Biernacki Kazimierz

Kazimierz Biernacki (Teatry Polskie w Warszawie 1915 1917)
Biernacki Kazimierz
Data urodzenia:
1883-03-04 Popławy k. Sławna w Kieleckiem
Data śmierci:
1970-10-28 Warszawa

 aktor, reżyser, dyrektor teatru;

Był synem oficjalisty rolnego Józefa B. i Ewy z Wąsowiczów, mężem Janiny Frysz. Po ukończeniu gimn., przez dwa lata studiował na uniwersytecie. Możliwe, że już w sez. 1903/04 występował w Kaliszu, a w sez. 1904/05 w Płocku w zespole Cz. Wiśniewskiego, ale wia­domości te mogą też dotyczyć innych aktorów o tym nazwisku, występujących wówczas na prowincji (w źródłach brak imion). Sam B. oraz większość opracowań podaje, że wstąpił na scenę w 1906 w Lublinie. Według afiszów lub. aktor Biernacki wy­stępował w 1906 w zespole Cz. Wiśniewskiego i W. Dolskiego w Lublinie i w lutym t.r. grał Rot­mistrza (Obrona Częstochowy) – byłaby to zatem pierwsza pewniejsza wiadomość o nim. Zapewne on występował też w sez. 1908/09 u B. Bolesławskiego w Lublinie; potwierdzał to A. Grzymała-Siedlecki. W sez. 1909/10 już jako Kazimierz B. był wymieniony w zespole H. Czarneckiego w Płoc­ku i Włocławku. W pierwszej poł. 1910 został zaangażowany do zespołu dramatu WTR i odtąd grał epizodyczne rólki, najczęściej w T. Rozmaitości i w T. Letnim. Równocześnie rozpoczął pracę w administracji T. Rozmaitości jako buchalter i se­kretarz; od 1915 był sekretarzem Zarządu Zrzesze­nia Artystów T. Rozmaitości. W 1915 wystąpił w filmie pol. Zaczarowane koło. Aktorem i sekreta­rzem Rozmaitości był do 1919. Od 1 VIII 1919 został aktorem i sekretarzem T. Polskiego i Małego. W kwietniu i maju 1923 z aktorami warsz. (m.in. z T. Komedia) występował w T. Miejskim w Ka­liszu. W 1925 zorganizował, działający na zasadzie spółdzielni aktorskiej, nocny t. sensacji pn. Szkar­łatna Maska („warszawski Grand Guignol, teatr gro­zy i śmiechu”); mieścił się on w gmachu Komedii przy ul. Jasnej 3, otwarty 8 III 1925, grał do 30 VIII t.r.; teatrem tym kierował wraz z J. Januszem. W grudniu 1925 został powołany przez Tow. Przy­jaciół T. Polskiego w Katowicach na stanowisko dyr. tego teatru i prowadził go od 7 XII 1925 do końca sez. 1926/27; tu zaczął reżyserować. Latem 1926 zorganizował występy zespołu opery i dramatu z Katowic w Krynicy i Ciechocinku, a opery w Płocku (27-29 VII). W sez. 1926/27, w którym zespół muz. T. Polskiego został rozszerzony o ope­retkę, organizował gościnne występy na terenie woj. śląskiego i Śląska Opolskiego. Od 2 do 31 VII 1927 zespół opery katowickiej pod dyr. B. wystę­pował w T. im. Słowackiego w Krakowie. Jesienią 1927 zorganizował imprezę objazdową pn. T. Bata­listyczny. Zespół ten pod dyr. B. wystawił Kościu­szkę pod Racławicami ze słynnym w tej sztuce w roli tyt. T. Rolandem, m.in. w 1927 w Płocku (16 X – na boisku sportowym), a w 1928 m.in. w Siedlcach (13 V), Białej Podlaskiej (17 V), Tar­nowie (pierwsza poł. października). W 1927 złożył także ofertę o dzierżawę T. Miejskiego w Bydgosz­czy, jednak bez powodzenia. W pocz. 1928 założył w Warszawie przy ul. Karowej 18 T. Sensacji, ale scena ta pod dyr. B. działała b. krótko – od 5 I do 9 II 1928. W 1929 powrócił jako sekretarz dyrekcji do warsz. T. Polskiego. Od poł. grudnia 1931 do 1933 był dyr. administracyjnym t. rewio­wego Morskie Oko. Od 10 X 1933 do 4 I 1934 był dyr. T. Rozmaitości przy ul. Kredytowej 14 (kier. artyst. był T. Trzciński; grano spektakle zło­żone z jednoaktówek). W 1935-39 był dyr. administracyjnym kabaretu Cyrulik Warszawski. Według jego relacji w 1. trzydziestych angażował się także do zespołów objazdowych, m.in. współpracował z Redutą. Zapewne on występował też jesienią 1938 z warsz. T. 815, m.in. w Przemyślu i Grodnie. Latem 1939 zorganizował jeszcze jedną scenkę – 12 VIII otworzył w sali przy ul. Mokotowskiej 73 kabaret Tip-Top z politycznym programem pt. Kto kogo?; teatrzyk ten grał do 5 IX 1939. W czasie okupacji niem. przebywał w Warszawie, pracował w RGO; wysiedlony po powstaniu, mieszkał naj­pierw w Piotrkowie, a od stycznia 1945 w Krako­wie, gdzie występował do 1947 (gł. T. Kameralny, nast. Powszechny TUR). W sez. 1945/46 kierował objazdem z przedstawieniem Skiza (z udziałem M. Ćwiklińskiej) w kilkudziesięciu miejscowościach całej Polski. Od października 1947 do 31 VII 1950 był dyr. i kier. artyst. T. Ziemi Rzeszowskiej (okre­sowo pn. T. Miejski), a od 1 VIII 1950 do 30 IV 1951 dyr. T. im. Żeromskiego w Kielcach i Rado­miu. W sez. 1951/52-1952/53 oraz do poł. 1953/54 występował w T. Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy i Toruniu, od wiosny 1954 do końca sez. 1956/57 w T. Powszechnym w Łodzi, od sez. 1957/58 w Warszawie w zespole T. Klasycznego (na scenach T. Młodej Warszawy, Rozmaitości, Klasycznego i Widziadła). Od 1 IX 1962 przeszedł na emeryturę, ale jeszcze do końca sez. 1962/63 występował w T. Klasycznym. Następnie do 1970 był jednym z organizatorów, a potem kier. artyst. zespołu Estrady z występami M. Ćwiklińskiej; w każdym sez. wy­stępował też w ponad stu przedstawieniach sztuki Drzewa umierają stojąc w roli Pastora, w wielu miastach Polski. W 1956 obchodził w Łodzi jubi­leusz pięćdziesięciolecia pracy artystycznej. W pocz. kariery aktorskiej określany był jako „ar­tysta zdolny, sumienny i pracowity” (J. Czem­piński). W Rozmaitościach grał m.in. takie role, jak: Iomoshi (Tajfun), Kuba (Wesele), Franio Pszczółkowski (Młody las), w 1. dwudziestych w warsz. T. Polskim: Lomaxa (Major Barbara), Mo­tylińskiego (Klub kawalerów), Mosana (Księga Hio­ba). Później, zajęty sprawami organizacyjnymi i kolejnymi dyrekcjami, grywał b. rzadko. W dwu­dziestoleciu międzywojennym znany był jako po­mysłowy, energiczny organizator i kierownik wielu imprez teatr., zarówno stałych, jak i objazdowych; „człowiek doświadczony, znający znakomicie me­chanizm teatru” (H. Małkowska). Do regularnych występów jako aktor wrócił dopiero po 1945 i jak napisał A. Grzymała-Siedlecki „gdy już po ostat­niej wojnie i trzydziestu latach urlopu wkroczył znowu w warsztat, ujawnił, ile się w nim mimo wszystko zamagazynowało tęgiego rozmaitościo­wego ładunku aktorskiego”. Tenże krytyk z uznaniem pisał o granych przez B. w Rzeszowie rolach Profesora Sonnenbrucha (Niemcy), Podkole­sina (Ożenek), o tyt. roli w Panu Jowialskim (granej jeszcze w 1960 w warsz. T. Klasycznym), a przede wszystkim o Jagnickim (Stary kawaler, Toruń 1952), ukazanym jako „substancja wiejskości”, „z tą swobodą techniczną, której się od mistrzów uczył”, „z umiarem, i z wyrazistością, ze zużytko­waniem każdego zdania, jeśli nie każdego słowa”. Inne role B. z okresu powojennego to m.in.: Dog­berry (Wiele hałasu o nic, 1950), Karp (Las, 1954), Pan Podczaszy (Popas króla jegomości, 1958), Profesor Gąsowski (Szatan z VII klasy, 1960), Zabaw­nicki (Wicek i Wacek, 1961). Reżyserował m.in. Odwety (Rzeszów 1949), Ich czworo (Bydgoszcz 1953), Śluby panieńskie (Łódź 1957). Był autorem sztuki Córka dwóch matek oraz licznych skeczów dla t. rewiowych.


Źródła:
1)

 aktor, reżyser, dyrektor teatru;

Był synem oficjalisty rolnego Józefa B. i Ewy z Wąsowiczów, mężem Janiny Frysz. Po ukończeniu gimn., przez dwa lata studiował na uniwersytecie. Możliwe, że już w sez. 1903/04 występował w Kaliszu, a w sez. 1904/05 w Płocku w zespole Cz. Wiśniewskiego, ale wia­domości te mogą też dotyczyć innych aktorów o tym nazwisku, występujących wówczas na prowincji (w źródłach brak imion). Sam B. oraz większość opracowań podaje, że wstąpił na scenę w 1906 w Lublinie. Według afiszów lub. aktor Biernacki wy­stępował w 1906 w zespole Cz. Wiśniewskiego i W. Dolskiego w Lublinie i w lutym t.r. grał Rot­mistrza (Obrona Częstochowy) – byłaby to zatem pierwsza pewniejsza wiadomość o nim. Zapewne on występował też w sez. 1908/09 u B. Bolesławskiego w Lublinie; potwierdzał to A. Grzymała-Siedlecki. W sez. 1909/10 już jako Kazimierz B. był wymieniony w zespole H. Czarneckiego w Płoc­ku i Włocławku. W pierwszej poł. 1910 został zaangażowany do zespołu dramatu WTR i odtąd grał epizodyczne rólki, najczęściej w T. Rozmaitości i w T. Letnim. Równocześnie rozpoczął pracę w administracji T. Rozmaitości jako buchalter i se­kretarz; od 1915 był sekretarzem Zarządu Zrzesze­nia Artystów T. Rozmaitości. W 1915 wystąpił w filmie pol. Zaczarowane koło. Aktorem i sekreta­rzem Rozmaitości był do 1919. Od 1 VIII 1919 został aktorem i sekretarzem T. Polskiego i Małego. W kwietniu i maju 1923 z aktorami warsz. (m.in. z T. Komedia) występował w T. Miejskim w Ka­liszu. W 1925 zorganizował, działający na zasadzie spółdzielni aktorskiej, nocny t. sensacji pn. Szkar­łatna Maska („warszawski Grand Guignol, teatr gro­zy i śmiechu”); mieścił się on w gmachu Komedii przy ul. Jasnej 3, otwarty 8 III 1925, grał do 30 VIII t.r.; teatrem tym kierował wraz z J. Januszem. W grudniu 1925 został powołany przez Tow. Przy­jaciół T. Polskiego w Katowicach na stanowisko dyr. tego teatru i prowadził go od 7 XII 1925 do końca sez. 1926/27; tu zaczął reżyserować. Latem 1926 zorganizował występy zespołu opery i dramatu z Katowic w Krynicy i Ciechocinku, a opery w Płocku (27-29 VII). W sez. 1926/27, w którym zespół muz. T. Polskiego został rozszerzony o ope­retkę, organizował gościnne występy na terenie woj. śląskiego i Śląska Opolskiego. Od 2 do 31 VII 1927 zespół opery katowickiej pod dyr. B. wystę­pował w T. im. Słowackiego w Krakowie. Jesienią 1927 zorganizował imprezę objazdową pn. T. Bata­listyczny. Zespół ten pod dyr. B. wystawił Kościu­szkę pod Racławicami ze słynnym w tej sztuce w roli tyt. T. Rolandem, m.in. w 1927 w Płocku (16 X – na boisku sportowym), a w 1928 m.in. w Siedlcach (13 V), Białej Podlaskiej (17 V), Tar­nowie (pierwsza poł. października). W 1927 złożył także ofertę o dzierżawę T. Miejskiego w Bydgosz­czy, jednak bez powodzenia. W pocz. 1928 założył w Warszawie przy ul. Karowej 18 T. Sensacji, ale scena ta pod dyr. B. działała b. krótko – od 5 I do 9 II 1928. W 1929 powrócił jako sekretarz dyrekcji do warsz. T. Polskiego. Od poł. grudnia 1931 do 1933 był dyr. administracyjnym t. rewio­wego Morskie Oko. Od 10 X 1933 do 4 I 1934 był dyr. T. Rozmaitości przy ul. Kredytowej 14 (kier. artyst. był T. Trzciński; grano spektakle zło­żone z jednoaktówek). W 1935-39 był dyr. administracyjnym kabaretu Cyrulik Warszawski. Według jego relacji w 1. trzydziestych angażował się także do zespołów objazdowych, m.in. współpracował z Redutą. Zapewne on występował też jesienią 1938 z warsz. T. 815, m.in. w Przemyślu i Grodnie. Latem 1939 zorganizował jeszcze jedną scenkę – 12 VIII otworzył w sali przy ul. Mokotowskiej 73 kabaret Tip-Top z politycznym programem pt. Kto kogo?; teatrzyk ten grał do 5 IX 1939. W czasie okupacji niem. przebywał w Warszawie, pracował w RGO; wysiedlony po powstaniu, mieszkał naj­pierw w Piotrkowie, a od stycznia 1945 w Krako­wie, gdzie występował do 1947 (gł. T. Kameralny, nast. Powszechny TUR). W sez. 1945/46 kierował objazdem z przedstawieniem Skiza (z udziałem M. Ćwiklińskiej) w kilkudziesięciu miejscowościach całej Polski. Od października 1947 do 31 VII 1950 był dyr. i kier. artyst. T. Ziemi Rzeszowskiej (okre­sowo pn. T. Miejski), a od 1 VIII 1950 do 30 IV 1951 dyr. T. im. Żeromskiego w Kielcach i Rado­miu. W sez. 1951/52-1952/53 oraz do poł. 1953/54 występował w T. Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy i Toruniu, od wiosny 1954 do końca sez. 1956/57 w T. Powszechnym w Łodzi, od sez. 1957/58 w Warszawie w zespole T. Klasycznego (na scenach T. Młodej Warszawy, Rozmaitości, Klasycznego i Widziadła). Od 1 IX 1962 przeszedł na emeryturę, ale jeszcze do końca sez. 1962/63 występował w T. Klasycznym. Następnie do 1970 był jednym z organizatorów, a potem kier. artyst. zespołu Estrady z występami M. Ćwiklińskiej; w każdym sez. wy­stępował też w ponad stu przedstawieniach sztuki Drzewa umierają stojąc w roli Pastora, w wielu miastach Polski. W 1956 obchodził w Łodzi jubi­leusz pięćdziesięciolecia pracy artystycznej. W pocz. kariery aktorskiej określany był jako „ar­tysta zdolny, sumienny i pracowity” (J. Czem­piński). W Rozmaitościach grał m.in. takie role, jak: Iomoshi (Tajfun), Kuba (Wesele), Franio Pszczółkowski (Młody las), w 1. dwudziestych w warsz. T. Polskim: Lomaxa (Major Barbara), Mo­tylińskiego (Klub kawalerów), Mosana (Księga Hio­ba). Później, zajęty sprawami organizacyjnymi i kolejnymi dyrekcjami, grywał b. rzadko. W dwu­dziestoleciu międzywojennym znany był jako po­mysłowy, energiczny organizator i kierownik wielu imprez teatr., zarówno stałych, jak i objazdowych; „człowiek doświadczony, znający znakomicie me­chanizm teatru” (H. Małkowska). Do regularnych występów jako aktor wrócił dopiero po 1945 i jak napisał A. Grzymała-Siedlecki „gdy już po ostat­niej wojnie i trzydziestu latach urlopu wkroczył znowu w warsztat, ujawnił, ile się w nim mimo wszystko zamagazynowało tęgiego rozmaitościo­wego ładunku aktorskiego”. Tenże krytyk z uznaniem pisał o granych przez B. w Rzeszowie rolach Profesora Sonnenbrucha (Niemcy), Podkole­sina (Ożenek), o tyt. roli w Panu Jowialskim (granej jeszcze w 1960 w warsz. T. Klasycznym), a przede wszystkim o Jagnickim (Stary kawaler, Toruń 1952), ukazanym jako „substancja wiejskości”, „z tą swobodą techniczną, której się od mistrzów uczył”, „z umiarem, i z wyrazistością, ze zużytko­waniem każdego zdania, jeśli nie każdego słowa”. Inne role B. z okresu powojennego to m.in.: Dog­berry (Wiele hałasu o nic, 1950), Karp (Las, 1954), Pan Podczaszy (Popas króla jegomości, 1958), Profesor Gąsowski (Szatan z VII klasy, 1960), Zabaw­nicki (Wicek i Wacek, 1961). Reżyserował m.in. Odwety (Rzeszów 1949), Ich czworo (Bydgoszcz 1953), Śluby panieńskie (Łódź 1957). Był autorem sztuki Córka dwóch matek oraz licznych skeczów dla t. rewiowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *