Winter Marian

Winter Marian
Data urodzenia:
1900-12-07 Warszawa
Data śmierci:
1973-09-19 Warszawa

tancerz, choreograf;

Marian Wilhelm Winter. Był synem Stanisława W., kier. działu w fabryce Lilpopa, i Kazimiery z Winiarskich. W 1909 wstąpił do warsz. szkoły baletowej, którą ukończył w 1917. W 1916- 19 tańczył w zespole baletu warsz. T. Wielkiego, m.in. wykonywał główną partię króla leśnego Ama­rami (Baśń leśna, 1917); wg S. Strausa został zaan­gażowany do tego zespołu już w sez. 1915/16. W 1919-21 był tancerzem baletu opery poznańskiej. Jesienią 1921 podpisał kontrakt z Ballets Russes S. Diagilewa, gdzie tańczył jako solista do 1929, z dwuletnią przerwą 1925-27, kiedy to występował z londyńskim zespołem A. Pawłowej. Po powrocie do Warszawy był w 1929-34 solistą baletu opery warszawskiej. W 1930 występował we Lwowie, m.in. w balecie Szeherezada. W Warszawie tańczył także w teatrzykach rewiowych, m.in. w 1931 w t. Wesoły Wieczór oraz w 1933 w t. Alhambra. W sez. 1934/35 współpracował z Baletem Parnella, występował m.in. w Paryżu i Dreźnie. W 1935-37 był asystentem choreografa w Les Ballets de Woizikovsky i z zespołem tym objechał Europę. W sez. 1937/38 tańczył w Les Ballets Russes du Colonel de Basil. Na sez. 1938/39 zaangażowany został jako asystent choreografa do Polskiego Baletu Re­prezentacyjnego, wówczas pod kier. L. Wójciko­wskiego. W czasie II wojny świat. występował w 1941-44 w Warszawie w jawnym t. Nowości. Walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie, w 1945 był choreografem w Operze w Krakowie. W sez. 1946/47 pracował jako asystent choreografa Sceny Muzyczno-Operowej w Warszawie, 1947/48 w tym samym charakterze był zatrudniony w T. Nowym w Warszawie. Od listopada 1946 do lutego 1948 kierował też zespołem tanecznym I Dywizji Wojska Pol. im. Kościuszki. W sez. 1948/49 był zaanga­żowany w operze pozn.; w Poznaniu był też peda­gogiem studia baletowego przy Wyższej Szkole Mu­zycznej. W lipcu 1949 wykładał na kursie dla pe­dagogów choreografów, zorganizowanym w Augu­stowie przez MKiS. W 1949-50 był prof. tańca klasycznego w Państw. Lic. Choreograficznym w Warszawie. W sez. 1950/51 pracował w Operze we Wrocławiu jako asystent choreografa i pedagog ba­letu. Po powrocie do Warszawy wykładał od 1951 do 31 XII 1954 w warsz. Szkole Baletowej taniec klasyczny, prowadził także zajęcia z tańca charakterystycznego. W lutym 1954 zaangażowany został jako choreograf do Zespołu Pieśni i Tańca „Warszawa”, od maja 1954 przeszedł do Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”, w którym pozostał do 31 V 1959. Współpracował także z amat. ruchem artyst.; w 1959-62 był instruktorem zespołu tanecznego w DK Kolejarza w Pruszkowie. Był wybitnym tancerzem charakterystycznym odznaczającym się świetnymi warunkami scenicznymi. Wykonywane przez niego partie baletowe były b. zróżnicowane pod względem stylistycznym i wymagały bądź dużej dynamiki, bądź wyrazistego aktorstwa. B. Mamontowicz-Łojek scharakteryzowała go jako „znakomitego wykonawcę tańców ludowych i charakterystycznych, dysponującego świetną aparycją i wysokim skokiem”. Spośród kreacji W. za najbardziej udaną uważa się partię Siłacza (Le beau Danube, 1937). Inne cenione jego role to m.in.: Wojownik (Tańce połowieckie), Chińczyk (Dziadek do orzechów), Rosyjski woźnica (Pietruszka), Książę Stefan (Święto ognia), Król Indii i Eunuch (Szeherezada), Żyd (Pan Twardowski). W Operze wrocł. opracował m.in. choreografię do opery Rigoletto. Zagrał także dwie role dram.: Pugowicyna (Rewizor) w T. Nowym w Warszawie oraz Górala I (Krakowiacy i Górale) w T. Narodowym (1950). Był cenionym pedagogiem baletowym.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994


Źródła:
1)
2)

tancerz, choreograf;

Marian Wilhelm Winter. Był synem Stanisława W., kier. działu w fabryce Lilpopa, i Kazimiery z Winiarskich. W 1909 wstąpił do warsz. szkoły baletowej, którą ukończył w 1917. W 1916- 19 tańczył w zespole baletu warsz. T. Wielkiego, m.in. wykonywał główną partię króla leśnego Ama­rami (Baśń leśna, 1917); wg S. Strausa został zaan­gażowany do tego zespołu już w sez. 1915/16. W 1919-21 był tancerzem baletu opery poznańskiej. Jesienią 1921 podpisał kontrakt z Ballets Russes S. Diagilewa, gdzie tańczył jako solista do 1929, z dwuletnią przerwą 1925-27, kiedy to występował z londyńskim zespołem A. Pawłowej. Po powrocie do Warszawy był w 1929-34 solistą baletu opery warszawskiej. W 1930 występował we Lwowie, m.in. w balecie Szeherezada. W Warszawie tańczył także w teatrzykach rewiowych, m.in. w 1931 w t. Wesoły Wieczór oraz w 1933 w t. Alhambra. W sez. 1934/35 współpracował z Baletem Parnella, występował m.in. w Paryżu i Dreźnie. W 1935-37 był asystentem choreografa w Les Ballets de Woizikovsky i z zespołem tym objechał Europę. W sez. 1937/38 tańczył w Les Ballets Russes du Colonel de Basil. Na sez. 1938/39 zaangażowany został jako asystent choreografa do Polskiego Baletu Re­prezentacyjnego, wówczas pod kier. L. Wójciko­wskiego. W czasie II wojny świat. występował w 1941-44 w Warszawie w jawnym t. Nowości. Walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie, w 1945 był choreografem w Operze w Krakowie. W sez. 1946/47 pracował jako asystent choreografa Sceny Muzyczno-Operowej w Warszawie, 1947/48 w tym samym charakterze był zatrudniony w T. Nowym w Warszawie. Od listopada 1946 do lutego 1948 kierował też zespołem tanecznym I Dywizji Wojska Pol. im. Kościuszki. W sez. 1948/49 był zaanga­żowany w operze pozn.; w Poznaniu był też peda­gogiem studia baletowego przy Wyższej Szkole Mu­zycznej. W lipcu 1949 wykładał na kursie dla pe­dagogów choreografów, zorganizowanym w Augu­stowie przez MKiS. W 1949-50 był prof. tańca klasycznego w Państw. Lic. Choreograficznym w Warszawie. W sez. 1950/51 pracował w Operze we Wrocławiu jako asystent choreografa i pedagog ba­letu. Po powrocie do Warszawy wykładał od 1951 do 31 XII 1954 w warsz. Szkole Baletowej taniec klasyczny, prowadził także zajęcia z tańca charakterystycznego. W lutym 1954 zaangażowany został jako choreograf do Zespołu Pieśni i Tańca „Warszawa”, od maja 1954 przeszedł do Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”, w którym pozostał do 31 V 1959. Współpracował także z amat. ruchem artyst.; w 1959-62 był instruktorem zespołu tanecznego w DK Kolejarza w Pruszkowie. Był wybitnym tancerzem charakterystycznym odznaczającym się świetnymi warunkami scenicznymi. Wykonywane przez niego partie baletowe były b. zróżnicowane pod względem stylistycznym i wymagały bądź dużej dynamiki, bądź wyrazistego aktorstwa. B. Mamontowicz-Łojek scharakteryzowała go jako „znakomitego wykonawcę tańców ludowych i charakterystycznych, dysponującego świetną aparycją i wysokim skokiem”. Spośród kreacji W. za najbardziej udaną uważa się partię Siłacza (Le beau Danube, 1937). Inne cenione jego role to m.in.: Wojownik (Tańce połowieckie), Chińczyk (Dziadek do orzechów), Rosyjski woźnica (Pietruszka), Książę Stefan (Święto ognia), Król Indii i Eunuch (Szeherezada), Żyd (Pan Twardowski). W Operze wrocł. opracował m.in. choreografię do opery Rigoletto. Zagrał także dwie role dram.: Pugowicyna (Rewizor) w T. Nowym w Warszawie oraz Górala I (Krakowiacy i Górale) w T. Narodowym (1950). Był cenionym pedagogiem baletowym.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994