Szczepańska Lucyna

Szczepańska Lucyna
Data urodzenia:
1909-12-28 Warszawa
Data śmierci:
1999-12-30 Milanówek

śpiewaczka;

Właściwie Lucyna Szczepańska, 2° v. Radzicka, 3° v. Leńska. Była córką Franciszka Sz., dozorcy w warsz. fabryce platerów, i Katarzyny z Pietrzaków; młodszą siostrą śpiewaka i aktora Feliksa Sz.  Wychodziła za mąż trzykrotnie: najpierw za Francuza, po rozwodzie z nim za Z. Radzickiego (zginął w czasie okupacji niem., podczas II wojny świat.), a w latach 50. w USA za Jerzego Leńskiego. Kształciła głos na lekcjach u Z. Kryńskiej i w amat. kole śpiewaczym ,, Nowy Świat 1″. Z pomocą braci: Feliksa, solisty T. Wielkiego oraz Romana, instrumentalisty w operowej orkiestrze, dostała się do chóru warsz. Opery. Solistką została w sez. 1930/31. Zaśpiewała 30 IX 1930 Bronię w Hrabinie, a potem znalazła się w obsadach Tannhäusera, Traviaty, Borysa Godunowa i wystawionego 18 XII t.r. Orfeusza w piekle (jako Kupidyn). Odtąd, do 1936, występowała zarówno w większych, jak i mniejszych sopranowych partiach liryczno-koloraturowych w wielu przedstawieniach operowych i operetkowych T. Wielkiego. Śpiewała w 1931: Zosie (Król kochanek; galowa praprem. w dniu imienin marszałka J. Piłsudskiego, 19 III), Caton (Casanova), Pasterkę (Dama pikowa), Zofie (Halka: 26 XII t.r. w przedstawieniu przygotowanym przez Zrzeszenie Artystów Operowych), a także m.in. w ljoli, Zamarłych oczach, Parsifalu, Hugonotach, Konradzie Wallenrodzie, Żydówce; w 1932: w Opowieściach Hoffmanna, Nocy w Wenecji (Cibolettę), Francesce z Rimini, Lakmé, Balu w operze, Turandot; w 1933 m.in. w Fauście. W 1932 została laureatką Konkursu Młodego Śpiewaka w Warszawie, a w 1933 zdobyła I miejsce na Międzynarodowym Konkursie Śpiewaczym w Wiedniu. Z artystami Opery Warsz. wyjeżdżała na występy, np. do Katowic, gdzie 27 VI 1933 śpiewała Gildę w Rigoletcie, a latem t.r. brała udział w występach dużego zespołu, który pływał po Wiśle na statku ,,Eleonora” i wystawiał szereg oper w przybrzeżnych miastach Pomorza, m.in. w Toruniu. Występowała też w Warszawie w programach music-hallu-kina Alhambra (od 17 II 1933) i w rewiach music-hallu Rex (sierpień-listopad 1933). W T. Wielkim w 1934 śpiewała: ponownie Zofię w Halce (także 12 IV t.r. w uroczystym spektaklu z okazji spóźnionej, 75. rocznicy wystawienia tej opery w Warszawie), a także w Giuditcie, Erosie i Psyche, Carmen (Micaelę),w Iris (Lalkę Gejszę). W 1935 podbiła publiczność jako ,,czarująca” i ,,nieporównanaMi w Krainie uśmiechu (prem. 8 I) i tyt. Rose Marie (prem. 14 VIII), podobała się też jako Julia (Hrabia Luksemburg) i w Baronie cygańskim, a w 1936 jako ,,miła, ładna, ponętna” (T. Kończyc), Amerykanka Bessie w Kwiecie Hawajów. Śpiewała w Pol. Radiu, np. Aminę w Lunatyczce (czerwiec 1932), występowała też w audycjach żołnierskich (1934-37), przygotowywanych przez Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy. Zagrała w filmach: Klimcię w komedii Dwie Joasie (1935) i Hannę w ekranizacji opery Straszny dwór (1936). Nagrała liczne płyty, najwięcej dla wytwórni Syrena Record. Wszystko to przyniosło jej dużą popularność. W 1934 w plebiscycie czytelników ,, Kuriera Warszawskiego” została wybrana ,,Słowikiem Warszawy”.
Po odejściu z T. Wielkiego, od 12 VI 1936, występowała w roli Mimozy (Gejsza) w T. Wielka Operetka, a od jesieni t.r. do 1939 związała się z operetkowym T. 8.15. Objęła tu czołowe role: tyt. w komedii muz. Gaby, danej na inaug. sceny (21 XI 1936), Stasię w Tańcu szczęścia (prem. 30 I 1937), Colette (Miss Loteria; prem. 23 VI 1937), Krysię (Krysia leśniczanka; prem. 30 IV 1938). W tej roli, jak pisał Boy ,,nie tylko ślicznie śpiewała (co nie zdziwiło nikogo), ale grała z zacięciem i humorem skończonej aktorki” i wg J. Waldorffa była ,,królową widowiska”, który dodawał: ,,Kiedy śpiewa pięknym, popartym subtelną muzykalnością i techniką głosem, myśli się: «cóż za wybitny, marnujący się talent na śpiewaczkę operową». Lecz kiedy przestając śpiewać zaczyna czarować swą żywiołową, a naturalną grą, wpada się w wątpliwość: «nie, przecież to jednak wielkiej miary artystka operetkowa»”. Gościnnie występowała od 8 do 23 IX 1937 w T. im. Słowackiego w Krakowie w roli tyt. w Colette, czyli Miss Loteria. Latem i jesienią 1938 przedstawienie Krysi leśniczanki zespół artystów warsz., na czele z Sz., prezentował m.in w: Ciechocinku, Krakowie (w sierpniu), Gdyni (22 i 23 IX), Katowicach (17 X), Rzeszowie (23 X), Przemyślu (24 X), Stanisławowie oraz we Lwowie (3-7 XI 1938 i Grodnie (w listopadzie). Sama Sz., reklamowana jako ,,polski słowik”, w otoczeniu innych śpiewaków i tancerzy, dała też koncert 8 XII 1938 w Wilnie pn. ,,Wielki festiwal arii, pieśni i tańca”. Wzięła udział 9 III 1939 w jubileuszu 30-lecia L. Messal. Po prem. Skowronka z Sz. w roli Małgosi (11 III 1939), zespół T. 815 pojechał z tym przedstawieniem na występy m.in. do Gdyni(19 i 20 V), Katowic (6 i 7 VI), Przemyśla ( 12 VI), Lwowa (9-11 VI), Tarnowa (16 VI), Wilna (11 VII), Białegostoku. Wielokrotnie za partnera scen. miała brata Feliksa a, popularne ,,rodzeństwo Szczepańskich” gwarantowało zawsze powodzenie.
Po wybuchu wojny śpiewała najpierw w środowiskowy lokalach pol., w kawiarniach ,,U Lardellego” i ,,Lucyna”, później także w kawiarni ,,Aktorek” (1942), ale przede wszystkim występowała w t. jawnych. Była solistką oficjalnego T. Miasta Warszawy (1940-41), gdzie śpiewała np. operze Jaś i Małgosia (Małgosię) i w operetkach Kuzynek z księżyca oraz Cygańska miłość (Zorikę). Występowała w teatrzykach rewiowych: Niebieski Motyl (1940-41), Nowości (od 1940) i Maska (1943-44) – tu w komediach muz. i widowiskach takich, jak: Buchalteria miłości, Serce słowika, Violettera, czyli Dziewczyna z fiołkami, Coctail gwiazd, Lalka E. Audrana (rola tyt); pojawiała się też na scenach: Komety, Melodii, Rozmaitości Jaru. Kiedy w 1942 (w lutym i wrześniu) jeździła na gościnne występy do Krakowa, Stary T. przeżywał oblężenie. Po koncertach pisano: ,,to nie tylko przepiękny głos o cudownej koloraturze”, lecz ,,całość indywidualności artystycznej, na którą obok wybitnego talentu śpiewaczego składają się doskonała dykcja, aparycja i ten swoisty wdzięk, którym artystka ta nie tylko imponuje, ale porywa i wzrusza” (,,Goniec Krakowski”). Po upadku powstania warsz. znalazła się w obozie przejściowym w Pruszkowie; z obozu uciekła i wyjechała do Krakowa, gdzie nadal występowała w jawnych imprezach, m.in. w Starym T. z zespołem jazzowym G. Scotta. W Krakowie też, w listopadzie i grudniu 1944 brała udział w imprezach muz. jawnego Krak. Polskiego T. Kukiełek przy ul. Stradom 15, np. w rewiach Codziennie o 5-tej i Lucyna na Stradomiu.
Za okupacyjne występy w t. jawnych została w marcu 1945 przez Komisje Weryfikacyjną ZASP-u ukarana (zabroniono jej występów w Warszawie i Lodzi do 31 VIII 1946, zawieszono też członkostwo w ZASP-ie). Latem 1945 koncertowała na Wybrzeżu, w czerwcu 1946, po
zmianie decyzji ZASP-u, planowała występy w Łodzi. Później nielegalnie opuściła Polskę, dotarła do Włoch, znalazła się w T. Polowym pod kier. K. Krukowskiego i z tym zespołem przybyła do Wielkiej Brytanii, gdzie od końca 1946 do maja 1947 występowała w wielu miejscowościach, w pol. i ang. obozach żołnierskich. ,, Jej wspaniały głos był bezsprzecznie atrakcją tego teatru” pisano w 1947 w ,,Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza”. Do 1956 mieszkała w Londynie i była czł. ZASP-u za Granicą. Śpiewała na koncertach. Wystąpiła w roli Barbary w przedstawieniu Przysięga Kościuszki, wystawionym z okazji Święta Żołnierza 15 VII 1953 w Royal Albert Hall. Brała też udział w muz.  widowiskach F. Konarskiego: Batiary i Dla ciebie wszystko.
Od 1956 mieszkała w Nowym Jorku. W 1957 z grupą artystów (m.in. z pianistą S. Ferszką) odbyła długie tournée po skupiskach polonijnych w miastach USA i Kanady; nagrywała też płyty dla polonijnych wytwórni. W 1971, z zespołem prezentującym przedstawienie Drzewa umierają stojąc, przyjechał z Polski jej brat, Feliks. Najpewniej po tym spotkaniu, a także po śmierci męża w kwietniu 1973 zdecydowała się wrócić do kraju, za którym tęskniła. Zamieszkała w Milanówku, gdzie w zapomnieniu zmarła.
Miała krystalicznie czysty głos o jasnej barwie, duże wyraziste oczy, promienny uśmiech. Talent i umiejętności wokalne odpowiednio dostosowywała do różnych form scenicznych: opery, operetki, komedii muz., rewii i piosenki, toteż należała do najbardziej lubianych i wszechstronnych śpiewaczek drugiej dekady okresu międzywojennego. Należała też do tych, których wojna oszczędziła, lecz dramatycznie przeorała im życie.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2016


Źródła:
1)

śpiewaczka;

Właściwie Lucyna Szczepańska, 2° v. Radzicka, 3° v. Leńska. Była córką Franciszka Sz., dozorcy w warsz. fabryce platerów, i Katarzyny z Pietrzaków; młodszą siostrą śpiewaka i aktora Feliksa Sz.  Wychodziła za mąż trzykrotnie: najpierw za Francuza, po rozwodzie z nim za Z. Radzickiego (zginął w czasie okupacji niem., podczas II wojny świat.), a w latach 50. w USA za Jerzego Leńskiego. Kształciła głos na lekcjach u Z. Kryńskiej i w amat. kole śpiewaczym ,, Nowy Świat 1″. Z pomocą braci: Feliksa, solisty T. Wielkiego oraz Romana, instrumentalisty w operowej orkiestrze, dostała się do chóru warsz. Opery. Solistką została w sez. 1930/31. Zaśpiewała 30 IX 1930 Bronię w Hrabinie, a potem znalazła się w obsadach Tannhäusera, Traviaty, Borysa Godunowa i wystawionego 18 XII t.r. Orfeusza w piekle (jako Kupidyn). Odtąd, do 1936, występowała zarówno w większych, jak i mniejszych sopranowych partiach liryczno-koloraturowych w wielu przedstawieniach operowych i operetkowych T. Wielkiego. Śpiewała w 1931: Zosie (Król kochanek; galowa praprem. w dniu imienin marszałka J. Piłsudskiego, 19 III), Caton (Casanova), Pasterkę (Dama pikowa), Zofie (Halka: 26 XII t.r. w przedstawieniu przygotowanym przez Zrzeszenie Artystów Operowych), a także m.in. w ljoli, Zamarłych oczach, Parsifalu, Hugonotach, Konradzie Wallenrodzie, Żydówce; w 1932: w Opowieściach Hoffmanna, Nocy w Wenecji (Cibolettę), Francesce z Rimini, Lakmé, Balu w operze, Turandot; w 1933 m.in. w Fauście. W 1932 została laureatką Konkursu Młodego Śpiewaka w Warszawie, a w 1933 zdobyła I miejsce na Międzynarodowym Konkursie Śpiewaczym w Wiedniu. Z artystami Opery Warsz. wyjeżdżała na występy, np. do Katowic, gdzie 27 VI 1933 śpiewała Gildę w Rigoletcie, a latem t.r. brała udział w występach dużego zespołu, który pływał po Wiśle na statku ,,Eleonora” i wystawiał szereg oper w przybrzeżnych miastach Pomorza, m.in. w Toruniu. Występowała też w Warszawie w programach music-hallu-kina Alhambra (od 17 II 1933) i w rewiach music-hallu Rex (sierpień-listopad 1933). W T. Wielkim w 1934 śpiewała: ponownie Zofię w Halce (także 12 IV t.r. w uroczystym spektaklu z okazji spóźnionej, 75. rocznicy wystawienia tej opery w Warszawie), a także w Giuditcie, Erosie i Psyche, Carmen (Micaelę),w Iris (Lalkę Gejszę). W 1935 podbiła publiczność jako ,,czarująca” i ,,nieporównanaMi w Krainie uśmiechu (prem. 8 I) i tyt. Rose Marie (prem. 14 VIII), podobała się też jako Julia (Hrabia Luksemburg) i w Baronie cygańskim, a w 1936 jako ,,miła, ładna, ponętna” (T. Kończyc), Amerykanka Bessie w Kwiecie Hawajów. Śpiewała w Pol. Radiu, np. Aminę w Lunatyczce (czerwiec 1932), występowała też w audycjach żołnierskich (1934-37), przygotowywanych przez Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy. Zagrała w filmach: Klimcię w komedii Dwie Joasie (1935) i Hannę w ekranizacji opery Straszny dwór (1936). Nagrała liczne płyty, najwięcej dla wytwórni Syrena Record. Wszystko to przyniosło jej dużą popularność. W 1934 w plebiscycie czytelników ,, Kuriera Warszawskiego” została wybrana ,,Słowikiem Warszawy”.
Po odejściu z T. Wielkiego, od 12 VI 1936, występowała w roli Mimozy (Gejsza) w T. Wielka Operetka, a od jesieni t.r. do 1939 związała się z operetkowym T. 8.15. Objęła tu czołowe role: tyt. w komedii muz. Gaby, danej na inaug. sceny (21 XI 1936), Stasię w Tańcu szczęścia (prem. 30 I 1937), Colette (Miss Loteria; prem. 23 VI 1937), Krysię (Krysia leśniczanka; prem. 30 IV 1938). W tej roli, jak pisał Boy ,,nie tylko ślicznie śpiewała (co nie zdziwiło nikogo), ale grała z zacięciem i humorem skończonej aktorki” i wg J. Waldorffa była ,,królową widowiska”, który dodawał: ,,Kiedy śpiewa pięknym, popartym subtelną muzykalnością i techniką głosem, myśli się: «cóż za wybitny, marnujący się talent na śpiewaczkę operową». Lecz kiedy przestając śpiewać zaczyna czarować swą żywiołową, a naturalną grą, wpada się w wątpliwość: «nie, przecież to jednak wielkiej miary artystka operetkowa»”. Gościnnie występowała od 8 do 23 IX 1937 w T. im. Słowackiego w Krakowie w roli tyt. w Colette, czyli Miss Loteria. Latem i jesienią 1938 przedstawienie Krysi leśniczanki zespół artystów warsz., na czele z Sz., prezentował m.in w: Ciechocinku, Krakowie (w sierpniu), Gdyni (22 i 23 IX), Katowicach (17 X), Rzeszowie (23 X), Przemyślu (24 X), Stanisławowie oraz we Lwowie (3-7 XI 1938 i Grodnie (w listopadzie). Sama Sz., reklamowana jako ,,polski słowik”, w otoczeniu innych śpiewaków i tancerzy, dała też koncert 8 XII 1938 w Wilnie pn. ,,Wielki festiwal arii, pieśni i tańca”. Wzięła udział 9 III 1939 w jubileuszu 30-lecia L. Messal. Po prem. Skowronka z Sz. w roli Małgosi (11 III 1939), zespół T. 815 pojechał z tym przedstawieniem na występy m.in. do Gdyni(19 i 20 V), Katowic (6 i 7 VI), Przemyśla ( 12 VI), Lwowa (9-11 VI), Tarnowa (16 VI), Wilna (11 VII), Białegostoku. Wielokrotnie za partnera scen. miała brata Feliksa a, popularne ,,rodzeństwo Szczepańskich” gwarantowało zawsze powodzenie.
Po wybuchu wojny śpiewała najpierw w środowiskowy lokalach pol., w kawiarniach ,,U Lardellego” i ,,Lucyna”, później także w kawiarni ,,Aktorek” (1942), ale przede wszystkim występowała w t. jawnych. Była solistką oficjalnego T. Miasta Warszawy (1940-41), gdzie śpiewała np. operze Jaś i Małgosia (Małgosię) i w operetkach Kuzynek z księżyca oraz Cygańska miłość (Zorikę). Występowała w teatrzykach rewiowych: Niebieski Motyl (1940-41), Nowości (od 1940) i Maska (1943-44) – tu w komediach muz. i widowiskach takich, jak: Buchalteria miłości, Serce słowika, Violettera, czyli Dziewczyna z fiołkami, Coctail gwiazd, Lalka E. Audrana (rola tyt); pojawiała się też na scenach: Komety, Melodii, Rozmaitości Jaru. Kiedy w 1942 (w lutym i wrześniu) jeździła na gościnne występy do Krakowa, Stary T. przeżywał oblężenie. Po koncertach pisano: ,,to nie tylko przepiękny głos o cudownej koloraturze”, lecz ,,całość indywidualności artystycznej, na którą obok wybitnego talentu śpiewaczego składają się doskonała dykcja, aparycja i ten swoisty wdzięk, którym artystka ta nie tylko imponuje, ale porywa i wzrusza” (,,Goniec Krakowski”). Po upadku powstania warsz. znalazła się w obozie przejściowym w Pruszkowie; z obozu uciekła i wyjechała do Krakowa, gdzie nadal występowała w jawnych imprezach, m.in. w Starym T. z zespołem jazzowym G. Scotta. W Krakowie też, w listopadzie i grudniu 1944 brała udział w imprezach muz. jawnego Krak. Polskiego T. Kukiełek przy ul. Stradom 15, np. w rewiach Codziennie o 5-tej i Lucyna na Stradomiu.
Za okupacyjne występy w t. jawnych została w marcu 1945 przez Komisje Weryfikacyjną ZASP-u ukarana (zabroniono jej występów w Warszawie i Lodzi do 31 VIII 1946, zawieszono też członkostwo w ZASP-ie). Latem 1945 koncertowała na Wybrzeżu, w czerwcu 1946, po
zmianie decyzji ZASP-u, planowała występy w Łodzi. Później nielegalnie opuściła Polskę, dotarła do Włoch, znalazła się w T. Polowym pod kier. K. Krukowskiego i z tym zespołem przybyła do Wielkiej Brytanii, gdzie od końca 1946 do maja 1947 występowała w wielu miejscowościach, w pol. i ang. obozach żołnierskich. ,, Jej wspaniały głos był bezsprzecznie atrakcją tego teatru” pisano w 1947 w ,,Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza”. Do 1956 mieszkała w Londynie i była czł. ZASP-u za Granicą. Śpiewała na koncertach. Wystąpiła w roli Barbary w przedstawieniu Przysięga Kościuszki, wystawionym z okazji Święta Żołnierza 15 VII 1953 w Royal Albert Hall. Brała też udział w muz.  widowiskach F. Konarskiego: Batiary i Dla ciebie wszystko.
Od 1956 mieszkała w Nowym Jorku. W 1957 z grupą artystów (m.in. z pianistą S. Ferszką) odbyła długie tournée po skupiskach polonijnych w miastach USA i Kanady; nagrywała też płyty dla polonijnych wytwórni. W 1971, z zespołem prezentującym przedstawienie Drzewa umierają stojąc, przyjechał z Polski jej brat, Feliks. Najpewniej po tym spotkaniu, a także po śmierci męża w kwietniu 1973 zdecydowała się wrócić do kraju, za którym tęskniła. Zamieszkała w Milanówku, gdzie w zapomnieniu zmarła.
Miała krystalicznie czysty głos o jasnej barwie, duże wyraziste oczy, promienny uśmiech. Talent i umiejętności wokalne odpowiednio dostosowywała do różnych form scenicznych: opery, operetki, komedii muz., rewii i piosenki, toteż należała do najbardziej lubianych i wszechstronnych śpiewaczek drugiej dekady okresu międzywojennego. Należała też do tych, których wojna oszczędziła, lecz dramatycznie przeorała im życie.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2016

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *