Zwoliński Wacław

Zwoliński Wacław
Data urodzenia:
1902-04-26 Chodów k. Siedlec
Data śmierci:
1951-11-05 Łódź

tancerz, aktor, choreograf;

Właściwie Wawrzyniec Zwoliński. Był synem Wojciecha Z. i Katarzyny z Wyszogrodzkich. Po ukończeniu czterech klas gimn., uczył sie na kursach handlowych, a potem w Szkole Dramatycznej przy T.Miejskim w Łodzi. W 1923-25 występowała w zespołach objazdowych na terenie Wielkopolski i Pomorza, w 1925-26 w T. Popularnym w Łodzi, a w sez. 1926/27 w T. Miejskim w Grudziądzu. Uczył się w Szkole Baletowej przy T. Wielkim w Poznaniu i w sez. 1927/28 – 1929/30 występował na tej scenie. Początkowo objął niewielkie role w operetkach, jak: Rotschild (Młodość w maju), Konsul (Wesoła wdówka), James (Księżniczka dolarów), a od sez. 1928/29 w zespole baletu pozn. tańczył w grupie koryfejów i wykonywał także role solowe, np. w Szeherezadzie, Weselu na wsi, Tatrach, Panu Twardowskim (Żyda w obrazie Poddasze, Kominiarza w Dachach krakowskich, Niewolnika w obrazie Wschód). W sez. 1930/31 był solistą T. Miejskich we Lwowie ; tańczył w wielu operach i operetkach, w balecie Od bajki do bajki (Królewicza i Diabła), a także wystąpił w rolach: Porucznika Elekesza (Manewry jesienne), Barona Grobla (Druciarz), Leblanca (Fiołek z Montmartre`u), Fixa (Wesele w Hollywood, w którym tańczył np. ,, Taniec Chaplinów”). W lipcu i sierpniu 1931 z zespołem lwow. występował w T. im. Słowackiego w Krakowie. Od maja 1932 (przez miesiąc) był kierownikiem artyst. rewiowego t. Mignon w Warszawie, a w sez. 1932/33 choreografem (np. Porwanej narzeczonej) w T. Miejskich we Lwowie. W sez. 1933/34 – 1937/38 należał ponownie do zespołu solistów T. Wielkiego w Poznaniu. Jako dobrze tańczący i śpiewający aktor, wystąpił w wielu operetkach, , np. jako Pułkownik (Wesoła wojna), Paweł Khevenhüller (Miłostki kadetów), a także jako Parys w operze Adrianna Lecouvreur F. Cilei. Tańczył m.in. w Aidzie (,,Taniec złotych posągów”, duet z Zofią Grabowską) i w Kaprysie włoskim (1934). Z artystami Opery Poznańskiej wyjeżdżał na występy do innych miast, np. do Ciechocinka (1935, 1938), gdzie występował z Zofią Grabowską. Współpracował też niekiedy jako choreograf z innymi scenami, np. w czerwcu 1934 ze sceną letnią  T. Polskiego w ZOO. W pracy na scenie T.Wielkiego miał jedynie przerwę w sez. 1937/38, kiedy od jesieni 1937 do lutego 1938 brał udział w tournée Baletu Polskiego F.Parnella. Występował z tym zespołem, najpierw w objeździe po kraju (m.in. Kraków, Katowice), a potem w Niemczech, Rumunii (Bukareszt), Jugosławii (Belgrad, Zagrzeb, Split, Lublana) oraz w Austrii (Wiedeń). Po powrocie do Opery Poznańskiej, już 9 IV 1938 w prem. przedstawieniu tańczył jednego z Harnasiów w Harnasiach i Trzygłowca w Ognistym ptaku. Latem 1938 (od 21 VII) występował w T.Malickiej w komedii muz. Na fali eteru. W początkach października 1938 tańczył jeszcze w Poznaniu w opero-balecie Syrena, ale już w sez. 1938/39 zaangażował się jako tancerz-solista i baletmistrz do T. Miejskiego w Bydgoszczy. Opracował tu choreografię do wszystkich wystawianych w tym sez. operetek, podobał się jako tancerz w duecie z Wandą Bończą, szczególnie w Róży Stambułu i Baronie cygańskim. W Bydgoszczy miał pozostać również w sez. 1939/40.

W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej w teatrze nie występował. Po wojnie pracę na scenie rozpoczął już w lutym 1945 jako aktor i choreograf w T. Miejskich w Częstochowie, gdzie został również na sez. 1945/46. W 1945 opracował układ tańców do operetki Joker (prem. 14 VI), zagrał Edka (Panna Maliczewska, prem. 1 VIII) oraz Tomka Pstryka (Jaś u raju bram, prem. 27 X) i w tej roli występował też od 29 XII 1945 w T. Powszechnym im. Żołnierza Pol. w Krakowie. W latach następnych występował w Łodzi. Nadal grał, śpiewał, tańczył w operetkach, wodewilach i komediach muzycznych,; w sez. 1947/48 – 1950/51 w T. Komedii Muz. ,,Lutnia” (w 1950/51 też pn. T. Muzyczny, potem: Połączone T. Muzyczne), a w 1947/48, 1949/50 i 1950/51 także w T. Osa. W swojej popisowej roli Tomka (Jaś u raju bram) występował także na scenie Komedii Muzycznej (T.Nowy) w Poznaniu (prem. 31 I 1948). Jego najważniejsze role w Komedii Muzycznej w Łodzi, gdzie był cenionym i lubianym artystą, to w 1947: Boni (Księżniczka czardasza; dublował W. Szczawińskiego); 1948: Herman ,,Groźny” (Rose Marie), Pomarel (Cnotliwa Zuzanna), Ajax I (Piękna Helena);w 1949: Hofrat (Baron cygński), Gripardin (Dzwony z Corneville); w 1951: Hrabia Feri (Księżniczka  czardasza) – ostatnia rola. W T. Osa występował w 1949 jako Alfred Trzywdar-Kręcki (Romans z wodewilu), a w 1950 jako Markiz di Forlipopoli (Oberżystka), Igiełka (Złote niedole) i Robert (Śluby murarskie). W 1948 zagrał w filmach Skarb i Stalowe serca.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2017


Źródła:
1)

tancerz, aktor, choreograf;

Właściwie Wawrzyniec Zwoliński. Był synem Wojciecha Z. i Katarzyny z Wyszogrodzkich. Po ukończeniu czterech klas gimn., uczył sie na kursach handlowych, a potem w Szkole Dramatycznej przy T.Miejskim w Łodzi. W 1923-25 występowała w zespołach objazdowych na terenie Wielkopolski i Pomorza, w 1925-26 w T. Popularnym w Łodzi, a w sez. 1926/27 w T. Miejskim w Grudziądzu. Uczył się w Szkole Baletowej przy T. Wielkim w Poznaniu i w sez. 1927/28 – 1929/30 występował na tej scenie. Początkowo objął niewielkie role w operetkach, jak: Rotschild (Młodość w maju), Konsul (Wesoła wdówka), James (Księżniczka dolarów), a od sez. 1928/29 w zespole baletu pozn. tańczył w grupie koryfejów i wykonywał także role solowe, np. w Szeherezadzie, Weselu na wsi, Tatrach, Panu Twardowskim (Żyda w obrazie Poddasze, Kominiarza w Dachach krakowskich, Niewolnika w obrazie Wschód). W sez. 1930/31 był solistą T. Miejskich we Lwowie ; tańczył w wielu operach i operetkach, w balecie Od bajki do bajki (Królewicza i Diabła), a także wystąpił w rolach: Porucznika Elekesza (Manewry jesienne), Barona Grobla (Druciarz), Leblanca (Fiołek z Montmartre`u), Fixa (Wesele w Hollywood, w którym tańczył np. ,, Taniec Chaplinów”). W lipcu i sierpniu 1931 z zespołem lwow. występował w T. im. Słowackiego w Krakowie. Od maja 1932 (przez miesiąc) był kierownikiem artyst. rewiowego t. Mignon w Warszawie, a w sez. 1932/33 choreografem (np. Porwanej narzeczonej) w T. Miejskich we Lwowie. W sez. 1933/34 – 1937/38 należał ponownie do zespołu solistów T. Wielkiego w Poznaniu. Jako dobrze tańczący i śpiewający aktor, wystąpił w wielu operetkach, , np. jako Pułkownik (Wesoła wojna), Paweł Khevenhüller (Miłostki kadetów), a także jako Parys w operze Adrianna Lecouvreur F. Cilei. Tańczył m.in. w Aidzie (,,Taniec złotych posągów”, duet z Zofią Grabowską) i w Kaprysie włoskim (1934). Z artystami Opery Poznańskiej wyjeżdżał na występy do innych miast, np. do Ciechocinka (1935, 1938), gdzie występował z Zofią Grabowską. Współpracował też niekiedy jako choreograf z innymi scenami, np. w czerwcu 1934 ze sceną letnią  T. Polskiego w ZOO. W pracy na scenie T.Wielkiego miał jedynie przerwę w sez. 1937/38, kiedy od jesieni 1937 do lutego 1938 brał udział w tournée Baletu Polskiego F.Parnella. Występował z tym zespołem, najpierw w objeździe po kraju (m.in. Kraków, Katowice), a potem w Niemczech, Rumunii (Bukareszt), Jugosławii (Belgrad, Zagrzeb, Split, Lublana) oraz w Austrii (Wiedeń). Po powrocie do Opery Poznańskiej, już 9 IV 1938 w prem. przedstawieniu tańczył jednego z Harnasiów w Harnasiach i Trzygłowca w Ognistym ptaku. Latem 1938 (od 21 VII) występował w T.Malickiej w komedii muz. Na fali eteru. W początkach października 1938 tańczył jeszcze w Poznaniu w opero-balecie Syrena, ale już w sez. 1938/39 zaangażował się jako tancerz-solista i baletmistrz do T. Miejskiego w Bydgoszczy. Opracował tu choreografię do wszystkich wystawianych w tym sez. operetek, podobał się jako tancerz w duecie z Wandą Bończą, szczególnie w Róży Stambułu i Baronie cygańskim. W Bydgoszczy miał pozostać również w sez. 1939/40.

W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej w teatrze nie występował. Po wojnie pracę na scenie rozpoczął już w lutym 1945 jako aktor i choreograf w T. Miejskich w Częstochowie, gdzie został również na sez. 1945/46. W 1945 opracował układ tańców do operetki Joker (prem. 14 VI), zagrał Edka (Panna Maliczewska, prem. 1 VIII) oraz Tomka Pstryka (Jaś u raju bram, prem. 27 X) i w tej roli występował też od 29 XII 1945 w T. Powszechnym im. Żołnierza Pol. w Krakowie. W latach następnych występował w Łodzi. Nadal grał, śpiewał, tańczył w operetkach, wodewilach i komediach muzycznych,; w sez. 1947/48 – 1950/51 w T. Komedii Muz. ,,Lutnia” (w 1950/51 też pn. T. Muzyczny, potem: Połączone T. Muzyczne), a w 1947/48, 1949/50 i 1950/51 także w T. Osa. W swojej popisowej roli Tomka (Jaś u raju bram) występował także na scenie Komedii Muzycznej (T.Nowy) w Poznaniu (prem. 31 I 1948). Jego najważniejsze role w Komedii Muzycznej w Łodzi, gdzie był cenionym i lubianym artystą, to w 1947: Boni (Księżniczka czardasza; dublował W. Szczawińskiego); 1948: Herman ,,Groźny” (Rose Marie), Pomarel (Cnotliwa Zuzanna), Ajax I (Piękna Helena);w 1949: Hofrat (Baron cygński), Gripardin (Dzwony z Corneville); w 1951: Hrabia Feri (Księżniczka  czardasza) – ostatnia rola. W T. Osa występował w 1949 jako Alfred Trzywdar-Kręcki (Romans z wodewilu), a w 1950 jako Markiz di Forlipopoli (Oberżystka), Igiełka (Złote niedole) i Robert (Śluby murarskie). W 1948 zagrał w filmach Skarb i Stalowe serca.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2017

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *