali o „akcentach prawdziwej szczerości”; „aktorka młoda, o dobrych warunkach zewnętrznych i dającej się wyczuć w słowie inteligencji”, „gra ze zrozumie­niem, które doprowadzi ją do wybitnych rezultatów” (M. Orlicz). W sez. 1922/23-1924/25 występowała w T. im. Słowackiego w Krakowie (m.in. jako Ofelia w Hamlecie, Tytania w Śnie nocy letniej, Laura w Kordianie), 1925-27 w T. Polskim w Warszawie, 1927/28-1929/30 w T. Miejskim we Lwowie, a w sez. 1930/31 w T. Ateneum w War­szawie. Na jesieni 1929 odbyła duży objazd miast południowych i zachodnich z T. Premier F. Frączkowskiego z udziałem K. Junoszy-Stępowskiego. W latach nast. wiązała się dorywczo z różnymi zespo­łami; objeżdżała większe ośrodki teatr. lub dawała serie występów gościnnych. Współpracowała z Re­dutą (1932, 1936), T. Artystów w Warszawie (1932), objazdowym zespołem K. Adwentowicza (1932), występowała gościnnie w Płocku, Bydgoszczy, Grudziądzu i Kielcach (lato 1933), jesienią 1933 grała w T. Nowym w Poznaniu. Od lutego 1934 do końca sez. 1934/35 występowała w T. Ziemi Po­morskiej w Toruniu, w którym zagrała wiele ról gościnnie także w sez. 1935/36 i 1936/37; brała udział w objazdach tego teatru (m.in. Gdańsk, So­pot, Ciechocinek, Inowrocław). W grudniu 1934 grała Maszę (Kwiecista droga) w T. Miejskim na Pohulance w Wilnie. W sez. 1935/36 występowała gościnnie w zespole T. Wielkopolskiego; w 1935 grała także w T. Kameralnym, a w 1936 w T. Wielkim w Warszawie. W sez. 1936/37 występo­wała w Objazdowym T. Woj. Białostockiego. Na sez. 1937/38 zaangażowała się ponownie do T. Miejskich we Lwowie. Po operacji przebytej w 1938, na pół roku przerwała pracę, po czym w lecie 1939 występowała znów w T. Ziemi Pomor­skiej w Toruniu. Okres okupacji spędziła w War­szawie; pracowała w kawiarniach „Mon Cafe”, „Do­rota” i „U Aktorek”. W sez. 1945/46 grata w T. Polskim w Bielsku i Cieszynie, 1946/47 w Opolu, 1947/48 w T. Powszechnym TUR w Krakowie. W Bielsku i Opolu zajmowała się również reżyserią; wystawiła m.in. Obcym wstęp wzbroniony, Cień D. Niccodemiego, Popas króla jegomości. W sez. 1948/49, za dyrekcji W. Horzycy, zaczęła pracować w T. Polskim w Poznaniu, gdzie pozostała do eme­rytury (1 X 1966). W ostatnim okresie z powodu choroby serca występowała coraz rzadziej. Była aktorką „subtelną, liryczną” (H. Małkowska), miała b. dobre warunki scen., podkreślano ciepłą barwę jej głosu. O roli Beatrice (Wiele hałasu o nic) zagranej w Krakowie (1925), a nast. we Lwo­wie w 1927 recenzenci zgodnie pisali: „Była śliczna, żywa, ciepła, kobieca, śmiechem rozpromieniona i porankowo świeża” (H. Zbierzchowski), „czarowała urokiem, wdziękiem, humorem pełni życia i tem­peramentem” (R. Dragan) – oba cyt. za „Wiado­mościami Teatralnymi” 1927. Grała m.in.: Annę (Warszawianka), Laurę (Kordian), Bertę (Świerszcz za kominem), Roksanę (Cyrano de Bergerac), He­lenę Ziemską (Drugie imię miłości), Janinę Żelską (Dom otwarty), Amelię (Mazepa), Desdemonę (Otello), Małgorzatę (Dama kameliowa). W zespo­łach teatr., w których występowała, cieszyła się uznaniem i sympatią, nie tylko dzięki poziomowi artyst. granych ról, ale także dzięki swojej postawie. Z. Koczanowicz pisał m.in. i o M.: „byli ludźmi o wysokiej kulturze osobistej, bardzo koleżeńskimi, dającymi młodszym piękny przykład umiejętności życia w gromadzie i cierpliwości w pokonywaniu objazdowych trudów”. Po wojnie podkreślano doj­rzałość jej aktorstwa skoncentrowanego na odtwa­rzaniu najprostszymi środkami subtelnych niuansów i półtonów psychiki granych postaci, wzruszających i ciepłych. Do najważniejszych ról tego okresu należały: Beata (Cień D. Niccodemiego), Julia Czerwińska (Dom Kobiet) – uznana przez W. Natansona za najciekawszą rolę pozn. przedstawienia, Radczyni (Wesele), Linda (Śmierć komiwojażera), Pani Dobrójska (Śluby panieńskie).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

aktor, reżyser;

Pseud. M. Krzewiński, M. Szy­mański. Data urodzenia wg informacji rodziny. Był synem kompozytora Piotra M. i Marii z Owidzkich, bratem Juliana Krzewińskiego. W 1907 ukończył Gimn. Zgromadzenia Kupców w Warszawie, następnie studiował architekturę na Politechnice Lwow. (1907-14), m.in. pod kier. A. Szyszko-Bohusza. W czasie studiów często występował jako recytator na przedstawieniach amatorskich, a wiosną 1914 także w kabarecie Wesoły Ul we Lwowie. Od 1914 mieszkał w Warszawie i pracował jako rysownik; brał udział w przedstawieniach amatorskich i koncertach dobro­czynnych. Od jesieni 1915 występował też jako recyta­tor w T. Nowoczesnym. Używał w tym czasie pseud. Mariusz Krzewiński (zapożyczonego od brata) lub pseud. Mariusz Szymański. W maju lub czerwcu 1916 debiutował jako aktor w objazdowym zespole K. Ad­wentowicza grając rolę Lofflera (Kolega Crampton). Potem znów występował jako recytator m.in. w warsz. t. Chochoł (lato 1916). 8 XI 1917 już pod właściwym nazwiskiem wystąpił po raz pierwszy w T. Polskim w Warszawie w roli Worsleya (Sułkowski) i pozostał w tym zespole do 1919. W 1919-21 występował w T. Miejskich (w T. Rozmaitości, Reducie i T. Letnim), w sez. 1921/22 w T. Maska i T. Komedia, od paździer­nika 1922 do 1932 w T. Polskim, później w T. Narodo­wym, w 1934-38 na scenach TKKT, a w sez. 1938/39 w T. Ateneum. Dość często wyjeżdżał na występy goś­cinne, m.in. do Krakowa (1931, 1933, 1934, 1937), Lwowa (1936, 1939), Poznania (1936), Katowic (1937). Podczas II wojny świat. występował jako recytator, zarówno na koncertach publicznych, m.in. w konser­watorium i kawiarni SIM, jak i w mieszkaniach pry­watnych. Między błahe wierszyki i monologi wplatał niekiedy utwory A. Mickiewicza, S. Żeromskiego, W. Reymonta. W czasie powstania warsz. został za­mordowany przez hitlerowców. Żoną jego była Nina z Załuskich (od 1 III 1919).
Wg M. Misiornego był „szczupły, wysokiego wzrostu (ponad 180 cm)”. Jego twarz „o niezwykle żywej mi­mice, najczęściej śmiejąca się w sposób zniewalający”, była „niezbyt ładna, ale śmieszna i sympatyczna”. Zwracały uwagę: „nos ostry i długi, broda wysunięta do przodu, ruchliwe oczy, duże usta, których kąciki podnosił wysoko do góry” (L. Kuchtówna). Jego „duży, dźwięczny głos o rozległej skali był giętki i czysty” (M. Misiorny). Grał gł. role komiczne zdo­bywając sobie wielką popularność. Cechowała go ogromna „vis comica”, temperament i wdzięk. Wg J. Kreczmara „niewielu aktorów umiało tak zaraźli­wie śmiać się na scenie, jak on”. Wyróżniał się też sprawnością fizyczną. Niektórzy recenzenci krytyko­wali jego grę, np. K. Irzykowski pisał: „p. Maszyński jest rzeczywiście aktorem twórczym i pracowitym. Lecz ubolewam nad tym, że gatunek jego wynalaz­czości jest pośledni. Wyposaża się rolę w triki cielesne (mówi przez nos, stula usta w trąbkę)”. Obsadzany w niewybrednych farsach, M. istotnie nabrał z czasem skłonności do szarżowania. Bywał jednak bardzo ory­ginalny w swej szarży, miał zmysł groteski, umiał za­rysować kontur postaci przy pomocy środków czysto zewnętrznych. Wybitniejsze role: Ciuciumkiewicz (Dom otwarty), Collins (Wojna i miłość), Ildefons (Balwierz zakochany), Dudka (Sen nocy letniej), Knock (Knock, czyli Tryumf medycyny), Orgon (Świętoszek), Walery (Ładna historia), Truffaldino (Sługa dwóch panów),Król Serdanii (Król), Mackie Majcher (Opera za trzy grosze), Pan Topaz (Pan Topaz), Mosca ( Volpone), Pap­kin (Zemsta), Cyrano de Bergerac (Cyrano de Bergerac), Boon (Nigdy nic nie wiadomo), Dolski (Wielki człowiek do małych interesów), Ludwik (Był sobie więzień), On (Freuda teoria snów), Dorrit (Mała Dorrit), Olek (Dziewczyna z lasu).
Był jednym z najlepszych pol. recytatorów. Uczestni­czył w koncertach dla robotników, w imprezach dla dzieci, często występował w Polskim Radiu. Jako re­cytator zachowywał się inaczej niż na scenie. Dyskretny i powściągliwy w ruchu, najwięcej uwagi poświęcał trafnej interpretacji tekstu, w czym wykazywał znaczne poczucie stylu; wg J. Kreczmara „traktował siebie jak instrument muzyczny, na którym wygrywał utwór poety”. Miał świetną dykcję, która pozwalała mu na ryzykowne efekty, jak np. w słynnej bajce O koguciku i kurce, recytowanej w zawrotnym tempie w najwyż­szych rejestrach. W ostatnich latach przed II wojną świat. reżyserował kilka przedstawień, m.in. własną sztukę Tak, a nie inaczej (1934). Od 1921 występował w pol. filmach, m.in. Ludzie bez jutra, Uśmiech losu, Każdemu wolno kochać a w 1930 uczestniczył w dubbingowaniu filmów w Pa­ryżu. Był autorem kilku komedii: „Koniec i początek” (1931), „Katastrofa” (1931), „Tak, a nie inaczej” (1934).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

aktorka;

Właściwie Karolina Teresa Stawarz lub Bzdyl, 1° v. Hoppe, 2° v. Szuyska, 3° v. Pastuszko. Podawała też rok urodzenia 1906, a miejsce Berlin. Była córką Józefa i Katarzyny z Sumarów; jej pierwszym mężem był inżynier Jan Hoppe (ślub 8 XII 1930, rozwód w 1934), drugim książę Wacław Szuyski (ślub 9 VII 1934 w Warszawie, rozwód w 1940), trzecim dyr. i kier. artyst. teatru Jan Zbigniew Pastuszko (ślub 26 X 1953 w Warszawie). W latach Il wojny świat. związana była z aktorem Zbigniewem Rakowieckim. W Krakowie, gdzie mieszkała do 1929, ukończyła dziewięć klas żeńskiej Szkoły Wydziałowej im. Z. Oleśnickiego, uczyła się tez tańca u E. Koszutskiego. Prawdopodobnie już w sez. 1919/20, a na pewno w 1920/21, brała udział jako chórzystka, w spektaklach operetkowych T. Powszechnego przy ul. Rajskiej; 19 VII 1921 debiutowała tu w roli Gienia (Nasi najserdeczniejsi). W 1921/22 kształciła się w Miejskiej Szkole Dram.; na popisie uczniów 23 VI 1922 w T. im. Słowackiego wystąpiła jako Hesia w Moralności pani Dulskiej. Na tej samej scenie w lipcu i sierpniu t.r., z zespołem Opery i Operetki tańczyła mazura w Halce. W t. przy Rajskiej występowała też w sez. 1923/24 i w scenach baletowych czyniła „duże postępy” (K. Krumłowski). Równocześnie, w sez. 1922/23-1924/25 była zaangażowana w T. im. Słowackiego. Grała tu dużo ról, dziecięcych i młodych dziewcząt: Dziunię (Bracia Lerche), Dziecko (Dziady)-1922; Isię (Wesele), Młodszego brata (Tragedia dzieci), Marię (Złoty wiek rycerstwa)-1923; Giselę (Prawo pocałunku), Danusię (Krzyżacy)-1924. Z zespołem tego t. w lipcu i sierpniu 1924 występowała we Lwowie, np. w roli Zuzi (Damy i huzary). W sez. 1925/26 była aktorką Zjednoczonych T. Pomorskich Bydgoszcz-Toruń-Grudziądz. Zapamiętała ją z tego okresu H. Małkowska: „Patrzyliśmy zdumieni na tę «aktorkę» o dziecinnej niemal postaci, na buzię, której wydawało się, nigdy jeszcze nie tknęła szminka”. „Taka była u progu swej pięknej kariery. W Balladynie uroczo grała Skierkę. W bezbłędnym operowaniu wierszem i wzorowej dykcji znać było dobrą, krakowską szkołę. Zgrabna, zwinna, czarowała urodą i wdziękiem młodości”. Występowała też w rolach: Elsinoe (Irydion), Mary (Świerszcz za kominem), Zośki (Szlakiem legionów), Lucyny (Dar poranka). W sez. 1926/27 grała w T. Nowym w Poznaniu, np.: Luizę (Intryga i miłość), Helenę (Sen nocy letniej), a od 1927/28 do listopada 1929 w T. Miejskich w Łodzi, gdzie powierzano jej duże role dramat., jak: Harfiarka (Wyzwolenie, 1927), Bronka (Śnieg), Donna Inez (Don Juan Tenorio) – 1928; Alina (Balladyna, 1929). Od 29.VI. do 15 VII 1929 występowała (wraz z A.  Węgierką) w T. Małym we Lwowie jako Nelly w Poławiaczu cieni, a w październiku t.r. z aktorami t. łódz. odwiedziła Kalisz.
W listopadzie 1929 została zaangażowana do T. Polskiego w Warszawie. Występowała tu do końca 1931 rozwijając swój talent pod czujną i czułą opieka Szyfmana” (E. Krasiński), u boku mistrzów tej sceny. Pierwszą rolę podlotka-Bronię w Czarującym emerycie zagrała na scenie T. Małego, ale jej właściwym warsz. debiutem była rola Ewy Łasztówny w praprem. Domu kobiet, 21 III 1930. Wcześniej, Z. Nałkowska zapisała w swoim dzienniku: „Liczę trochę na mała Lubieńska, jest w niej ton szczerości, poczucie rzeczywistości”. Krytycy (Lorentowicz, Boy, Słonimski) ocenili  jej debiut jako: ,,niezwykle szczęśliwy”, grała z temperamentem i ,,naturalnością wyrazu”, sprawiając ,,prawdziwą niespodziankę”, podkreślali, że to „bardzo obiecujący talent”. W 1930 w roli Ewy występowała 2 i 3 V w Wilnie, a od 13 do 16 V we Lwowie. Potem w T. Polskim grała: Jankę Aubrin (Papa), Korę (Noc listopadowa), Gwen (Dzień bez kłamstwa) – 1930; Wandę  (Mąż z grzeczności, 1931), która „w II akcie wzruszyła kamienie” (Irzykowski) oraz Julię (Romeo i Julia, 1931), jej największy sukces artyst. w całej karierze aktorskiej. Boy określił ją jako ,,zupełnie niepospolitą:, ,,wzięta była przez młodą artystkę zadziwiająco pewnie, bez jednej fałszywej, nuty, z urokiem młodości i szczerości, z doskonałym wyczuciem!”; „włożyła w rolę Julii żar uczucia, wdzięk dziewczęcy i słodycz wyrazu, które podbiły od razu największych sceptyków. Dała śliczne złudzenie dziecka przebudzonego do miłości”, zachwycał się Lorentowicz. ,,Była najlepszą Julią, jaką widziałem – młodziutka, nieprzytomna, przebita jak motyl szpilką miłości i szekspirowskiej poezji, włoska, zmysłowa i dziecinna zarazem. Potem zrobiła się śmiała i bardzo sophisticated”, wspominał M. Hemar. Od pocz. 1932 do końca 1933 występowała w T. Narodowym, m.in. jako: Elżbieta Valois (Don Karlos, 1932), Krysia w znakomitym przedstawieniu Mademoiselle (1932; obok M. Ćwiklińskiej i M. Dulęby) – miała w tej roli „wiele liryzmu i niezwykłą siłę ekspresji. Mała Lubieńska stała się już bardzo dużą Lubieńską”, pisał Słonimski. Pozytywne oceny zyskały też: Małgorzata (Pierwsza sztuka Fanny, 1932); Klara (Zemsta) i Gloria (Nigdy nic nie wiadomo)-1933. Od sez. 1934/35  do wybuchu II wojny świat. występowała na scenach TKKT (po 1936 w T. Narodowym i Nowym). Zwróciła uwagę w rolach: Sfinksa (Maszyna piekielna, 1935), ponownie Harfiarki (Wyzwolenie, 1935)– „pięknie mówiła swym miękkim, śpiewnym głosem”, jak zapamiętał J. Kreczmar; Infantki (Cyd, 1935), Kordelii (Król Lear, 1935), Łucji Brandel (Wolna kobieta, 1937), ponownie Lucyny (Dar poranka, 1938). Jedne z ostatnich jej przedwojennych ról w 1939, to: Julia (Miłość czysta u kąpieli morskich) i Jackie Coryton (Week-end). W tymże roku, 4 Il wystąpiła w wieczorze jednoaktówek T. Rittnera, C.K. Norwida, i J. Czechowicza, które były reżyserską praca dyplomową W. Horzycy na Wydz. Reżyserii PIST-u. Na sez. 1939/40 otrzymała angaż do T. Narodowego.

W latach 30. dużą popularność przyniosły jej role filmowe, szczególnie Hanka w Dziesięciu z Pawiaka (1931), Ewa Pobratymska w Dziejach grzechu (1933), Władzia Majewska  w Książątku (1937). Wystąpiła także: w Pałacu na kółkach (1932), Ostatniej eskapadzie (1933), Fredek uszczęśliwia świat (1936).

Podczas okupacji niem., od października 1939 pracowała jako kelnerka w pierwszej, otwartej przez aktorów, warsz. kawiarni „Café-Bodo”, a w 1940- 44 w kawiarni ,,U Aktorek”. Należala do AK (III Zgrupowanie ,,Konrad”, od sierpnia 1944 Grupa Bojowa ,,Krybar”, Obwód Śródmieście). W czasie powstania wchodziła w skład czołówki teatr. zorganizowanej przez L. Schillera; wraz K. Adwentowiczem, W. Brydzińskim, T. Fijewskim, M.Wyrzykowskim występowała na Powiślu i w Śródmieściu. Po upadku powstania przedostała się do Podkowy Leśnej, stąd do Zakopanego, gdzie krótko pracowała jako kasjerka w kinie. Potem przyjechała do Krakowa; z Z. Ordyńską i W. Ściborem utworzyła mały zespół teatr. T. Objazdowy Aktorów Scen Warsz., który występował od 3 IV do 30 X 1945 (z recytacjami i sztuką Dar poranka; po raz kolejny grała Lucynę), m.in. w Wieliczce, Będzinie, Dąbrowie Górniczej, Sosnowcu, Częstochowie, Kielcach. Od 1 XI 1945 do 31 I 1946 występowała w T. Kameralnym Domu Żołnierza w Łodzi, z dużym sukcesem, w roli Elizy Doolittle (Pigmalion). Po powrocie do Warszawy, od maja 1946 do końca sez. 1957/58 należała do zespołu T. Polskiego, gdzie zagrała kilka dobrych ról: Głafirę (Wilki i owce, 1947), Matyldę (Odwety) i Astrid (Wiosna w Norwegii) – 1948; Jolantę (Dobry człowiek, 1950), Margrabinę Vauban (Król i aktor, 1952), Różę Byleńską (Dom kobiet, 1955; dublowała A. Leszczyńską). W sez. 1958/59-1961/62 występowała w T. Klasycznym jako: Nieznajoma (Bezimienna gwiazda, 1959), Ksenia Rumiancewa (Niebieska teczka, 1961), Anna (Czy to jest miłość?, 1962). Od sez. 1962/63 do emerytury, na którą przeszła 1 I 1976, zaangażowana była w T. Narodowym; grała na tej scenie jeszcze do 1986. Z nielicznych ról, w których tu wystąpiła, warto wymienić: Helenę (Lekkomyślna siostra, 1963), Aurorę (Ciężkie czasy, 1968), Gizę (Zabawa w koty, 1973), Lalę wdowę (Trzema krzyżykami, 1979) i Marię Josefę (Dom Bernardy Alby, 1986), w której obchodziła jubileusz 65-lecia pracy artyst. i 80-lecia urodzin.
Niewysoka, drobna, o ogromnych oczach, delikatnych rysach twarzy, jasnych włosach, była gwiazdą przedwojennej Warszawy, jedną z najpiękniejszych pol. aktorek (w opinii np. Irzykowskiego, Iwaszkiewicza). Miałą charakterystyczny głos o nieskazitelnej dykcji, niezwykle dźwięczny, ciepły i melodyjny, który nie zmieniał się wraz z upływem lat. Predysponowana była do ról lirycznych, ale żywy temperament i wdzięk sprawiał, że z równym powodzeniem występowała w komediach, farsach czy klasycznych dramatach. Według J. Ciecierskiego najlepiej czuła się w komedii, Boy uważał,. że „raczej nie jest z temperamentu aktorką farsową”. Irzykowski nazywał ,,pierwszą i jedyną amantką naszej sceny”. Po latach, S. Marczak-Oborski zaliczył ja do grupy ,,tzw. amantek o różnych rodzajach talentu, ale zawsze mających pełne kwalifikacje do grania dużych ról, przy tym odznaczających się urodą i swoistym «warszawskim sznytem»”.
Po wojnie nie była już tak często obsadzana, J. Galewski zanotował: „Lubieńską widuje się na scenie tak rzadko, że zdaje się czasami, że wycofała się ze sceny zupełnie”. „Jedna z wielkich gwiazd aktorskich młodszego pokolenia, ale w jakiś niepojęty sposób nie wyzyskano jej wszystkich możliwości”. Wierna publiczność warsz. z wielką życzliwością witała jej każdą nową rolę. Swój kunszt i talent zaprezentowała np. jako Głafira w Wilkach i owcach. Potem szeroko komentowana była rola Róży Byleńskiej (1955) , którą krytycy zaliczyli do najlepszych w niedużym ilościowo  dorobku powojennym aktorki. Ciekawe sylwetki bohaterek  wykreował też: w Bezimiennej gwieździe, ,,wyglądała ślicznie”, ,,grała znakomicie” w Lekkomyślnej siostrze była ,,szczególnie wzruszająca”; w Zabawie w koty ,,przezabawna”, a w znakomitym  epizodzie w Domu Bernardy Alby nakreśliła ,,liryczny portret owładniętej szaleństwem babci” (T. Miłkowski). W czerwcu 1957 z zespołem warsz. T. Polskiego i Domem kobiet występowała w Londynie (na scenie Scala Theatre). Poza Warszawą, jej sukcesem był powrót do Cyda – zagrała Infantkę w T. Współczesnym w Szczecinie (1957) oraz w Białymstoku (1958) i na obu scenach sztukę reżyserowała. ,„Rolę swą zarysowała prosto i subtelnie. Znakomicie prowadziła dialog, stworzyła postać żywą, utrzymaną w pastelowych kolorach”, pisał H. Bieniewski po prem. białostockiej. ,,Widowisko było szybkie, czyste sytuacyjnie, logiczne i w niczym nie przeciągnięte”, miało .,pewną, dyskretną stylizację teatralną”, oceniał reżyserię A.W. Kral. W grudniu 1959 grała Olimpię (Aktor) w T. Wybrzeże w Gdańsku; w 1967 w Operetce warsz. Augustę Panicetti (Niedziela w Rzymie), a w 1973 w Starej Prochowni w Warszawie Suknię 6 (Gwiazda). ,,Wszystkie jej role, poprzez kobiety dojrzałe, do matron, zyskiwały jej osobisty wdzięk, ciepło i niezwykłą naturalność, którą podkreślała rzadko dziś spotykaną umiejętnością scenicznego mówienia” (,,Goniec Teatralny”). Do końca zachowała też świetną sylwetkę, urodę i wspaniałą kondycję (przed wojną była wysportowana, uprawiała taternictwo, wioślarstwo i pływanie).
Brała udział w koncertach recytatorskich na estradach całego kraju, sama uczyła recytacji i prowadziła amat. konkursy recytatorskie na terenie Mazowsza, Po wojnie zagrała Matkę Ewy Pobratymskiej w filmie Dzieje grzechu (1975); występowała w kilkunastu spektaklach Teatru TV, np.: w Prowincjuszce (1961), Po upadku (1976) i w wielu rolach w słuchowiskach radiowych, zarówno przed wojną, jak i po 1945. Od 1973 była Czł. Zasłużonym SPATiF-ZASP-u, a od 1976 należała do Kapituły Zasłużonych Członków tego związku.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017

aktor, reżyser, dyr. teatru;

Był synem nauczyciela Waleriana L. i Antoniny z Sosnowskich, mężem aktorki Bronisławy Janikowskiej. Do szkoły realnej uczęszczał w Sosnowcu i Łodzi. Pracę w t. za­czął jako statysta w t. łódzkim. W 1903 był suflerem w objazdowym zespole W. Glogera. W 1907-08 brał udział w tournee zespołu M. Przybyłko-Potockiej obejmującym m.in. Petersburg, Odessę, Kijów. W sez. 1909/10 występował w t. Momus w Warszawie. W 1910 ożenił się z aktorką Bronisławą Janikowską. Przed 1914 występował również m.in. w zespołach K. Adwentowi­cza, M. Łaskiej, Cz. Wiśniewskiego, Cz. Janowskiego, S. Książka-Staszewskiego, ale brak na ten temat dokładniejszych wiadomości. W sez. 1914/15 należał do objazdowego zespołu W. Rossowieckiego na terenie Rosji, 1915-18 był reżyserem amatorskiego kółka dram. w Kamienskoje. Po powrocie do kraju występował w 1919 w objazdowych zespołach L. Szejera i H. Czarnec­kiego, w sez. 1919/20 w T. Plebiscytowym na Śląsku Cieszyńskim, w 1920/21 w T. Miejskim w Bydgoszczy, 1921/22 T. Narodowym w Poznaniu, w 1922-24 w T. Miejskim w Grudziądzu, w sez. 1924/25 w T. Miejskim w Toruniu, w 1925-27 w T. Miejskim w Bydgosz­czy, w sez. 1927/28 w T. Praskim w Warszawie, w 1928 w T. Miejskim w Wilnie, w 1928-34 w T. Miejskich w Łodzi. Ok. 1934 ustąpił ze sceny i rozpoczął pracę jako spiker w Polskim Radiu. W początku 1937 występo­wał w t. 8.15 w Warszawie. W sez. 1937/38 był wraz z I. Gallem współdyrektorem T. Miejskiego w Kaliszu, w 1938/39 sam prowadził tę scenę. Grał przeważnie role charakterystyczne, m.in. Wacka (Wicek i Wacek), Cześnika i Rejenta (Zemsta), Horodniczego (Rewizor), Grzegorza (Kordian), Szelę (Turoń), Blaksa (Eros i Psyche), Czepca (Wesele), Poloniusza (Hamlet) i Majora (Panna mężatka). Jako reżyser wystawił m.in. Zemstę, Rozbitki, Gwałtu, co się dzieje.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

aktor, reżyser, dyr. teatru.

Właściwie Władysław Kazimierz Lenczewski  Był synem Leopolda i Katarzyny L., mężem aktorki Heleny Bożewskiej. Uczył się w Klasie Dramatycznej przy Warsz. Tow. Muz., ale jej nie ukończył. W 1902 był statystą w T. Letnim w Warszawie, w 1903 występował w t. łódz., w sez. 1903/04 w zespole J. Myszkowskiego w Lublinie. 9 XII 1904 debiutował w T. Miejskim we Lwowie w roli Młodego Pana (Daisy). W zespole lwow. pozostał do końca sez. 1906/07. W marcu i kwiet­niu 1907 należał do zespołu Teatru G. Zapolskiej, w lecie tego roku wystąpił kilkakrotnie w T. Letnim oraz w T. Małym w Warszawie, a od 18 X 1907 został zaangażowany do zespołu dramatu WTR. 14 IX 1908 zwolniono go wskutek zajścia z reżyserem K. Kamińskim. W sez. 1908/09 L. występował w warsz. T. Ma­łym, a od kwietnia 1909 ponownie został zaangażo­wany do zespołu WTR i pozostał tu do końca 1912. Jesienią 1909 występował w objazdowym zespole z K. Adwentowiczem. Od stycznia 1913 do końca sez. 1914/ 15 należał do zespołu T. Polskiego w Warszawie. W 1915 został ewakuowany do Rosji i w 1916-17 grał w T. Polskim w Moskwie. Od października 1919 wy­stępował w warsz. T. Stołecznym, w kwietniu 1920 w zespole objazdowym m.in. we Włocławku i Płocku, w maju w T. Bagatela, w sez. 1920/21 w T. Reduta, w 1921 w t. Miraż, w 1922 w t. Qui Pro Quo, w t. w Grodnie i dorywczo w T. Rozmaitości w Warszawie. Na sez. 1922/23 został zaangażowany jako aktor i re­żyser do T. Miejskiego w Lublinie. Wiosną 1923 kie­rował zespołem objazdowym dającym przedstawienia m.in. w Radomiu, Kielcach, Sosnowcu, w sez. 1923/24 występował w warsz. T. Polskim, w lecie 1924 był na występach gościnnych w Wilnie, jesienią tego roku kie­rował Warsz. T. Objazdowym, z którym odwiedził m.in. Kraków. W marcu 1925 występował w t. Szkarłat­na Maska w Warszawie. Od lipca 1925 do 1931 należał do zespołu T. Miejskich w Warszawie i występował głównie w T. Letnim, a niekiedy w T. Narodowym i Nowym. W 1932 brał udział w objazdach Reduty. W 1933 występował w T. Narodowym i T. Rozma­itości, a następnie opuścił scenę i przebywał w Schro­nisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skoli­mowie.
Zapowiadał się początkowo na dobrego aktora. Wł. Bogusławski pisał w 1908: „Gra jego tryska i iskrzy się fantazją, kojarzącą młodzieńczą wesołość z dojrza­łą prawie ironią, odnowione w modernizmie cygaństwo z pozą wczesnej mądrości życiowej”. Później jednak powierzano mu raczej drugorzędne zadania. Ważniejsze role: Zbyszko (Zbyszko i Danusia), Zbyszko (Moral­ność pani Dulskiej), Filip (Nigdy nie można przewi­dzieć), Filo (Panna Maliczewska), Scypio (Irydion), Banasikoński (Nowe Ateny), Antyfolus z Syrakuz (Komedia omyłek), Olszewski (Lekkomyślna siostra), Wicek (Wicek i Wacek), Fikalski (Dom otwarty). Występował też w filmach, a w 1919-28 także reżyse­rował filmy, m.in. Tamten, Panna po wojnie.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

aktorka;

aktorka;

Właściwie Wanda Jakubińska – Szacka. Była córką Edmunda Jakubińskiego, właściciela zakładu zegarmistrzowskiego w Warszawie, i Julii z domu Brusendorff; żoną aktora Maksymiliana (Marka) Szackiego (ślub w 1928). Uczyła się w Warszawie, gdzie w 1921 ukończyła Gimn. K.Malczewskiej, a w 1924 Oddział Dram. przy Konserwatorium Muzycznym. W 1924-31 występowała w T. Miejskich w Łodzi; debiutowała w Kłopotach geniusza (prem. 15 IX 1924), potem grała: Damę w masce (Róża, 1926); Położną (Kredowe koło Klabunda), Modliszkę (Percy Zwierzątkowskaja), Sowę i Zosię (Dzady), Hestię (Wyzwolenie) – 1927; Juliasiewiczową (Moralność pani Dulskiej), Brygidę (Don Juan Tenorio) – 1928; Matkę Granatową (Człowiek z teką, 1931); grała też w łódzkim T.Letnim w Parku Staszica. W 1925 i 1926 przyjeżdżała do Warszawy na występy w t. Perskie Oko. W listopadzie 1926 wyruszyła w objazd (m.in. była w Kutnie) z zespołem K.Adwentowicza; grała tytułową rolę w Pannie Julii. W 1929 z t. łódz. występowała w Kaliszu. Na jesieni 1931 zaangażowała się do T. Melodram. pod dyr. L.Schillera w Warszawie., a kiedy t.. pod koniec roku zamknięto, wraz z Schillerem i częścią zespołu wyjechała do Lwowa. W 1932-37 była aktorką T.Miejskich we Lwowie; grała bardzo dużo, była muzykalna i ładnie śpiewała, toteż powierzano jej często role w komediach muzycznych i sztukach wymagających tych umiejętności, np. Lady Lancaster (Jim i Jill), Celię (Opera za trzy grosze), Mlle Chiffon (Podróż po Warszawie). Miała w swym dorobku kilka dużych ról, choć na ogół grała postacie drugoplanowe, ale w nich zwracała uwagę recenzentów, np. jako Zuzanna (Mąż trzystu tysięcy), ,,w roli starej panny wydobyła wszystkie możliwości i sposobności do obrzydzenia siebie wszystkim naokoło wśród homerycznego śmiechu i nieustannych braw na widowni”. Na lwow. scenie wystąpiła też jako: Helena (Młodość szumi), Mademoiselle Boutin (Mademoiselle), Rachela (Wesele), Podstolina (Zemsta), Marianna (Marchołt gruby a sprośny), Lucysia (Rodzina), Dorymena (Mieszczanin szlachcicem), Aasa (Peer Gynt), Arsena (Mizantrop), Lukrecja (Spazmy modne), Pułkownikowa (Panna mężatka). W latach 1937-39 występowała w T.Letnim w Warszawie np. w rolach Celestyny (Kłopoty Bourrachona), Doktorowej (On i jego sobowtór), Królowej Karoliny (Madame Sans-Gene); w lutym 1939 zagrała Mrs Webb (Nasze miasto) w warsz. T.Narodowym. Na sez. 1939/40 miała być zaangażowana do T.Letniego.

Po wybuchu wojny świat., na początku okupacji niemieckiej występowała w kawiarni ,,Sztuka” w Warszawie, później pracowała jako kelnerka, ekspedientka, modystka, otrzymywała też pomoc materialną z funduszy Tajnej Rady Teatralnej. Po wojnie występował w t. w Łodzi; pierwszą jej rolą była Michasiowa (Panna Maliczewska) w T. Powszechnym TUR (prem. 26 VII 1945). W 1945-48 grała w T.Kameralnym Domu Żołnierza, m.in. Elwirę (Stara cegielnia), Eurykleję (Homer i Orchidea), Panią Bradman (Seans). Od sez. 1948/49 do końca 1950 występowała w T.Literacko-Satyrycznym Osa, np. jako Balbina (Romans z wodewilu), Ciocia Madzia (Śluby murarskie).

W sez. 1950/51 zaangażowała się do T. Nowego i pozostała w tym zespole do przejścia na emeryturę, 31 XII 1970. Występowała w repertuarze dramatycznym , chwalono jej technikę aktorską, umiar w stosowaniu środków wyrazu, doskonałą umiejętność mówienia wiersza. Jedną z ciekawszych ról była Bernarda Alba (Dom Bernardy Alby, 1959), ,,statyczna, skąpa w geście, stworzyła postać twardej, dumnej, despotycznej kobiety” (M.Jagoszewski). Świetna w roli Salome (Pierścień wielkiej damy, 1968) wydobyła ,,piękno Norwidowskiego słowa, zachowując równocześnie prawdę psychologiczną postaci” (I.Bołtuć). Spośród jej ról w T. Nowym warto wymienić: Katarzynę (Pociąg do Marsylii, 1952), Panią Maciągową (Domek z kart, 1954), Jagnę (Świat się kończy,1954), Nike spod Cheronei (Noc listopadowa, 1956), Klarę  Zachanassian (Wizyta starszej pani, 1958), Rebekę (Akropolis, 1959), Anfisę (Trzy siostry, 1961), Gretę Ren (Skandal w Hellbergu, 1962), Milewską (Żabusia, 1962), Hekubę (Trojanki, 1966), Starą Baumertową (Tkacze,1968), Matkę (Teoria Einsteina, 1970).

W 1938 zagrała w filmach: Gehenna, Profesor Wilczur, Serce matki, Strachy; po wojnie w 1948-70 niewielkie role w ok. 30. filmach, spośród których warto wymienić: Skarb, Sprawę pilota Maresza, Stajnię na Salwatorze, Szkice warszawskie.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017

aktorka, reżyser, dyr. teatru;

Właściwie Helena Hałacińska, zamężna Gawlikowska, pseud. Helena Szczerska. Była córką Zygmunta H., dziennikarza, i Józefy z Kozic­kich, ciotką,  aktorki Urszuli Hałacińskiej. Uczyła się w szkole dramatycznej we Lwowie, m.in. u W. Siemaszkowej i R. Żelazowskiego. Debiutowała 4 IX 1918 jako Księżna (Sowizdrzały) w T. Miejskim we Lwowie; wy­stępowała tu do 1921, grając m.in. Hankę (Moralność pani Dulskiej) i Jewdochę (Sędziowie). W 1921-26 wy­stępowała w Warszawie: w 1921-24 w T. Polskim i Małym, w 1924 w T. Komedia (oraz przez pewien czas na prowincji w Sosnowcu, Kielcach, Radomiu), w sez. 1924/25 w T. Narodowym, w sez. 1925/26 w T. im. Bogusławskiego, gdzie z powodzeniem zagrała Lady Milford (Intryga i miłość). W 1926-29 występo­wała w T. im. Słowackiego w Krakowie, a w sez. 1929/30 w T. Polskim w Katowicach. Następnie powróciła do Warszawy i występowała: w 1930-32 w T. Polskim, w sez. 1932/33 w T. Miejskich (m.in. w T. Narodowym i T. Nowym), w 1934-36 na scenach TKKT i od 1937 do wybuchu wojny w T. Polskim. W marcu 1931 występowała gościnnie w T. Małym we Lwowie, a w lipcu tego roku na scenie T. Ateneum w Warszawie (z zespołem K. Adwentowicza). W czasie okupacji niem. występowała w Warszawie w jawnym T. Ko­media (1940-43). Po II wojnie świat. zorganizowała i prowadziła (jako dyr. i kier. artyst.) w sez. 1945/46 (do wiosny 1946) T. Miejski „Komedia” w Gdyni. W sez. 1946/47 występowała i reżyserowała (Cień, Egzotyczną kuzynkę) w T. Aktorów Województwa Gdańskiego (w Gdyni i innych miastach Wybrzeża). W sez. 1948/49 grała i reżyserowała (m.in. Pan inspektor przyszedł, Marię Stuart J. Słowackiego) w T. Dolnośląskim w Jeleniej Górze.
Miała korzystne warunki zewnętrzne i cieszyła się opinią dobrej aktorki. Początkowo grała przeważnie amantki i bohaterki, później także charakterystyczne. Jej ważniejsze role okresu międzywojennego: Pallas Atena i Nike Napoleonidów (Noc listopadowa), Afro­dyta (Achilleis), Kassandra (Akropolis), Jewdocha (Sędziowie), Balladyna (Balladyna), Feniksana (Książę Niezłomny), Judyta (Ksiądz Marek), Lady Chiltern (Mąż idealny), Opętana (Głaz graniczny), Pani Alving (Upiory), Diakonisa (Hanusia), Matka (Niespodzian­ka). Powojenne: Kate Keller (Synowie A. Millera), Sybilla Birling (Pan inspektor przyszedł), Pani Dobrójska (Śluby panieńskie).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973