aktorka;

Właściwie Maria Bystrzyńska – Rosłan. Była córką Wiktora i Stefanii Bystrzyńskich, bratanicą aktora Włodzimierza Sobiesława,właśc. Bystrzyńskiego. Żona aktora i reżysera Bolesława Rosłana. W 1910-1913 uczyła się w Szkole Aplikacyjnej przy WTR w Warszawie i na egzaminie publicznym 22 VI 1913 wystąpiła we fragm. sztuk w rolach Księżniczki (Sen srebrny Salomei) i Lury (Przedwiośnie). W 1916 grała w T.Praskim w Warszawie, m.in. Służącą (W okopach), Stróżkę (Popychadło), Krzysię (Hajduczek). Latem 1917 występowała w zespołach objazdowych , m.in. w Kielcach i Płocku, w sez. 1918/19 w T.im.Staszica w Warszawie, np. w Konfederatach barskich oraz Krzyżakach. W sez. 1919/20 była w zespole plebiscytowym L. Dybizbańskiego, z którym występowała w objeździe, a od stycznia 1920 w stałym t. w Bydgoszczy. W sez. 1920/21 grała w T.Polskim w Łodzi, a w 1921/22 w T.Polskim i Małym w  Warszawie, gdzie wystąpiła np. jako Nike spod Termopil (Noc listopadowa), Jadwiga (Głuszec). Później brała udział w objazdach zespołu K. Junoszy-Stępowskiego, m.in. w Lublinie i Kutnie. W sez. 1924/25 grała w T.Miejskim w Grudziądzu ( określano ją wtedy jako ” utalentowaną artystkę” ), w 1925/26 ( i zapewne 1926/27 ) w T. im. Fredry w Warszawie , np. Hankę ( Moralność pani Dulskiej ). W 1927-29 występowała w T. Miejskim w Lublinie , np. jako Mammea (Irydion), Hestia (Wyzwolenie), Ola (Sekretarka pana prezesa), Pani Vauban (Pani Walewska), Gertruda (Hamlet). W 1929-31 należała do zespołu T. Objazdowego Samorządów Woj. Białostockiego z siedzibą w Grodnie. W 1931-35 występowała w zespołach objazdowych K. Adwentowicz i I.Solskiej, angażowała się też, do niewielkich ról w prowadzonym przez Solską w 1932-33 T.im. Żeromskiego w Warszawie. W sez. 1935/36 grała Alinę (Budowniczy Solness) w warsz. T.Kameralnym. W sez. 1936/37 i 1937/38 była aktorką T.Polskiego w Poznaniu , gdzie grała takie role, jak: Baronowa Pirat (Pan Topaz), Panna Morot (Testament), Zofia (Wiosna w domu), Księżna (Niezwykła transakcja), Mary (Pierwsza pani Selby), Julia (Dowód osbisty), Baronowa Thal (Człowiek pod mostem). W sez. 1938/39 należała do zespołu T.Miejskiego w Bydgoszczy i grała Salome (Judasz z Kariothu), Deborę (Subretka), Amelię (Dom wariatów), Désiré (Róża Stambułu); została tu także zaangażowana na sez. 1939/40. W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej pracowała w gospodarstwie we wsi Marianowo k. Ostrowi Mazowieckiej.

Po wojnie wróciła do T.Miejskiego w Bydgoszczy i występowała tu w sez. 1945/46 i 1946/47. W sez. 1947/48 grała w T.Powszechnym TUR w Krakowie, a w 1948/49 w T.Śląskim w Katowicach, a w 1949/50-1959/60 była aktorką T.Dramatycznych w Poznaniu. W 1951/52 występowała gościnnie w T. im. Fredry w Gnieźnie w roli Pani Higgins (Pigmalion). Jej role z tych lat to np.: Pani Dyndalska (Damy i huzary, 1946), Mirska (Klub kawalerów,1948), Oksana (Makar Dubrawa,1949), Dulska (Moralność pani Dulskiej,1953), Maria Łanowa (Dom kobiet,1954), Pani Grandet (Eugenia Grandet,1954), Eleonora (Cyd,1956), Leokadia (Oj mężczyźni,mężczyźni ,1958), Babcia (Woyzeck,1959). Jubileusz 40-lecia pracy artystycznej obchodziła 24.V.1960 w T.Polskim .Od 1.VIII do 31.X.1961 była zaangażowana w T. im. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie grała Piastunkę w Antygonie Sofoklesa. Występowała jeszcze w zespołach PPIE: w sez. 1962/63 w T.Rozmaitości jako Wróblewska (Ruchome piaski) i w sez. 1964/65 w Teatrze „5” jako Pani Rosemode (Niebezpieczne związki).

Wspomnienie o Marii Bystrzyńskiej pozostawił A.Grzymała – Siedlecki : „Cicha, dobrotliwa, dystyngowanie grzeczna, nie czująca się na siłach walczyć z teatralnymi stajenkami Augiasza, czyni co może. Widzi się ją w powszechnym i perpetualnym chaosie tyle tylko , ile to jest niezbędne, i ani minuty dłużej, niż tego wymaga próba czy przedstawienie. Jako artystka daje zawsze całemu zespołowi przykład pracy i obowiązkowości. Niemały poczet ról charakterystycznych oddała umiejętnie, a niejednokrotnie tak bywało, że przez nią odtwarzana figura zwracała uwagę widzów. Dzieje się to niemal zawsze , gdy gra kobiety szlachetne, zacne matki, wszelką pozytywną odmianę rodzaju białogłowskiego”.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017