aktor, reżyser, kierownik artystyczny te­atru;

Właściwie Władysław Ziembiński .Był synem ziemianina, Izydora Z. i Marii z Wątróbskich, mężem Pelagii Relewicz-Ziembińskiej (z domu Dopierała, ślub 26 VI 1920 w Kra­kowie). Po uzyskaniu matury w gimn. w Rzeszowie kształcił się w Akademii Handlowej w Krakowie oraz na Uniw. Jagiell. (historia sztuki), ale studia przerwał. Następnie był słuchaczem warsz. Szkoły Aplikacyjnej, którą ukończył w 1912. Według A. Sikorskiego debiutował w 1912 w Lublinie, gdzie grał z pewnością w końcu 1913 w T. Małym. Według własnej relacji natomiast, zaczął pracę w 1913 w warsz. T. Polskim w sztuce Trójprzymierze, ale nie udało się potwierdzić tej informacji. Wia­domo natomiast, że w teatrze tym w sez. 1914/15 grał Kunona Liechtensteina (Zwycięstwo). Jesienią 1915 występował w T. Nowoczesnym, potem w T. Współczesnym w Warszawie, jesienią 1916 w Ka­liszu z zespołem B. Oranowskiego. W sez. 1916/17 i 1917/18 należał do zespołu T. Polskiego w Warszawie. W sez. 1919/20 występował w Krakowie w T. im. Słowackiego, a 1920/21 w T. Bagatela. Jesienią 1921 występował w t. Qui Pro Quo w Warszawie, w 1922 w t. Stańczyk, 1922-23 w T. Komedia, gdzie po raz pierwszy wymieniony został na afiszu jako reżyser komedii Strażnik cnoty. W sez. 1923/24 grał w warsz. T. Rozmaitości, jesienią 1924 w T. im. Fredry, 1924/25 w Krakowie w T. Bagatela, 1925/26 tamże w T. im. Słowackiego, w 1926-28 w T. Miejskim w Łodzi (także reżysero­wał), w sez. 1928/29 w T. Polskim w Warszawie, jesienią 1929 w T. Ateneum, potem zapewne w T. Popularnym w Łodzi, w sez. 1930/31 w T. Naro­dowym i Nowym w Warszawie. W lecie 1931 być może on występował gościnnie w Łucku, ale w tym okresie są trudności z ustaleniem itinerarium, ponieważ wtedy działał już także Zbigniew Ziem­biński. W sez. 1932/33 grał i reżyserował w T. Miejskim w Częstochowie, wiosną 1933 w T. im. Żeromskiego i T. im. Zapolskiej w Warszawie, w 1934 w T. Narodowym, 1935 reżyserował w Sto­łecznym T. Powszechnym. W sez. 1935/36 wystę­pował w T. Miejskich w Łodzi, 1936/37 w T. Malickiej w Warszawie, 1938/39 w T. Kameralnym, gdzie również reżyserował. Podczas II wojny świat. przebywał w Warszawie, pracował w barze „Zna­chor”. W 1944 znalazł się w Zakopanem i tam w pocz. 1945 brał udział w wystawieniu Moralności pani Dulskiej. Od marca 1945 występował w T. Miejskim w Katowicach, w sez. 1945/46 grał i re­żyserował w T. Miejskim w Sosnowcu, 1946-49 w Miejskich T. Dramatycznych w Krakowie (w 1947 gościnnie w T. Nowym w Poznaniu), w sez. 1949/50 w T. Powszechnym w Łodzi. Od 1 VII 1950 do maja 1951 był kier. artyst. T. Miejskiego w Kaliszu, a od września 1951 do przejścia na emeryturę w 1963 grał i reżyserował w T. Dramatycznych w Poz­naniu. W 1947-50 uczył recytacji i gry aktorskiej w szkołach teatr. w Krakowie i Łodzi. Występował w filmach, a także w radiu i telewizji. B. Danowicz scharakteryzował go następująco: „szczupły, asteniczny, z silnie zarysowanym pod­bródkiem i wysokim czołem, krył za szkłami oku­larów duże przenikliwe oczy, które badawczo oce­niały interlokutora”. Rzadko obsadzany był w rolach typowych amantów, choć A. Sikorski tak właśnie określił jego emploi. Od pocz. chętnie grywał role o skomplikowanym rysunku psychologicznym, a także rezonerów. Już w 1921 T. Boy-Żeleński okre­ślił go jako „miłego, inteligentnego i pewnego ar­tystę”. B. Korzeniewski w 1939 stwierdził, iż w roli Bacona (Elżbieta, królowa Anglii) odznaczał się „umiarem i celowością gry”. Z okresu przed II wojną świat. warto wymienić jego role: Doktor Hugo (Dożywocie), Wiko (Ponad śnieg), Chlestakow (Rewizor), Frankowski (Nerwowa awantura), Sobolewski (Dziady), Kleant (Skąpiec), Boreński (W sieci), Natan (Sędziowie). Po wojnie Danowicz tak charakteryzował jego środki aktorskie w roli Szambelana (Głupi Jakub): „Ściszony, szorstki głos, sy­laby puszczane jakby przez zęby, zmienny rytm gestów i poruszania się na scenie, błyski oczu i to pochylanie się albo przesadne wyprostowywanie kręgosłupa – wymuszane uśmiechy na kamiennej twarzy, jej nerwowe skurcze, kiedy nie musiał już grać – to były jedyne refleksy wewnętrznych prze­mian Szambelana”. M. Gniewski omawiając rolę Willego (Śmierć komiwojażera), uznaną za jedną z najwybitniejszych jego kreacji, pisał: „cóż za suge­stywny głos, jakże łatwo przechodzi z nastroju w nastrój”. J. Morawska natomiast w rec. z Bancroftów, stwierdziła „iż jako aktor przejawia Ziembiński raczej skłonności do modulowania skomplikowa­nych stanów psychicznych niż do odzwierciedlania dynamizmu czynu”. Podsumowując działalność Z. po jego śmierci pisał S. Hebanowski: „Jego gra, daleka od spontaniczności była grą niezwykłej dys­cypliny wewnętrznej i precyzji wyrazu”. Prócz wymienionych, inne wybitne role Z. z okresu powojennego, to: Jan (Żeglarz), Sonnenbruch (Nie­mcy), Kotwicz (Rozbitki), Ślaz (Lilla Weneda), Pathelin (Krotofila o mistrzu Pathelin), Pułkownik (Skandal w Hellbergu).

Jako reżyser wystawił w dwudziestoleciu między­wojennym m.in. Dardamelle, Codziennie o piątej; po wojnie zaś Marię Stuart J. Słowackiego, Żeglarza, Głupiego Jakuba, Krotofilę o mistrzu Pathelin, Ską­pca, Dom Bernardy Alba, Pierwszy dzień wolności, Skandal w Hellbergu. Według Hebanowskiego: „był reżyserem wymagającym. Egzekwował kategorycz­nie swoje postulaty”.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994