Grudzińska Nina

Nina Grudzińska (Ilustracja Polska nr 14, 1935)
Grudzińska Nina
Data urodzenia:
1904-06-22 Winnica
Data śmierci:
1982-09-30 Londyn

śpiewaczka, aktorka;

Właściwie Janina Felicja G., 1° v. Gaszyńska, 2 v. Czarnocka. Była córką Kazimierza G., pułkownika armii carskiej. później czł. POW, i Jadwigi z Gabellów. Żoną najpierw inżyniera Jerzego Gaszyńskiego (ślub w 1927; owdowiała w 1931): potem Jana Czarnockiego (legionisty, działacza PPS-u, sekretarza Robotnika”, red.Kuriera Porannego”, w 1939 współzałożyciela i kuriera zwz, w 1945-47 red. Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza” w Londynie; zm. 1947); później towarzyszką życia Bohdana Wendorffa, szefa Kancelarii Cywilnej prezydentów RP na Uchodźstwie. Podana wyżej data jej urodzenia budzi wątpliwości, ponieważ wiadomo, że podczas I wojny świat. przebywała w Rumunii i ukończyła tam pol. średnią szkolę handlową, a w 1918-19 należała do POW na Kresach(pseud. Giżanka) i była więziona przez Sowietów. W 1921 z rodziną przybyła do Polski, najpierw zamieszkała w Łomży, a potem w stolicy. W Warszawie uczyła się śpiewu w szkole M. Sobolewskiej (1922-24), tańca w szkole K. Łobojki (1923), uzupełniała też studia wokalne u H. Zboińskiej Ruszkowskiej i T. Leliwy. W 1924 była słuchaczką Kursów Wokalno-Dramatycznych H.J. Hryniewieckiej. Później miała studiować w Paryżu oraz w Rzymie, a w 1926 debiutować na scenie w Bułgarii, gdzie w maju t.r. śpiewała też na koncertach. W 1926-27 zdobywała nagrody na konkursach strzeleckich, organizowanych przez Pol. Tow. Łowieckie w Warszawie. Brała też udział w audycjach nowo powstałego Pol. Radia (np. 9 11 1926). W Warszawie po raz pierwszy wystąpiła na scenie w operze Dyrektor teatru Mozarta w efemerycznym t. Music-Hall (8-12 1 1927). W 1929 zdała egzamin ZASP-u, uzyskała prawo angażowania się do opery i została solistką stołecznego T. Wielkiego. Debiutowała na tej scenie 17 IX 1929 jako Malika w Lakmé i przez trzy sez. 1929/30-1931/32 śpiewała drugoplanowe role mezzosopranowe, m.in. w Dama pikowa (Polinę, 1930), Zmierzch bogów, Parsifal, Casanova, Król kochanek. W Konradzie Wallenrodzie wystąpiła w roli Minstrela (1930). Zaśpiewała też Carmen, najpierw w Katowicach (21 V 1931), później w Warszawie (6 V 1932), lecz bez powodzenia. Sukces odniosła jako Wenus w operetce Orfeusz w piekle(grudzień 1930). Występowała w rewiach w t. Morskie Oko (październik-listopad 1931 ) i w Qui Pro Quo (luty -kwiecień 1932). Zagrała w filmach: Pałac na kółkach i Puszcza (1932) oraz Fredek uszczęśliwia świat (1936). Na płyty Syreny Record nagrała tanga i piosenki (w tym własną) z filmu i z rewii w Morskim Oku i Qui Pro Quo. W 1933 brała udział w objazdowych występach artystów warsz., m.in. W Kielcach (marzec), Sosnowcu i Płocku (maj). Występowała nadal na scenach Warszawy w rewiach w t. Morskie Oko (marzec-czerwiec 1933); w T. 8.3o (w operetce Hotel Imperial; prem. 24 VIII 1933) w Wielkiej Operetce (jako Tangolita w Balu w Savoyu; prem. 30 XII 1933); w kabarecie Femina (marzec 1934) oraz w kinie „Majestic”. Wystąpiła też 1 i 2 III 1934 z J. Czaplickim i L. Halamą, na koncercie w sali Konserwatorium w Wilnie. Wyjeżdżała na występy gościnne w operach do Sofii, Belgradu (1934), Zagrzebia i Rygi. W 1934, po objęciu dyrekcji T. Wielkiego przez J.Korolewicz-Waydową, powróciła na sez. 1934/35 i 1935/36 do zespołu solistów warsz. Opery. Występowała w przedstawieniach Erosa i Psyche (1934), w męskiej roli Siebla w Fauście (1934); stworzyła świetne postaci operetkowe, w 1935 Lizy (Kraina uśmiechu) i Angeli Didier (Hrabia Luksemburg), a w 1936 ,,efektownej, uwodzicielskiej” Grisi w Symfonii milości i Lai w Kwiecie Hawajów. W T. Kameralnym zagrała rolę śpiewaczki Szwedki w sztuce Wróble gniazdo w reż. K. Adwentowicza (prem. 3 XI 1936) i była, jak pisano, ,,atrakcją przedstawienia”. Kontynuowała występy w repertuarze operetkowym w t. Wielka Operetka pod dyr. Korolewicz-Waydowej (Miłosne walce, 6 VIII-7 IX 1936; w czołowej, potrójnej roli kobiecej: Fanny, Charlotty i Franzi Pichler) oraz w t. Wielka Rewia (jako Królowa w Królu na jedną noc; prem. 11 IX 1937 i Księżniczka Helena w Czarze walca; prem. 31 XII 1937). W komediach muz.,rewiach i w kabaretach zyskała uznanie i pewną popularność; wrażenie robiły jej elegancja i południowy typ urody oraz umiejętności taneczne. Chwaliła ją większość recenzentów, także Boy przyznawał jej ,,śliczny głos i umiejętność śpiewaczą”, ,,urok kobiecy” i ,,poczucie stylu”. W 1933 na Balu Prasy zdobyła tytuł ,,Najpiękniejszej Pani Warszawy” i ,,Królowej Mody”. W marcu 1938 wystąpiła w przedstawieniu operowym Katowicach. W Warszawie w kwietniu 1939 , ponownie z powodzeniem kreowała Lizę, we wznowionej w T. Wielkim Krainie uśmiechu i była wg J. Maklakiewicza ,,zjawiskowo piękna i wytworna, wielka dama w każdym calu”, a ,,postać Lizy została pogłębiona aktorsko, opracowana precyzyjnie” W 1939 wzięła też udział 31 w wieczorze artyst. dla uczczenia 30-lecia twórczości T. Kończyca w Filharmonii, a 28 VIII t.r. śpiewała na koncercie podczas II Wystawy Radiowej.
Po wybuchu II wojny świat., w grudniu 1939, z tajnym wojskowym raportem o okupowanej Polsce, wyjechała do Rzymu, a potem przedostała się do Francji i była kurierką Naczelnego Dowództwa Pol. w Paryżu; później brała udział w antyhitlerowskim ruchu oporu Resistance. Za działalność tę otrzymała odznaczenia pol. i francuskie. Od 1944 mieszkała w Londynie; była czł. ZASP-u za Granicą, brała udział w Walnych Zjazdach (1944-57) i była wybierana do władz Związku (Sądu Koleżeńskiego Komisji Rewizyjnej, Zarządu, Komisji Artyst.), działała też w sekcji charytatywnej.Na terenie Wielkiej Brytanii, dawała najpierw koncerty dla żołnierzy (z K.Skalską , M.Kamińską i Z. Nowakowskim), a w latach 50. prowadziła chór kościelny i organizowała w Londynie Wieczory piosenek Niny Grudzińskiej w klubie ,Biały Orzeł”, a później w Klubie Marynarki Wojennej; występowała też w kawiarni artystów ,,Piekiełko”. Była aktorką londyńskiego T. Polskiego. Wystąpiła m.in. na uroczystym koncercie z okazji Dnia Aktora w Scala Theatre (29 III 1949), na jubileuszu 20-lecia pracy artystycznej Z. Terné (27 IV 1950), w widowisku Lajkonik na wygnaniu, urządzonym w sali Instytutu Francuskiego z okazji jubileuszu Z. Nowakowskiego (17 11 1963). Działała w organizacjach kombatanckich, należała do Zarządu Związku Ziem Południowo-Wschodnich.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017


Źródła:
1)

śpiewaczka, aktorka;

Właściwie Janina Felicja G., 1° v. Gaszyńska, 2 v. Czarnocka. Była córką Kazimierza G., pułkownika armii carskiej. później czł. POW, i Jadwigi z Gabellów. Żoną najpierw inżyniera Jerzego Gaszyńskiego (ślub w 1927; owdowiała w 1931): potem Jana Czarnockiego (legionisty, działacza PPS-u, sekretarza Robotnika”, red.Kuriera Porannego”, w 1939 współzałożyciela i kuriera zwz, w 1945-47 red. Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza” w Londynie; zm. 1947); później towarzyszką życia Bohdana Wendorffa, szefa Kancelarii Cywilnej prezydentów RP na Uchodźstwie. Podana wyżej data jej urodzenia budzi wątpliwości, ponieważ wiadomo, że podczas I wojny świat. przebywała w Rumunii i ukończyła tam pol. średnią szkolę handlową, a w 1918-19 należała do POW na Kresach(pseud. Giżanka) i była więziona przez Sowietów. W 1921 z rodziną przybyła do Polski, najpierw zamieszkała w Łomży, a potem w stolicy. W Warszawie uczyła się śpiewu w szkole M. Sobolewskiej (1922-24), tańca w szkole K. Łobojki (1923), uzupełniała też studia wokalne u H. Zboińskiej Ruszkowskiej i T. Leliwy. W 1924 była słuchaczką Kursów Wokalno-Dramatycznych H.J. Hryniewieckiej. Później miała studiować w Paryżu oraz w Rzymie, a w 1926 debiutować na scenie w Bułgarii, gdzie w maju t.r. śpiewała też na koncertach. W 1926-27 zdobywała nagrody na konkursach strzeleckich, organizowanych przez Pol. Tow. Łowieckie w Warszawie. Brała też udział w audycjach nowo powstałego Pol. Radia (np. 9 11 1926). W Warszawie po raz pierwszy wystąpiła na scenie w operze Dyrektor teatru Mozarta w efemerycznym t. Music-Hall (8-12 1 1927). W 1929 zdała egzamin ZASP-u, uzyskała prawo angażowania się do opery i została solistką stołecznego T. Wielkiego. Debiutowała na tej scenie 17 IX 1929 jako Malika w Lakmé i przez trzy sez. 1929/30-1931/32 śpiewała drugoplanowe role mezzosopranowe, m.in. w Dama pikowa (Polinę, 1930), Zmierzch bogów, Parsifal, Casanova, Król kochanek. W Konradzie Wallenrodzie wystąpiła w roli Minstrela (1930). Zaśpiewała też Carmen, najpierw w Katowicach (21 V 1931), później w Warszawie (6 V 1932), lecz bez powodzenia. Sukces odniosła jako Wenus w operetce Orfeusz w piekle(grudzień 1930). Występowała w rewiach w t. Morskie Oko (październik-listopad 1931 ) i w Qui Pro Quo (luty -kwiecień 1932). Zagrała w filmach: Pałac na kółkach i Puszcza (1932) oraz Fredek uszczęśliwia świat (1936). Na płyty Syreny Record nagrała tanga i piosenki (w tym własną) z filmu i z rewii w Morskim Oku i Qui Pro Quo. W 1933 brała udział w objazdowych występach artystów warsz., m.in. W Kielcach (marzec), Sosnowcu i Płocku (maj). Występowała nadal na scenach Warszawy w rewiach w t. Morskie Oko (marzec-czerwiec 1933); w T. 8.3o (w operetce Hotel Imperial; prem. 24 VIII 1933) w Wielkiej Operetce (jako Tangolita w Balu w Savoyu; prem. 30 XII 1933); w kabarecie Femina (marzec 1934) oraz w kinie „Majestic”. Wystąpiła też 1 i 2 III 1934 z J. Czaplickim i L. Halamą, na koncercie w sali Konserwatorium w Wilnie. Wyjeżdżała na występy gościnne w operach do Sofii, Belgradu (1934), Zagrzebia i Rygi. W 1934, po objęciu dyrekcji T. Wielkiego przez J.Korolewicz-Waydową, powróciła na sez. 1934/35 i 1935/36 do zespołu solistów warsz. Opery. Występowała w przedstawieniach Erosa i Psyche (1934), w męskiej roli Siebla w Fauście (1934); stworzyła świetne postaci operetkowe, w 1935 Lizy (Kraina uśmiechu) i Angeli Didier (Hrabia Luksemburg), a w 1936 ,,efektownej, uwodzicielskiej” Grisi w Symfonii milości i Lai w Kwiecie Hawajów. W T. Kameralnym zagrała rolę śpiewaczki Szwedki w sztuce Wróble gniazdo w reż. K. Adwentowicza (prem. 3 XI 1936) i była, jak pisano, ,,atrakcją przedstawienia”. Kontynuowała występy w repertuarze operetkowym w t. Wielka Operetka pod dyr. Korolewicz-Waydowej (Miłosne walce, 6 VIII-7 IX 1936; w czołowej, potrójnej roli kobiecej: Fanny, Charlotty i Franzi Pichler) oraz w t. Wielka Rewia (jako Królowa w Królu na jedną noc; prem. 11 IX 1937 i Księżniczka Helena w Czarze walca; prem. 31 XII 1937). W komediach muz.,rewiach i w kabaretach zyskała uznanie i pewną popularność; wrażenie robiły jej elegancja i południowy typ urody oraz umiejętności taneczne. Chwaliła ją większość recenzentów, także Boy przyznawał jej ,,śliczny głos i umiejętność śpiewaczą”, ,,urok kobiecy” i ,,poczucie stylu”. W 1933 na Balu Prasy zdobyła tytuł ,,Najpiękniejszej Pani Warszawy” i ,,Królowej Mody”. W marcu 1938 wystąpiła w przedstawieniu operowym Katowicach. W Warszawie w kwietniu 1939 , ponownie z powodzeniem kreowała Lizę, we wznowionej w T. Wielkim Krainie uśmiechu i była wg J. Maklakiewicza ,,zjawiskowo piękna i wytworna, wielka dama w każdym calu”, a ,,postać Lizy została pogłębiona aktorsko, opracowana precyzyjnie” W 1939 wzięła też udział 31 w wieczorze artyst. dla uczczenia 30-lecia twórczości T. Kończyca w Filharmonii, a 28 VIII t.r. śpiewała na koncercie podczas II Wystawy Radiowej.
Po wybuchu II wojny świat., w grudniu 1939, z tajnym wojskowym raportem o okupowanej Polsce, wyjechała do Rzymu, a potem przedostała się do Francji i była kurierką Naczelnego Dowództwa Pol. w Paryżu; później brała udział w antyhitlerowskim ruchu oporu Resistance. Za działalność tę otrzymała odznaczenia pol. i francuskie. Od 1944 mieszkała w Londynie; była czł. ZASP-u za Granicą, brała udział w Walnych Zjazdach (1944-57) i była wybierana do władz Związku (Sądu Koleżeńskiego Komisji Rewizyjnej, Zarządu, Komisji Artyst.), działała też w sekcji charytatywnej.Na terenie Wielkiej Brytanii, dawała najpierw koncerty dla żołnierzy (z K.Skalską , M.Kamińską i Z. Nowakowskim), a w latach 50. prowadziła chór kościelny i organizowała w Londynie Wieczory piosenek Niny Grudzińskiej w klubie ,Biały Orzeł”, a później w Klubie Marynarki Wojennej; występowała też w kawiarni artystów ,,Piekiełko”. Była aktorką londyńskiego T. Polskiego. Wystąpiła m.in. na uroczystym koncercie z okazji Dnia Aktora w Scala Theatre (29 III 1949), na jubileuszu 20-lecia pracy artystycznej Z. Terné (27 IV 1950), w widowisku Lajkonik na wygnaniu, urządzonym w sali Instytutu Francuskiego z okazji jubileuszu Z. Nowakowskiego (17 11 1963). Działała w organizacjach kombatanckich, należała do Zarządu Związku Ziem Południowo-Wschodnich.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *