Soboltówna Irena

Soboltówna Irena
Data urodzenia:
1910-08-03 Warszawa
Data śmierci:
1999-02-09 Warszawa

tancerka, aktorka;

Właściwie Irena Sobolt, zamężna Wojnar, także Wojnar-Wojnarowska, Kociołkowska. Była córką Romana Sobolta i Eufrozyny z Bednarskich; żoną tancerza i choreografa Eugeniusza Wojnara (ślub w 1930). Kształciła się w szkole baletowej przy T. Wielkim w Warszawie. Debiutowała 4 V 1926 (pod nazwiskiem Kociołkowska) na scenie warsz. t. Qui Pro Quo w rewii Hallo! Wujek!. Występowała tu w duecie z E. Wojnarem, pocz. sporadycznie, a w latach 30. jako stała para taneczna, jedna z najpopularniejszych w kraju. W lipcu 1926 brała udział w występach Qui Pro Quo we Lwowie. Od lutego 1927 tańczyła w warsz. t. Mignon (odtąd jako Soboltówna), gdzie już w programie inaug., w tańcu ,,amerykańskim” z J. Matuszewskim zyskała uznanie H. Lińskiego, który na łamach ,,Epoki” podkreślał ich ,,staranność techniczną i duże poczucie rytmu”. Latem 1927, z E. Wojnarem występowała w t. Rewieta we Lwowie, założonym przez A. Kitschman w sali Bagateli. Jeszcze w tym samym roku tańczyła gośc. w Variété divadlo w Pradze. Po powrocie do kraju, znalazła się w Łodzi i wspólnie z Wojnarem w T. Miejskim opracowała choreografię rewii Sami gramy (prem. 1 VIII 1928). Weszła też w skład zespołu t. Gong pod kier. W. Jastrzębca-Rudnickiego najpierw w Łodzi, a w sez. 1928/29 w Krakowie; jej stały partner, a wkrótce mąż, był tu baletmistrzem. Z zespołem Gongu odwiedziła w lipcu 1929 Warszawę. W 1929-32 była primabaleriną, kierowanego przez Wojnara, zespołu baletowego T. Polskiego w Katowicach; jak sama podawała, uczyła się też w tym czasie gry aktorskiej u M. Szpakiewicza. Recenzent ,,Polski Zachodniej”, F. Sachse po prem. Manewrów jesiennych (1930) pisał: ,,Zespół baletowy na czele z primabaleriną p. Soboltówną wyćwiczony i zgrany wkomponował się idealnie w operetkę. Doceniła to publiczność nagradzając tancerzy rzęsistymi oklaskami”. Od maja do pocz. września 1932 występowała gośc. w przedstawieniach organizowanych przez Krak. Tow. Operowe w Krakowie; tańczyła wtedy w duecie z mężem i w jego choreografii w scenach tanecznych oper: Halka, Traviata, Faust, Carmen, Opowieści Hoffmanna, a także np. w Baronie cygańskim, Królowej przedmieścia. W sez. 1932/33 ich duet brał udział w programach rewiowych Wesołego T. w Warszawie, w grudniu 1932 w rewii świątecznej w warsz. t. Hollywood oraz w tzw. kino-rewiach. W jednej z nich, w programie Publiczność ma głos ,,na czoło wysunęły się naprawdę doskonałe popisy taneczne układu Wojnara, a wykonane przez niego z uroczą partnerką Soboltówną i zespołem tanecznym. Bardzo ładnie wypadły zarówno Taniec Nilu, jak niesamowita Alraune pisał Liński w ,Kinie”. W sez. 1934/35 oboje odnosili sukcesy w t. rewiowym Bagatela w Krakowie, m.in. w rewii Królestwo operetki. Wyjeżdżali często na tournée po kraju i za granicę, m. in. w sez. 1935/36 występowali w t. Empire w Paryżu, gdzie szczególnym uznaniem cieszył się obrazek taneczny Koral i perła w ich wykonaniu; tańczyli też w t. Karabusz w Bukareszcie, a w 1936 znowu w Krakowie. W sez. 1936/37 i 1937/38 była primabaleriną zespołu baletowego T. Miejskiego w Bydgoszczy, tańczyła m.in. w operetkach Zakochana królowa i Księżna cyrkówka. W sez. 1938/39 odnosiła sukcesy jako wodewilistka i tancerka w warsz. t. Rex oraz w t. 8.15, gdzie oboje z Wojnarem, wykonując taniec ,,apaszowski” i ,,valse chaloupée” w operetce Baron Kimmel ,,tryskali świeżością i młodością, buchając temperamentem tanecznym i rozmachem”, a ponadto S., debiutująca w tym przedstawieniu w roli charakterystycznej, ,,nieźle podśpiewywała”, relacjonował Liński. W 1939 zagrała na tej scenie llonkę (Roxy i jej drużyna).
Po wybuchu II wojny świat. pozostała w Warszawie. W 1940-43 była kelnerką w ,,Gospodzie Włóczęgów”; w 1944 występowała w jawnym t. Maska. W pierwszych dniach powstania, 12 VIII 1944 została wywieziona do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie była do wyzwolenia. Po wojnie, od maja 1945 i w sez. 1945/46 należała do zespołu Warsz. T. Objazdowego H. Starskiej, który ze sztuką Sprawa Moniki, odwiedzał różne miejscowości, m.in. Radom. Po jednym z występów B. Wójcicki odnotował: ,,Soboltównie pogratulować trzeba udanego debiutu dramatycznego. Jej Antosia kolejno wzruszała kobiecą niedolą, śmieszyła szelmostwem, odstręczała wulgarnością i ujmowała ukrytym w głębi amoralnego cynizmu pragnieniem szczęścia”. Od sez. 1949/50 występowała w Ludowym T. Muzycznym w Warszawie,
m.in. w roli Mołodyci (Nesterko) oraz Miny (Klub kawalerów; w II akcie tego przedstawienia, także w tańcu z Wojnarem), a od 1 VII 1951 do końca sez. 1952/53 w warsz. T. Nowym. Potem wycofała się ze sceny i wraz z mężem przez wiele lat prowadziła kawiarnię ,,Bistro”
Saskiej Kępie.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego tom III (M-Ż) Warszawa 2016
.


Źródła:
1)

tancerka, aktorka;

Właściwie Irena Sobolt, zamężna Wojnar, także Wojnar-Wojnarowska, Kociołkowska. Była córką Romana Sobolta i Eufrozyny z Bednarskich; żoną tancerza i choreografa Eugeniusza Wojnara (ślub w 1930). Kształciła się w szkole baletowej przy T. Wielkim w Warszawie. Debiutowała 4 V 1926 (pod nazwiskiem Kociołkowska) na scenie warsz. t. Qui Pro Quo w rewii Hallo! Wujek!. Występowała tu w duecie z E. Wojnarem, pocz. sporadycznie, a w latach 30. jako stała para taneczna, jedna z najpopularniejszych w kraju. W lipcu 1926 brała udział w występach Qui Pro Quo we Lwowie. Od lutego 1927 tańczyła w warsz. t. Mignon (odtąd jako Soboltówna), gdzie już w programie inaug., w tańcu ,,amerykańskim” z J. Matuszewskim zyskała uznanie H. Lińskiego, który na łamach ,,Epoki” podkreślał ich ,,staranność techniczną i duże poczucie rytmu”. Latem 1927, z E. Wojnarem występowała w t. Rewieta we Lwowie, założonym przez A. Kitschman w sali Bagateli. Jeszcze w tym samym roku tańczyła gośc. w Variété divadlo w Pradze. Po powrocie do kraju, znalazła się w Łodzi i wspólnie z Wojnarem w T. Miejskim opracowała choreografię rewii Sami gramy (prem. 1 VIII 1928). Weszła też w skład zespołu t. Gong pod kier. W. Jastrzębca-Rudnickiego najpierw w Łodzi, a w sez. 1928/29 w Krakowie; jej stały partner, a wkrótce mąż, był tu baletmistrzem. Z zespołem Gongu odwiedziła w lipcu 1929 Warszawę. W 1929-32 była primabaleriną, kierowanego przez Wojnara, zespołu baletowego T. Polskiego w Katowicach; jak sama podawała, uczyła się też w tym czasie gry aktorskiej u M. Szpakiewicza. Recenzent ,,Polski Zachodniej”, F. Sachse po prem. Manewrów jesiennych (1930) pisał: ,,Zespół baletowy na czele z primabaleriną p. Soboltówną wyćwiczony i zgrany wkomponował się idealnie w operetkę. Doceniła to publiczność nagradzając tancerzy rzęsistymi oklaskami”. Od maja do pocz. września 1932 występowała gośc. w przedstawieniach organizowanych przez Krak. Tow. Operowe w Krakowie; tańczyła wtedy w duecie z mężem i w jego choreografii w scenach tanecznych oper: Halka, Traviata, Faust, Carmen, Opowieści Hoffmanna, a także np. w Baronie cygańskim, Królowej przedmieścia. W sez. 1932/33 ich duet brał udział w programach rewiowych Wesołego T. w Warszawie, w grudniu 1932 w rewii świątecznej w warsz. t. Hollywood oraz w tzw. kino-rewiach. W jednej z nich, w programie Publiczność ma głos ,,na czoło wysunęły się naprawdę doskonałe popisy taneczne układu Wojnara, a wykonane przez niego z uroczą partnerką Soboltówną i zespołem tanecznym. Bardzo ładnie wypadły zarówno Taniec Nilu, jak niesamowita Alraune pisał Liński w ,Kinie”. W sez. 1934/35 oboje odnosili sukcesy w t. rewiowym Bagatela w Krakowie, m.in. w rewii Królestwo operetki. Wyjeżdżali często na tournée po kraju i za granicę, m. in. w sez. 1935/36 występowali w t. Empire w Paryżu, gdzie szczególnym uznaniem cieszył się obrazek taneczny Koral i perła w ich wykonaniu; tańczyli też w t. Karabusz w Bukareszcie, a w 1936 znowu w Krakowie. W sez. 1936/37 i 1937/38 była primabaleriną zespołu baletowego T. Miejskiego w Bydgoszczy, tańczyła m.in. w operetkach Zakochana królowa i Księżna cyrkówka. W sez. 1938/39 odnosiła sukcesy jako wodewilistka i tancerka w warsz. t. Rex oraz w t. 8.15, gdzie oboje z Wojnarem, wykonując taniec ,,apaszowski” i ,,valse chaloupée” w operetce Baron Kimmel ,,tryskali świeżością i młodością, buchając temperamentem tanecznym i rozmachem”, a ponadto S., debiutująca w tym przedstawieniu w roli charakterystycznej, ,,nieźle podśpiewywała”, relacjonował Liński. W 1939 zagrała na tej scenie llonkę (Roxy i jej drużyna).
Po wybuchu II wojny świat. pozostała w Warszawie. W 1940-43 była kelnerką w ,,Gospodzie Włóczęgów”; w 1944 występowała w jawnym t. Maska. W pierwszych dniach powstania, 12 VIII 1944 została wywieziona do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie była do wyzwolenia. Po wojnie, od maja 1945 i w sez. 1945/46 należała do zespołu Warsz. T. Objazdowego H. Starskiej, który ze sztuką Sprawa Moniki, odwiedzał różne miejscowości, m.in. Radom. Po jednym z występów B. Wójcicki odnotował: ,,Soboltównie pogratulować trzeba udanego debiutu dramatycznego. Jej Antosia kolejno wzruszała kobiecą niedolą, śmieszyła szelmostwem, odstręczała wulgarnością i ujmowała ukrytym w głębi amoralnego cynizmu pragnieniem szczęścia”. Od sez. 1949/50 występowała w Ludowym T. Muzycznym w Warszawie,
m.in. w roli Mołodyci (Nesterko) oraz Miny (Klub kawalerów; w II akcie tego przedstawienia, także w tańcu z Wojnarem), a od 1 VII 1951 do końca sez. 1952/53 w warsz. T. Nowym. Potem wycofała się ze sceny i wraz z mężem przez wiele lat prowadziła kawiarnię ,,Bistro”
Saskiej Kępie.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego tom III (M-Ż) Warszawa 2016
.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *