Grabowski Władysław

Grabowski Władysław
Data urodzenia:
1883-06-01 Warszawa
Data śmierci:
1961-07-06 Warszawa

aktor;

 Po ukończeniu szkoły średniej uczył się rysunku, m.in. pod kierunkiem W. Gersona, a następnie studiował w Klasie Dramatycznej przy Warsz. Tow. Muzycznym. Prawdopodobnie de­biutował ok. 1903 jako uczeń Klasy Dramatycznej w warsz. T. Rozmaitości, wg innych źródeł w 1905 w t. łódzkim. Niewątpliwie należał do zespołu tego t. w sez. 1905/06 i brał udział w jego występach w Peters­burgu oraz w Warszawie (w sali Filharmonii) wiosną 1906. W 1906-08 występował w T. Miejskim w Kra­kowie, 1908-11 w t. pol. w Łodzi, w sez. 1911/12 w T. Małym w Warszawie. W 1912 został zaangażo­wany przez A. Szyfmana do tworzonego właśnie ze­społu T. Polskiego, wziął udział w występach zespołu w Rosji, a następnie występował w T. Polskim w War­szawie do 1914. Wybuch I wojny świat. zastał go w Kra­kowie. Tam występował przez krótki czas w T. No­wości, a następnie w T. im. Słowackiego. W 1916 wrócił do Warszawy, wiosną występował w T. Polskim, w 1916-18 w T. Letnim, 1918-25 ponownie w T. Pol­skim (i w t. z nim związanych – w T. Małym i T. Komedia), w sez. 1925/26 w T. Letnim, 1926/27 w T. Ćwi­klińskiej i Fertnera, 1928-31 w T. Polskim i Małym, 1931-33 w T. Letnim, 1933 w t. Rozmaitości, a od 1934 w teatrach TKKT (po podziale zespołu w 1936 głównie w T. Letnim). Podczas II wojny świat. kilka razy wy­stąpił w t. jawnych w Warszawie, m.in. w T. Komedia. W 1945-49 występował w T. Wojska Polskiego w Łodzi. 2 IV 1946 obchodził jubileusz czterdziestolecia pracy grając rolę Dyndalskiego (Zemsta). W 1950 wrócił do Warszawy i występował najpierw w T. Polskim, a od 1951 do końca życia w T. Narodowym. 23 XI 1953 ob­chodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy, grając rolę Stańczyka (Rzeczpospolita zapłaci). Wg S. Dąbrowskiego G. miał „doskonałe warunki amantowskie, wzrost, estetykę gestu, dykcję, oko sceniczne, regularne rysy, wytworną postawę”. W pierwszym okresie swej działalności grał istotnie role amantów i bohaterów romantycznych, m.in. Percineta (Romantyczni), Pana Młodego i Poetę (We­sele), Marchbanksa (Kandida), a także Fantazego (Fantazy). Od ok. 1914 występował niemal wyłącznie w repertuarze komediowym i farsowym. Zdobył wówczas ogromną popularność, m.in. w takich rolach jak: Blond (Król), Mariusz (Murzyn warszawski), Tibor (Niebieski lis), Szarmancki (Spazmy modne), Ludwik XI (Król włóczęgów), Kręćki (Aszantka), Wicek (Wicek i Wacek), Rotmistrz (Damy i huzary), a przede wszystkim Chudogęba (Wieczór Trzech Króli). Po II wojnie świat. odnosił sukcesy w rolach Orgona (Świę­toszek), Gąski (Wesele Figara), Belzebuba (Igraszki z diabłem), Venture’a (Sułkowski). Ostatnią jego rolą był grany w 1957 Dyrektor (Aszantka). Od 1911 wy­stąpił w ponad trzydziestu filmach; Czy Lucyna to dziewczyna? (1934), Wacuś (1935), Papa się żeni (1936), Zapomniana melodia (1938), Ja tu rządzę (1939) Często występował też w radiu, m.in. w ostatnich latach życia w cyklu audycji Wesoły kramik.

Styl gry G. określił A. Grzymała-Siedlecki jako ,,excentric artyzm”, A. Zelwerowicz zaś jako „rodzaj szarży, ale zawsze szarży stylowej, rasowej”. L. Schiller pisał, że jest on „uosobieniem kapitalnego instynktu teatralnego, który pozwala mu lawirować między groteską artystyczną a wyrazem realistycznym”. Wg J. Lesz­czyńskiego „bawiąc się każdą figurą, w którą się wcielał, dając ujście swemu pysznemu humorowi, pomysłowości niezwykłej, poprzez fantastyczne – jemu tylko właściwe akcenty dykcji, wężowe skręty swej figury i gesty, potrafił pokazać człowieka”. Także w życiu prywatnym stanowił, wg A. Zelwerowicza, „typ oryginała, którego zachowanie się, sposób bycia, wymowa, głos, ruchy, specyficzny rodzaj humoru i dowcipu, tworzyły całość skończoną, swoistą i zgoła nie dającą się porównać z żadnym z jego rówieśni­ków”.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

 


Źródła:
1)

aktor;

 Po ukończeniu szkoły średniej uczył się rysunku, m.in. pod kierunkiem W. Gersona, a następnie studiował w Klasie Dramatycznej przy Warsz. Tow. Muzycznym. Prawdopodobnie de­biutował ok. 1903 jako uczeń Klasy Dramatycznej w warsz. T. Rozmaitości, wg innych źródeł w 1905 w t. łódzkim. Niewątpliwie należał do zespołu tego t. w sez. 1905/06 i brał udział w jego występach w Peters­burgu oraz w Warszawie (w sali Filharmonii) wiosną 1906. W 1906-08 występował w T. Miejskim w Kra­kowie, 1908-11 w t. pol. w Łodzi, w sez. 1911/12 w T. Małym w Warszawie. W 1912 został zaangażo­wany przez A. Szyfmana do tworzonego właśnie ze­społu T. Polskiego, wziął udział w występach zespołu w Rosji, a następnie występował w T. Polskim w War­szawie do 1914. Wybuch I wojny świat. zastał go w Kra­kowie. Tam występował przez krótki czas w T. No­wości, a następnie w T. im. Słowackiego. W 1916 wrócił do Warszawy, wiosną występował w T. Polskim, w 1916-18 w T. Letnim, 1918-25 ponownie w T. Pol­skim (i w t. z nim związanych – w T. Małym i T. Komedia), w sez. 1925/26 w T. Letnim, 1926/27 w T. Ćwi­klińskiej i Fertnera, 1928-31 w T. Polskim i Małym, 1931-33 w T. Letnim, 1933 w t. Rozmaitości, a od 1934 w teatrach TKKT (po podziale zespołu w 1936 głównie w T. Letnim). Podczas II wojny świat. kilka razy wy­stąpił w t. jawnych w Warszawie, m.in. w T. Komedia. W 1945-49 występował w T. Wojska Polskiego w Łodzi. 2 IV 1946 obchodził jubileusz czterdziestolecia pracy grając rolę Dyndalskiego (Zemsta). W 1950 wrócił do Warszawy i występował najpierw w T. Polskim, a od 1951 do końca życia w T. Narodowym. 23 XI 1953 ob­chodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy, grając rolę Stańczyka (Rzeczpospolita zapłaci). Wg S. Dąbrowskiego G. miał „doskonałe warunki amantowskie, wzrost, estetykę gestu, dykcję, oko sceniczne, regularne rysy, wytworną postawę”. W pierwszym okresie swej działalności grał istotnie role amantów i bohaterów romantycznych, m.in. Percineta (Romantyczni), Pana Młodego i Poetę (We­sele), Marchbanksa (Kandida), a także Fantazego (Fantazy). Od ok. 1914 występował niemal wyłącznie w repertuarze komediowym i farsowym. Zdobył wówczas ogromną popularność, m.in. w takich rolach jak: Blond (Król), Mariusz (Murzyn warszawski), Tibor (Niebieski lis), Szarmancki (Spazmy modne), Ludwik XI (Król włóczęgów), Kręćki (Aszantka), Wicek (Wicek i Wacek), Rotmistrz (Damy i huzary), a przede wszystkim Chudogęba (Wieczór Trzech Króli). Po II wojnie świat. odnosił sukcesy w rolach Orgona (Świę­toszek), Gąski (Wesele Figara), Belzebuba (Igraszki z diabłem), Venture’a (Sułkowski). Ostatnią jego rolą był grany w 1957 Dyrektor (Aszantka). Od 1911 wy­stąpił w ponad trzydziestu filmach; Czy Lucyna to dziewczyna? (1934), Wacuś (1935), Papa się żeni (1936), Zapomniana melodia (1938), Ja tu rządzę (1939) Często występował też w radiu, m.in. w ostatnich latach życia w cyklu audycji Wesoły kramik.

Styl gry G. określił A. Grzymała-Siedlecki jako ,,excentric artyzm”, A. Zelwerowicz zaś jako „rodzaj szarży, ale zawsze szarży stylowej, rasowej”. L. Schiller pisał, że jest on „uosobieniem kapitalnego instynktu teatralnego, który pozwala mu lawirować między groteską artystyczną a wyrazem realistycznym”. Wg J. Lesz­czyńskiego „bawiąc się każdą figurą, w którą się wcielał, dając ujście swemu pysznemu humorowi, pomysłowości niezwykłej, poprzez fantastyczne – jemu tylko właściwe akcenty dykcji, wężowe skręty swej figury i gesty, potrafił pokazać człowieka”. Także w życiu prywatnym stanowił, wg A. Zelwerowicza, „typ oryginała, którego zachowanie się, sposób bycia, wymowa, głos, ruchy, specyficzny rodzaj humoru i dowcipu, tworzyły całość skończoną, swoistą i zgoła nie dającą się porównać z żadnym z jego rówieśni­ków”.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *