Błońska Gustawa

Błońska Gustawa
Data urodzenia:
1898-04-08 Warszawa
Data śmierci:
1973-06-28 Warszawa

aktorka, reżyser, kierownik artyst. teatru;

Właściwie Gustawa Joanna Błońska, także Guta B., właśc. G.J. Blumenfeld, zamężna Kondrat.aktorka, reżyser, kierownik artyst. teatru. Data urodzenia wg akt Konserwatorium Warsz.; podawana w innych, późniejszych źródłach data 7 IV 1902 wydaje się wątpliwa. Była córką Leona Blumenfelda, admini­stratora kamienicy, i Reginy z Honigów, siostrą aktorki żydowskiej Diany Blumenfeld zamężnej Turkow, żoną Józefa Kondrata. Uczyła się w Warszawie; ukończyła kolejno: gimn., roczny kurs pedag., Szkołę Umuzykalnienia S. i T. Wysockich (1922) oraz Oddział Dram. przy Konserwatorium Muz. (1925), gdzie na popisie wystąpiła jako Blu­minówna. Pracę aktorską rozpoczęła pod kier. S. Wysockiej w sez. 1925/26 występowała w warsz. T. Rybałt, w lecie 1926 w T. Małym we Lwowie, w sez. 1926/27 w T. Miejskim w Lublinie (gra­ła wtedy m.in. tyt. Lilię Wenedę obok RozyS. Wysockiej); poślubiła w tym czasie J. Kondrata. Sezony 1927/28-1929/30 spędziła w Poznaniu; wy­kładała tu plastykę i umuzykalnienie w Szkole Dram. przy T. Polskim i prawdopodobnie występowała sporadycznie w T. Nowym. W 1930-32 była aktor­ką T. Miejskich we Lwowie (z przerwą na jesieni 1931, kiedy należała do zespołu warsz. T. Melodram pod kier. L. Schillera). W sez. 1932/33 grała w Warszawie w T. Polskim i w Bandzie. W 1933-36 studiowała na wydz. reżyserskim PIST-u; występo­wała sporadycznie na scenach warsz.: np. w 1934 w T. Polskim (gdzie była też asystentką Schillera podczas pracy nad Snem nocy letniej), w 1936 w T. Kameralnym. W marcu 1936 wystawiła jako swój warsztat reżyserski Pugaczowa. Do 1939 re­żyserowała i sporadycznie występowała, m.in. w T. Wołyńskim z siedzibą w Łucku (sez. 1936/37 i 1937/38; tu jako reżyser należała do zespołu), w Grodnie i Warszawie: w T. Malickiej (1937), Pol­skim (1938) i Cyrulik Warszawski (1938). Podczas okupacji niem. musiała się ukrywać. W sierpniu 1944 pojechała z Lublina do Białegostoku, gdzie wraz z M. Mellerem zorganizowała T. Wojewódzki. Od listopada 1944 do marca 1945 kierowała Stu­dium Teatr. w Rzeszowie oraz grała i reżyserowała w tutejszym T. Narodowym. Wiosną 1945 wróciła do Lublina, grała i reżyserowała, a w sez. 1946/47 (do maja 1947) była kier. artyst. T. Miejskiego. W sez. 1947/48 była aktorką i reżyserem T. Miejskich w Bydgoszczy. W Lublinie i Bydgoszczy wykładała w studiach aktorskich działających przy teatrach. Od 1948 występowała w Warszawie: w sez. 1948/49 w T. Klasycznym (reżyserowała też w T. Rozmai­tości), od 1950 w T. Domu Wojska Pol. (tu także reżyserowała), w sez. 1952/53-1956/57 w T. Ate­neum, 1957/58 w T. Komedia. W 1962 przeszła na emeryturę. Reżyserowała także gościnnie w in­nych teatrach: w Lublinie (1949), Bydgoszczy (1950), Szczecinie (1957), Olsztynie i Gorzowie (1960), Białymstoku i Zabrzu (1961), Bielsku-Białej (1962) i Rzeszowie (1963). W 1965 grała gościnnie w warsz. T. Współczesnym.
Była aktorką charakterystyczną, obsadzaną niezbyt często i to w rolach zazwyczaj drugoplanowych, ale zauważaną i chwaloną przez recenzentów i pa­miętaną przez publiczność. Grała m.in. Chochlika (Balladyna), Anielkę (W małym domku), Staszkę (Królowa przedmieścia), Sowietnikową (Dziady), Annę rajfurkę (Krzyczcie, Chiny!), Ksantypę (Piękna Galatea), Profesor Klotyldę Wimmer (Matura), Handlarkę (Zbrodnia i kara); po wojnie: Księżni­czkę (Uciekła mi przepióreczka), Adę (Lekkomyślna siostra), Wdowę (Ich czworo), Kamińską (Sprawa rodzinna), Adelaidę (Neapol, miasto milionerów), Głafirę (Ostatnia ofiara), Mademoiselle Duvant i Madame Bethoullet (Jajko). Przed wojną reżyserowała takie sztuki, jak: Mięczak i Jubileusz w War­szawie, Cień i Dowód osobisty w T. Wołyńskim, a po wojnie, m.in.: Uciekła mi przepióreczka (1944), Lekkomyślna siostra (1944, 1945), Ich czworo, Przy­jaciel nadejdzie wieczorem (1946), Pan Jowialski (1946, 1948), Mieszczanie (1950), Lato w Nohant (1957), Lilia Weneda (1960), Balladyna (1960, 1962), Śmierć komiwojażera (1961), Burza Szekspi­ra (1963).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994


Źródła:
1)

aktorka, reżyser, kierownik artyst. teatru;

Właściwie Gustawa Joanna Błońska, także Guta B., właśc. G.J. Blumenfeld, zamężna Kondrat.aktorka, reżyser, kierownik artyst. teatru. Data urodzenia wg akt Konserwatorium Warsz.; podawana w innych, późniejszych źródłach data 7 IV 1902 wydaje się wątpliwa. Była córką Leona Blumenfelda, admini­stratora kamienicy, i Reginy z Honigów, siostrą aktorki żydowskiej Diany Blumenfeld zamężnej Turkow, żoną Józefa Kondrata. Uczyła się w Warszawie; ukończyła kolejno: gimn., roczny kurs pedag., Szkołę Umuzykalnienia S. i T. Wysockich (1922) oraz Oddział Dram. przy Konserwatorium Muz. (1925), gdzie na popisie wystąpiła jako Blu­minówna. Pracę aktorską rozpoczęła pod kier. S. Wysockiej w sez. 1925/26 występowała w warsz. T. Rybałt, w lecie 1926 w T. Małym we Lwowie, w sez. 1926/27 w T. Miejskim w Lublinie (gra­ła wtedy m.in. tyt. Lilię Wenedę obok RozyS. Wysockiej); poślubiła w tym czasie J. Kondrata. Sezony 1927/28-1929/30 spędziła w Poznaniu; wy­kładała tu plastykę i umuzykalnienie w Szkole Dram. przy T. Polskim i prawdopodobnie występowała sporadycznie w T. Nowym. W 1930-32 była aktor­ką T. Miejskich we Lwowie (z przerwą na jesieni 1931, kiedy należała do zespołu warsz. T. Melodram pod kier. L. Schillera). W sez. 1932/33 grała w Warszawie w T. Polskim i w Bandzie. W 1933-36 studiowała na wydz. reżyserskim PIST-u; występo­wała sporadycznie na scenach warsz.: np. w 1934 w T. Polskim (gdzie była też asystentką Schillera podczas pracy nad Snem nocy letniej), w 1936 w T. Kameralnym. W marcu 1936 wystawiła jako swój warsztat reżyserski Pugaczowa. Do 1939 re­żyserowała i sporadycznie występowała, m.in. w T. Wołyńskim z siedzibą w Łucku (sez. 1936/37 i 1937/38; tu jako reżyser należała do zespołu), w Grodnie i Warszawie: w T. Malickiej (1937), Pol­skim (1938) i Cyrulik Warszawski (1938). Podczas okupacji niem. musiała się ukrywać. W sierpniu 1944 pojechała z Lublina do Białegostoku, gdzie wraz z M. Mellerem zorganizowała T. Wojewódzki. Od listopada 1944 do marca 1945 kierowała Stu­dium Teatr. w Rzeszowie oraz grała i reżyserowała w tutejszym T. Narodowym. Wiosną 1945 wróciła do Lublina, grała i reżyserowała, a w sez. 1946/47 (do maja 1947) była kier. artyst. T. Miejskiego. W sez. 1947/48 była aktorką i reżyserem T. Miejskich w Bydgoszczy. W Lublinie i Bydgoszczy wykładała w studiach aktorskich działających przy teatrach. Od 1948 występowała w Warszawie: w sez. 1948/49 w T. Klasycznym (reżyserowała też w T. Rozmai­tości), od 1950 w T. Domu Wojska Pol. (tu także reżyserowała), w sez. 1952/53-1956/57 w T. Ate­neum, 1957/58 w T. Komedia. W 1962 przeszła na emeryturę. Reżyserowała także gościnnie w in­nych teatrach: w Lublinie (1949), Bydgoszczy (1950), Szczecinie (1957), Olsztynie i Gorzowie (1960), Białymstoku i Zabrzu (1961), Bielsku-Białej (1962) i Rzeszowie (1963). W 1965 grała gościnnie w warsz. T. Współczesnym.
Była aktorką charakterystyczną, obsadzaną niezbyt często i to w rolach zazwyczaj drugoplanowych, ale zauważaną i chwaloną przez recenzentów i pa­miętaną przez publiczność. Grała m.in. Chochlika (Balladyna), Anielkę (W małym domku), Staszkę (Królowa przedmieścia), Sowietnikową (Dziady), Annę rajfurkę (Krzyczcie, Chiny!), Ksantypę (Piękna Galatea), Profesor Klotyldę Wimmer (Matura), Handlarkę (Zbrodnia i kara); po wojnie: Księżni­czkę (Uciekła mi przepióreczka), Adę (Lekkomyślna siostra), Wdowę (Ich czworo), Kamińską (Sprawa rodzinna), Adelaidę (Neapol, miasto milionerów), Głafirę (Ostatnia ofiara), Mademoiselle Duvant i Madame Bethoullet (Jajko). Przed wojną reżyserowała takie sztuki, jak: Mięczak i Jubileusz w War­szawie, Cień i Dowód osobisty w T. Wołyńskim, a po wojnie, m.in.: Uciekła mi przepióreczka (1944), Lekkomyślna siostra (1944, 1945), Ich czworo, Przy­jaciel nadejdzie wieczorem (1946), Pan Jowialski (1946, 1948), Mieszczanie (1950), Lato w Nohant (1957), Lilia Weneda (1960), Balladyna (1960, 1962), Śmierć komiwojażera (1961), Burza Szekspi­ra (1963).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *