Belina Anna

Belina Anna
Data urodzenia:
1884-05-15 Zaleszczyki
Data śmierci:
1974-12-30 Kraków

aktorka;

Właściwie Izydora Wiesława Zofia Le­onia Schiller de Schildenfeld, l°v. Leszczyńska, 2°v. Jackowska. Była córką Leona Schillera de Schildenfelda, właściciela agencji handlowej, i Izydory z domu Pfau, siostrą Leona Schillera, żoną najpierw Jerzego Leszczyńskiego (ślub 28 VI 1905 w Krakowie), potem Tadeusza Jackowskiego (ślub w 1923), matką aktorki Ireny z Leszczyńskich  Fischerowej. W młodości grywała w przedstawieniach amat. organizowanych w domu rodzinnym przez brata i J.Osterwę, z którym przy­jaźniła się aż do jego śmierci. Po ukończeniu gimn., uczęszczała w Krakowie na Kursy Humanistyczne im. L. Baranieckiego. Po raz pierwszy wystąpiła publicznie jako Anna w Warszawiance (reż. L. Bończy-Stępińskiego i H. Barwińskiego) w lutym 1915 w Białej na Śląsku Cieszyńskim, w półamat. przed­stawieniu dla Legionów Pol. w obecności J. Pił­sudskiego i I. Daszyńskiego. Na scenie zaw. de­biutowała (jako Iza Leszczyńska) 3 V 1915 w roli Zosi (Wesele) w T. im. Słowackiego w Krakowie. Grała na tej scenie do sierpnia 1915 Antoninę (Zięć pana Poirier) i Laurę (Walka motyli). Widział ją w tych rolach L. Śliwiński i zaangażował do T. Letniego w Warszawie. Wyjechała tam z J.Lesz­czyńskim na pocz. 1916. W Warszawie używała pseud. Anna Belina (Belina – herb Leszczyńskich, Anna – imię pierwszej granej postaci). W warsz. T. Letnim wystąpiła 4 III 1916 jako Eliza (Fru­wająca dziewica). W zespole tego teatru występo­wała w 1916-20, także na scenach Marywilu i Bagateli oraz na występach gościnnych w Łodzi (czerwiec-lipiec 1916). W 1921-23 była w zespole T. Rozmaitości. Grała przeważnie w lekkich kome­diach, farsach i krotochwilach, m.in. Klarę (Panna sklepowa), Klementynę (Jak się przypodobać mę­żowi), Dianę (Niespodzianki rozwodowe), a także Klaudynę (Grzegorz Dyndała), Żanetę (Dzieje sa­lonu) i Filę (Kobieta bez skazy). Chwalono jej niepospolitą urodę i urok, „wdzięk, naturalność gry i świeżość uczucia”(A.Dobrowolski). Zwracano jednak uwagę na braki w technice aktorskiej i brak postępów, co powodowało, że była****** (J. Lechoń). W 1917-22 grała z powo­dzeniem w filmach, obok wybitnych aktorów, B. Leszczyńskiego, J. Węgrzyna , K. Junoszy-Stępowskiego, m.in. w Cudzie nad Wisłą ; w Chłopach (1922) zagrała Hankę. W 1923, po rozwodzie z Leszczyńskim, poślubiła dyplomatę Tadeusza Jac­kowskiego; porzuciła wtedy scenę i film. Jej dom we Wronczynie w Wielkopolsce stanowił aż do wojny miejsce spotkań wybitnych postaci ze świata sztuki. „Była i powinna pozostać symbolem szcze­gólnego rozkwitu polskiej kultury literackiej, arty­stycznej i towarzyskiej na początku XX wieku” („Życie Warszawy” 1975). Okupację niem. spędziła w Warszawie, mieszkała z bratem, L. Schillerem. W 1955-58 za sprawą SPATiF-u miała etat aktorski w krak. T. im. Słowackiego, co było formą wsparcia po śmierci brata, który utrzymywał ją po wojnie. Na scenie, poważnie już chora, nie występowała.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994


Źródła:
1)

aktorka;

Właściwie Izydora Wiesława Zofia Le­onia Schiller de Schildenfeld, l°v. Leszczyńska, 2°v. Jackowska. Była córką Leona Schillera de Schildenfelda, właściciela agencji handlowej, i Izydory z domu Pfau, siostrą Leona Schillera, żoną najpierw Jerzego Leszczyńskiego (ślub 28 VI 1905 w Krakowie), potem Tadeusza Jackowskiego (ślub w 1923), matką aktorki Ireny z Leszczyńskich  Fischerowej. W młodości grywała w przedstawieniach amat. organizowanych w domu rodzinnym przez brata i J.Osterwę, z którym przy­jaźniła się aż do jego śmierci. Po ukończeniu gimn., uczęszczała w Krakowie na Kursy Humanistyczne im. L. Baranieckiego. Po raz pierwszy wystąpiła publicznie jako Anna w Warszawiance (reż. L. Bończy-Stępińskiego i H. Barwińskiego) w lutym 1915 w Białej na Śląsku Cieszyńskim, w półamat. przed­stawieniu dla Legionów Pol. w obecności J. Pił­sudskiego i I. Daszyńskiego. Na scenie zaw. de­biutowała (jako Iza Leszczyńska) 3 V 1915 w roli Zosi (Wesele) w T. im. Słowackiego w Krakowie. Grała na tej scenie do sierpnia 1915 Antoninę (Zięć pana Poirier) i Laurę (Walka motyli). Widział ją w tych rolach L. Śliwiński i zaangażował do T. Letniego w Warszawie. Wyjechała tam z J.Lesz­czyńskim na pocz. 1916. W Warszawie używała pseud. Anna Belina (Belina – herb Leszczyńskich, Anna – imię pierwszej granej postaci). W warsz. T. Letnim wystąpiła 4 III 1916 jako Eliza (Fru­wająca dziewica). W zespole tego teatru występo­wała w 1916-20, także na scenach Marywilu i Bagateli oraz na występach gościnnych w Łodzi (czerwiec-lipiec 1916). W 1921-23 była w zespole T. Rozmaitości. Grała przeważnie w lekkich kome­diach, farsach i krotochwilach, m.in. Klarę (Panna sklepowa), Klementynę (Jak się przypodobać mę­żowi), Dianę (Niespodzianki rozwodowe), a także Klaudynę (Grzegorz Dyndała), Żanetę (Dzieje sa­lonu) i Filę (Kobieta bez skazy). Chwalono jej niepospolitą urodę i urok, „wdzięk, naturalność gry i świeżość uczucia”(A.Dobrowolski). Zwracano jednak uwagę na braki w technice aktorskiej i brak postępów, co powodowało, że była****** (J. Lechoń). W 1917-22 grała z powo­dzeniem w filmach, obok wybitnych aktorów, B. Leszczyńskiego, J. Węgrzyna , K. Junoszy-Stępowskiego, m.in. w Cudzie nad Wisłą ; w Chłopach (1922) zagrała Hankę. W 1923, po rozwodzie z Leszczyńskim, poślubiła dyplomatę Tadeusza Jac­kowskiego; porzuciła wtedy scenę i film. Jej dom we Wronczynie w Wielkopolsce stanowił aż do wojny miejsce spotkań wybitnych postaci ze świata sztuki. „Była i powinna pozostać symbolem szcze­gólnego rozkwitu polskiej kultury literackiej, arty­stycznej i towarzyskiej na początku XX wieku” („Życie Warszawy” 1975). Okupację niem. spędziła w Warszawie, mieszkała z bratem, L. Schillerem. W 1955-58 za sprawą SPATiF-u miała etat aktorski w krak. T. im. Słowackiego, co było formą wsparcia po śmierci brata, który utrzymywał ją po wojnie. Na scenie, poważnie już chora, nie występowała.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *