Data urodzenia:
1884-11-03 Warszawa
Data śmierci:
1964-05-15 Warszawa
aktorka,reżyser;
Właściwie Wanda Jarszewska z Zybertów, 2° v. Relidzyńska, pseud. Kotwicz. Była córką Juliana i Marii Zybertów, żoną Stanisława Jarszewskiego ,następnie poety i publicysty Józefa Relidzyńskiego. Warszawie ukończyła gimn. i Klasę Dramatyczną przy Warsz. Tow. Muzycznym. Debiutowała pod pseud. Kotwicz w 1905 w zespole objazdowym B. Bolesławskiego; w sez. 1905/06 występowała w zespole W. Siemaszkowej, potem w zespole Cz. Janowskiego. W tym czasie wyszła za mąż za aktora Stanisława J. i początkowo występowała pod nazwiskiem Kotwicz-Jarszewska (luty 1906), potem J. W czerwcu 1906 występowała w warsz. T. Nowym. W końcu tego roku prowadziła oficjalnie własny zespół (którego faktycznym kierownikiem był jej mąż). W 1907 została zaangażowana do T. Małego w Warszawie, gdzie grała role naiwne i liryczne. W 1908 zwróciła uwagę krytyki rolą Marii (Piekielnica). Na sez. 1908/09 została zaangażowana do zespołu farsy WTR. W 1909 na propozycję L. Solskiego uzyskała bezpłatny urlop i przeniosła się do T. im. Słowackiego w Krakowie, gdzie pozostała do 1919. Grała w tym czasie ponad trzysta ról i odniosła wielkie, sukcesy w takich rolach, jak np. Aniela (Śluby panieńskie), Panna Młoda (Wesele), Laura (Zawisza Czarny J. Słowackiego), Barbara (Złote więzy), Hania (Głupi Jakub). Dała się poznać jako znakomita aktorka liryczna o zacięciu komediowym. W czasie pobytu w Krakowie występowała gościnnie w Warszawie i w T. Popularnym w Łodzi (1911). 8 VIII 1919 w Krakowie wyszła za literata Józefa Relidzyńskiego, lecz nadal używała na scenie nazwiska Jarszewska. W 1919 wróciła do Waszawy i do 1939 występowała tu stale: w 1919 w T. Letnim i T. Rozmaitości, w 1920 w T. Bagatela, w 1920-21 w T. Reduta, w 1922-24 w T. Rozmaitości, w 1924-39 w T. Narodowym, T. Letnim i T. Nowym. W 1931 grała też w T. Mała Kometa. W czasie II wojny świat. występowała w jawnym T. Komedia. Przez krótki czas pracowała też jako kelnerka w barze „Znachor”. W 1945 występowała w zespole objazdowym w sztuce Matura, w sez. 1945/46 w Gdyni w T. Komedia, w sez. 1946/47 w T. Marynarki Wojennej. W teatrach tych także reżyserowała, m.in. Śluby panieńskie, Szczęście Frania, Męża i żonę, Przeprowadzkę. Od 1947 występowała stale w T. Powszechnym w Warszawie. Tu 24 V 1961 obchodziła jubileusz pięćdziesięciopięciolecia pracy artystycznej grając rolę Eleonory (Cyd). Najwybitniejsze role z okresu międzywojennego: Ciepielowa (Przeprowadzka), Królowa Żona (Bolesław Śmiały), Maria (Żabusia), Lipowska (Szczęście Frania); z okresu powojennego – Julia (Dom kobiet), Dulska (Moralność pani Dulskiej), Wróblewska (Ruchome piaski). Baronowa Gapiomiejska (Grzegorz Dyndała). Grała w filmach, m.in ( Trędowata, Skłamałam, Żona i nie żona)
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
aktorka,reżyser;
Właściwie Wanda Jarszewska z Zybertów, 2° v. Relidzyńska, pseud. Kotwicz. Była córką Juliana i Marii Zybertów, żoną Stanisława Jarszewskiego ,następnie poety i publicysty Józefa Relidzyńskiego. Warszawie ukończyła gimn. i Klasę Dramatyczną przy Warsz. Tow. Muzycznym. Debiutowała pod pseud. Kotwicz w 1905 w zespole objazdowym B. Bolesławskiego; w sez. 1905/06 występowała w zespole W. Siemaszkowej, potem w zespole Cz. Janowskiego. W tym czasie wyszła za mąż za aktora Stanisława J. i początkowo występowała pod nazwiskiem Kotwicz-Jarszewska (luty 1906), potem J. W czerwcu 1906 występowała w warsz. T. Nowym. W końcu tego roku prowadziła oficjalnie własny zespół (którego faktycznym kierownikiem był jej mąż). W 1907 została zaangażowana do T. Małego w Warszawie, gdzie grała role naiwne i liryczne. W 1908 zwróciła uwagę krytyki rolą Marii (Piekielnica). Na sez. 1908/09 została zaangażowana do zespołu farsy WTR. W 1909 na propozycję L. Solskiego uzyskała bezpłatny urlop i przeniosła się do T. im. Słowackiego w Krakowie, gdzie pozostała do 1919. Grała w tym czasie ponad trzysta ról i odniosła wielkie, sukcesy w takich rolach, jak np. Aniela (Śluby panieńskie), Panna Młoda (Wesele), Laura (Zawisza Czarny J. Słowackiego), Barbara (Złote więzy), Hania (Głupi Jakub). Dała się poznać jako znakomita aktorka liryczna o zacięciu komediowym. W czasie pobytu w Krakowie występowała gościnnie w Warszawie i w T. Popularnym w Łodzi (1911). 8 VIII 1919 w Krakowie wyszła za literata Józefa Relidzyńskiego, lecz nadal używała na scenie nazwiska Jarszewska. W 1919 wróciła do Waszawy i do 1939 występowała tu stale: w 1919 w T. Letnim i T. Rozmaitości, w 1920 w T. Bagatela, w 1920-21 w T. Reduta, w 1922-24 w T. Rozmaitości, w 1924-39 w T. Narodowym, T. Letnim i T. Nowym. W 1931 grała też w T. Mała Kometa. W czasie II wojny świat. występowała w jawnym T. Komedia. Przez krótki czas pracowała też jako kelnerka w barze „Znachor”. W 1945 występowała w zespole objazdowym w sztuce Matura, w sez. 1945/46 w Gdyni w T. Komedia, w sez. 1946/47 w T. Marynarki Wojennej. W teatrach tych także reżyserowała, m.in. Śluby panieńskie, Szczęście Frania, Męża i żonę, Przeprowadzkę. Od 1947 występowała stale w T. Powszechnym w Warszawie. Tu 24 V 1961 obchodziła jubileusz pięćdziesięciopięciolecia pracy artystycznej grając rolę Eleonory (Cyd). Najwybitniejsze role z okresu międzywojennego: Ciepielowa (Przeprowadzka), Królowa Żona (Bolesław Śmiały), Maria (Żabusia), Lipowska (Szczęście Frania); z okresu powojennego – Julia (Dom kobiet), Dulska (Moralność pani Dulskiej), Wróblewska (Ruchome piaski). Baronowa Gapiomiejska (Grzegorz Dyndała). Grała w filmach, m.in ( Trędowata, Skłamałam, Żona i nie żona)
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
