Właściwie Zdzisław Marian Karczewski. Był synem Stefana K. i Heleny z Garlińskich, mężem najpierw Wandy z Kaweckich, potem aktorki Jadwigi Mayr. W 1925 ukończył Oddział Dram. przy Państw. Kon­serwatorium Muz. w Warszawie i pocz. występował w t. Bagatela. Na sez. 1925/26 został zaangażowany do T. im. Bogusławskiego; zagrał tu Le Beau (Jak wam się podoba), Automedona (Achilleis), Dzierżymordę (Rewizor). W 1926-28 występował w T.im. Słowackiego w Krakowie, grał m.in. takie role, jak: Reżyser (To, co najważniejsze), Drozd (Franek Rakoczy), Parmeline (Zielony frak), Sekretarz (Ko­media miłości), Apraksin (Kiliński), w sez. 1928/29 w T. Miejskim w Łodzi, 1929/30 w T. Miejskich w Wilnie, m.in. jako świetny Spodek (Sen nocy letniej), czy Truffaldino (Turandot) – „był arcy­dziełem prawdy,” pisał o tej roli M. Limanowski, w 1930/31 w T. Polskim i Małym w Warszawie (grał tu m.in. Dziennikarza – Lekarz na rozdrożu), w 1932 w T. Letnim w Warszawie i gościnnie w Łodzi, w sez. 1932/33 w T. Miejskich we Lwowie. W 1933-39 występował w teatrach TKKT (od sez. 1936/37 gł. w T. Letnim, w sez. 1938/39 także w T. Polskim). W czasie II wojny świat., w 1940-41 grał w jawnych warsz. t. Nowości i Komedia, potem pracował jako kelner, a także współpracował z kon­spiracyjnym T. Wyobraźni T. Byrskiego. W 1944 został wywieziony do Niemiec. Po powrocie do kraju, pracował w rozgłośni PR w Bydgoszczy; nast. był dyr. rozgłośni PR w Szczecinie. W 1946-48 był aktorem i reżyserem w T. Komedii Muzy­cznej w Szczecinie, 1948-51 w T. Dolnośląskich (od 1949 T. Dramatycznych) we Wrocławiu (w sez. 1950/51 był także dyr. T. Dramatycznych), w 1951 w T. Wybrzeże w Gdańsku, 1952 w T. Nowym w Poznaniu, 1953-55 znowu w T. Wybrzeże w Gdań­sku; od 1 VI 1955 do 30 IX 1958 pełnił funkcję kier. artyst. sceny T. im. Żeromskiego w Radomiu; w sez. 1960/61-1963/64 występował w T. Polskim w Bydgoszczy, od sez. 1964/65 do końca życia w T. Dramatycznych we Wrocławiu. Był cenionym reżyserem i aktorem. Raczej brzydki, ale obdarzony dobrą sylwetką i wielkim urokiem osobistym, grał przede wszystkim role charaktery­styczne. Był np. zdaniem recenzenta „bardzo reali­styczny i trafny” (J. Piechocki) jako Geoffrey-Fisher (Billy kłamca), a Tobiasza (Chwiejna równowaga) „kreował w sposób świadomie rodzajowy, ciepły, z umiarem i swobodą” („Gazeta Robotnicza” 1968). „Styl aktorski Z. Karczewskiego – pisała K. Skuszanka – wykształcił się, jak sądzę, na świetnej obserwacji natury ludzkiej i wysnutej z tej obser­wacji spokojnej, stoickiej filozofii pogodzenia z na­turą”. Grał m.in.: Moscę (Volpone), Kaprala (Dzia­dy), Probierczyka (Jak wam się podoba), Inspektora (Harry Smith odkrywa Amerykę), Króla (Mazepa), Helmera (Dom lalki), Ojca (Eugenia Grandet), tyt. rolę w Turkarecie, czyli Finansiście. Do najwybitniejszych ról w ostatnim okresie życia należały: Dyndalski (Zemsta), Wójt (Kondukt), Szambelan (Pan Jowialski), Vadier (Sprawa Dantona), Sorin (Czajka). Reżyserował m.in.: Święty płomień (1947), Odwety (1949), Obcy cień (1950), Cudzoziemczyznę (1953). Występował także w filmach.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994