Podborówna Eugenia

Podborówna Eugenia
Data urodzenia:
1897-10-23 Warszawa
Data śmierci:
1975-01-16 Warszawa

aktorka;

Właściwie Eugenia Podbór, zamężna Berterman. Była córką Jana i Salomei Podborów, żoną Emila Bertermana, wieloletnią towarzyszką życia Tadeusza Chmielewskiego. Ukończyła gimn. i Warsz. Szkołę Dram. (1919), ale już od 1916 wy­stępowała w T. Letnim. W 1922-24 była aktorką w T. Miejskim w Toruniu, 1924-30 w T. Polskim w Poznaniu, w sez. 1930/31 w T. Miejskich we Lwowie. Od listopada 1945 do marca 1950 praco­wała w T. Nowym w Poznaniu (od września 1949 połączony z T. Polskim w T. Dramatyczne), od 1 IV 1950 do 31 XII 1954 w T. Powszechnym w Warszawie, od 1 I 1955 w T. Domu Wojska Pol., później Dramatycznym, od 1 X 1957 do 31 VIII 1963 w T. Klasycznym. Przeszła na emeryturę 1 IX 1963, ale występowała jeszcze do 1964. W pierwszych swoich sez. w Toruniu grała takie role, jak: Zosia (Karykatury), Wiślana (Twardowski na Krzemionkach J.N. Kamińskiego), Helena (Sen nocy letniej), Emma (Prokurator Hallers); w Poz­naniu i Lwowie występowała gł. w repertuarze ko­mediowym. W okresie powojennym była aktorką wyraźnie charakterystyczną i zwracała uwagę kry­tyki szczególnie postaciami mieszczek, które często karykaturowała; z rozmachem zagrała Dziurdziulińską (Klub kawalerów), „herod-babę z ciągotami do emancypacji” (K. Beylin). W karykaturach tych była pomysłowa np. jako Lebiediewa (Umówiony dzień)zabawnie przypominała pewną znaną osobistość ze świata literackiego Warszawy” (Jaszcz). Ale umiała swoje postacie również pogłębić. O roli Akuliny (Mieszczanie) R. Szydłowski napisał, iż „trafnie od­dała kwocze usposobienie żony Biezsiemionowa”, była „zahukaną, wykrętnie posłuszną, nie pozbawio­ną swej własnej polityki i wyrazu żoną” (J.N. Mil­ler). Inne ważniejsze role, to: Hela (Pan minister), Kunegunda Rucka (Grochowy wieniec), Dorota (Ad­wokat i róże), Pamfila (Diabeł i karczmarka), Daumowa (Panna Maliczewska), Radczyni (Wesele), Pa­ni Mi-Tsu (Dobry człowiek z Seczuanu), Doktorowa (Żeglarz), Zinaida (Iwanow).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994


Źródła:
1)
2)

aktorka;

Właściwie Eugenia Podbór, zamężna Berterman. Była córką Jana i Salomei Podborów, żoną Emila Bertermana, wieloletnią towarzyszką życia Tadeusza Chmielewskiego. Ukończyła gimn. i Warsz. Szkołę Dram. (1919), ale już od 1916 wy­stępowała w T. Letnim. W 1922-24 była aktorką w T. Miejskim w Toruniu, 1924-30 w T. Polskim w Poznaniu, w sez. 1930/31 w T. Miejskich we Lwowie. Od listopada 1945 do marca 1950 praco­wała w T. Nowym w Poznaniu (od września 1949 połączony z T. Polskim w T. Dramatyczne), od 1 IV 1950 do 31 XII 1954 w T. Powszechnym w Warszawie, od 1 I 1955 w T. Domu Wojska Pol., później Dramatycznym, od 1 X 1957 do 31 VIII 1963 w T. Klasycznym. Przeszła na emeryturę 1 IX 1963, ale występowała jeszcze do 1964. W pierwszych swoich sez. w Toruniu grała takie role, jak: Zosia (Karykatury), Wiślana (Twardowski na Krzemionkach J.N. Kamińskiego), Helena (Sen nocy letniej), Emma (Prokurator Hallers); w Poz­naniu i Lwowie występowała gł. w repertuarze ko­mediowym. W okresie powojennym była aktorką wyraźnie charakterystyczną i zwracała uwagę kry­tyki szczególnie postaciami mieszczek, które często karykaturowała; z rozmachem zagrała Dziurdziulińską (Klub kawalerów), „herod-babę z ciągotami do emancypacji” (K. Beylin). W karykaturach tych była pomysłowa np. jako Lebiediewa (Umówiony dzień)zabawnie przypominała pewną znaną osobistość ze świata literackiego Warszawy” (Jaszcz). Ale umiała swoje postacie również pogłębić. O roli Akuliny (Mieszczanie) R. Szydłowski napisał, iż „trafnie od­dała kwocze usposobienie żony Biezsiemionowa”, była „zahukaną, wykrętnie posłuszną, nie pozbawio­ną swej własnej polityki i wyrazu żoną” (J.N. Mil­ler). Inne ważniejsze role, to: Hela (Pan minister), Kunegunda Rucka (Grochowy wieniec), Dorota (Ad­wokat i róże), Pamfila (Diabeł i karczmarka), Daumowa (Panna Maliczewska), Radczyni (Wesele), Pa­ni Mi-Tsu (Dobry człowiek z Seczuanu), Doktorowa (Żeglarz), Zinaida (Iwanow).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *