Kopijowska Jadwiga

Kopijowska Jadwiga
Data urodzenia:
1910-12-22 Warszawa
Data śmierci:
2000-02-02 Warszawa

aktorka;

Właściwie Jadwiga Cecylia Kopijowska, także Szałan – Kopijowska, zamężna Dąbrowska.

Była córką lekarza weterynarii Władysława Kopijowskiego i Jadwigi z domu Szałas. Kształciła się w Warszawie , najpierw ukończyła ośmioklasowe gimn. humanistyczne, a w 1927 uczęszczała na Kursy Wokalno-Dramatyczne H.J. Hryniewieckiej . Na sez. 1927/28 została zaangażowana przez T.Skarżyńskiego do zespołu T.Miejskiego w Płocku; zagrała tu m.in Joasa (Sędziowie) i tyt.rolę w Hanusi. W sez. 1928/29 występowała w T.Miejskim w Łodzi, a w 1929-31 w T.Miejskim w Bydgoszczy , np. w rolach: Klary (Zemsta), Fruzi (Damy i huzary), i z tym zespołem, w październiku 1930 odwiedziła Gdańsk. Od stycznia 1932 grała w T.im. Żeromskiego w Warszawie  Nastkę ( Róża) i Józię (Tamten); z artystami tego teatru w sierpniu 1932, występowała w komedii pt. Białe fartuszki w Gdańsku oraz w Gdyni, z okazji Święta Morza. W sez. 1932/33 ( wg A.Pobratyn także 1933/34) grała w T.Kameralnym w Częstochowie, np. Żelazną (Panna Maliczewska), Bertę (Świerszcz za kominem). W listopadzie 1933 występowała w T. Kameralnym w roli Ilzy (Przebudzenie się wiosny). W sez.1934/35 grała w T. Ziemi Pomorskiej w Toruniu: Franię (Zwyciężyłem kryzys), Marynę (Człowiek, który nie pije), Hasilinę (Mikołaj Kopernik),Basię (Zaczarowne koło); role toruńskie powtórzyła podczas występów zespołu tego t. w Gdańsku (marzec i lipiec 1935). W 1935-36 brała udział w objazdach Zespołu Reduty, m.in. 10 X 1935 występowała w Kielcach. W sez. 1936/37 w Stołecznym T. Powszechnym w Warszawie grała w Nowym Don Kichocie oraz role: Luizy (Intryga i miłość), Ludki i Cesi (Gałganduch, czyli Trójka hultajska), a w 1937/38 w T. im. Słowackiego w Krakowie występowała jako Królowa żona (Bolesław Śmiały), Joas (Sędziowie), Małgorzata Hamilton (Sprawy rodzinne).

W czasie II wojny światowej, była kurierką (pseud. „Blanka”) ZWZ AK Warszawa Żoliborz. W kwietniu 1941 otrzymała rozkaz wyazdu do Londynu z ważnymi dokumentami; pod nazwiskiem Jadwiga Szałan, przebrana za starą wieśniaczkę, miała odbyć tę podróż przez Kresy dalej Szwecję, ale została aresztowana przez gestapo k. Ostrowi Mazowieckiej , gdzie była więziona i katowana , potem przetransportowana do Warszawy na Pawiak; a od 31 V 1942 do obozu koncentracyjnego Ravensbruck. Tu 1I 1943 w Bloku 13, z polskimi więźniarkami , wystawiła Szopkę własnego autorstwa z lalkami M. Berezowskiej w reż. Jadwigi Mierzejewskiej-Frankiewicz. Po oswobodzeniu  obozu w kwietniu 1945, pod opieką szwedzkiego Czerwonego Krzyża znalazła się wraz z grupą kobiet ( m.in. M. Berezowską ) w Sztokholmie, skąd już 2 V t.r. wróciła do Warszawy.

W sez.1945/46 należała do zespołu Miejskich T. Dramatycznych; w T. Comoedia zagrała Marysię (Pomocnica domowa), potem zrezygnowała ze sceny; jak podawała, z powodu utraty słuchu, wskutek bicia przez gestapo. Od 1X 1946 do 1948 zatrudniła się w dziale popularno-naukowym pisma dla młodzieży „Młodzi idą”, a w 1948-52 w „Pokoleniu” prowadziła dział naukowy. W 1949 zdała egzamin kończący roczny kurs  dziennikarski i otrzymała uprawnienia do wykonywania zawodu.W 1952-67 pracowała w „Turyście” i „Światowidzie”; pisała wiele artykułów, urządzała konferencje, np. o ochronie zabytków. W listopadzie 1968 przeszła na rentę specjalną.

Od czasu pobytu w Ravensbrück, pozostawała w przyjaźni z Mają Berezowską, z którą zamieszkała i opiekowała się nią. Po śmierci malarki, dbała o jej spuściznę artyst., zorganizowała w jej mieszkaniu „Muzeum Mai Berezowskiej”, które prowadziła prawie do końca życia (potem muzeum przestało istnieć).

Przez wiele lat była aktywną działaczką Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych i Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych  i Światowego Związku Żołnierzy AK. Napisała wspomnienia z okresu wojny , zamieszczone w książce Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat 1939-1944 (Warszawa 1987).

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017


Źródła:
1)

aktorka;

Właściwie Jadwiga Cecylia Kopijowska, także Szałan – Kopijowska, zamężna Dąbrowska.

Była córką lekarza weterynarii Władysława Kopijowskiego i Jadwigi z domu Szałas. Kształciła się w Warszawie , najpierw ukończyła ośmioklasowe gimn. humanistyczne, a w 1927 uczęszczała na Kursy Wokalno-Dramatyczne H.J. Hryniewieckiej . Na sez. 1927/28 została zaangażowana przez T.Skarżyńskiego do zespołu T.Miejskiego w Płocku; zagrała tu m.in Joasa (Sędziowie) i tyt.rolę w Hanusi. W sez. 1928/29 występowała w T.Miejskim w Łodzi, a w 1929-31 w T.Miejskim w Bydgoszczy , np. w rolach: Klary (Zemsta), Fruzi (Damy i huzary), i z tym zespołem, w październiku 1930 odwiedziła Gdańsk. Od stycznia 1932 grała w T.im. Żeromskiego w Warszawie  Nastkę ( Róża) i Józię (Tamten); z artystami tego teatru w sierpniu 1932, występowała w komedii pt. Białe fartuszki w Gdańsku oraz w Gdyni, z okazji Święta Morza. W sez. 1932/33 ( wg A.Pobratyn także 1933/34) grała w T.Kameralnym w Częstochowie, np. Żelazną (Panna Maliczewska), Bertę (Świerszcz za kominem). W listopadzie 1933 występowała w T. Kameralnym w roli Ilzy (Przebudzenie się wiosny). W sez.1934/35 grała w T. Ziemi Pomorskiej w Toruniu: Franię (Zwyciężyłem kryzys), Marynę (Człowiek, który nie pije), Hasilinę (Mikołaj Kopernik),Basię (Zaczarowne koło); role toruńskie powtórzyła podczas występów zespołu tego t. w Gdańsku (marzec i lipiec 1935). W 1935-36 brała udział w objazdach Zespołu Reduty, m.in. 10 X 1935 występowała w Kielcach. W sez. 1936/37 w Stołecznym T. Powszechnym w Warszawie grała w Nowym Don Kichocie oraz role: Luizy (Intryga i miłość), Ludki i Cesi (Gałganduch, czyli Trójka hultajska), a w 1937/38 w T. im. Słowackiego w Krakowie występowała jako Królowa żona (Bolesław Śmiały), Joas (Sędziowie), Małgorzata Hamilton (Sprawy rodzinne).

W czasie II wojny światowej, była kurierką (pseud. „Blanka”) ZWZ AK Warszawa Żoliborz. W kwietniu 1941 otrzymała rozkaz wyazdu do Londynu z ważnymi dokumentami; pod nazwiskiem Jadwiga Szałan, przebrana za starą wieśniaczkę, miała odbyć tę podróż przez Kresy dalej Szwecję, ale została aresztowana przez gestapo k. Ostrowi Mazowieckiej , gdzie była więziona i katowana , potem przetransportowana do Warszawy na Pawiak; a od 31 V 1942 do obozu koncentracyjnego Ravensbruck. Tu 1I 1943 w Bloku 13, z polskimi więźniarkami , wystawiła Szopkę własnego autorstwa z lalkami M. Berezowskiej w reż. Jadwigi Mierzejewskiej-Frankiewicz. Po oswobodzeniu  obozu w kwietniu 1945, pod opieką szwedzkiego Czerwonego Krzyża znalazła się wraz z grupą kobiet ( m.in. M. Berezowską ) w Sztokholmie, skąd już 2 V t.r. wróciła do Warszawy.

W sez.1945/46 należała do zespołu Miejskich T. Dramatycznych; w T. Comoedia zagrała Marysię (Pomocnica domowa), potem zrezygnowała ze sceny; jak podawała, z powodu utraty słuchu, wskutek bicia przez gestapo. Od 1X 1946 do 1948 zatrudniła się w dziale popularno-naukowym pisma dla młodzieży „Młodzi idą”, a w 1948-52 w „Pokoleniu” prowadziła dział naukowy. W 1949 zdała egzamin kończący roczny kurs  dziennikarski i otrzymała uprawnienia do wykonywania zawodu.W 1952-67 pracowała w „Turyście” i „Światowidzie”; pisała wiele artykułów, urządzała konferencje, np. o ochronie zabytków. W listopadzie 1968 przeszła na rentę specjalną.

Od czasu pobytu w Ravensbrück, pozostawała w przyjaźni z Mają Berezowską, z którą zamieszkała i opiekowała się nią. Po śmierci malarki, dbała o jej spuściznę artyst., zorganizowała w jej mieszkaniu „Muzeum Mai Berezowskiej”, które prowadziła prawie do końca życia (potem muzeum przestało istnieć).

Przez wiele lat była aktywną działaczką Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych i Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych  i Światowego Związku Żołnierzy AK. Napisała wspomnienia z okresu wojny , zamieszczone w książce Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat 1939-1944 (Warszawa 1987).

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *