śpiewak, reżyser;

Był mężem śpiewaczki Wandy Hendrich, ojcem aktorek Barbary L. i Ewy L. Ukoń­czył wydział prawa uniw. we Lwowie. Już jako dzie­sięcioletni chłopiec uczył się gry na skrzypcach. W 1896 śpiewał po raz pierwszy na koncercie. W 1898 wyjechał do Drezna gdzie uczył się śpiewu w szkole A. i A. Souvestre’ów. W 1900 wystąpił na koncercie w Warszawie, 22 V 1900 debiutował w t. lwow. w partiach Tonia (Pajace) oraz Alfia (Rycerskość wie­śniacza) i został zaangażowany. Na skutek nieporozu­mień z dyr. T. Pawlikowskim ustąpił wiosną 1902 z zespołu t. lwow. i wyjechał do Pragi, gdzie kontynuował naukę gry na skrzypcach oraz śpiewu (pod kier. J. Foerstera). W lecie 1903 brał udział w zorganizowanym przez L. Hellera sez. operowym w Krakowie. W tym czasie napisał broszurę „W obronie bytu polskiej opery” (Lwów 1903) w której podkreślał brak stałych pod­staw dla rozwoju opery w Polsce. Zrezygnował wówczas z kariery scen. i w 1903 objął dyrekcję powiatowej kasy chorych w Stanisławowie. Stworzył tam jeden z pierw­szych w Polsce chórów robotniczych. Jako członek Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej zorganizował kilka strajków: robotników budowlanych, stolarzy, garbarzy. Miał osiem procesów politycznych. W 1906 wrócił na scenę i do 1909 występował w T. Miejskim we Lwowie biorąc też udział w wyjazdach zespołu do Krakowa. W t. lwow. zajął wkrótce poważne stano­wisko. Tutaj również rozpoczął pracę pedagogiczną w lwow. liceum muzycznym. W sez. 1909/10 był so­listą i reżyserem opery w T. Polskim w Poznaniu i wy­stawił po raz pierwszy w tym mieście Straszny dwór. W 1910 śpiewał gościnnie w WTR: 17 IV partię Tonia (Pajace), 5 V – Chorążego (Hrabina). W lecie 1913 śpiewał podczas występów opery lwow. w Krakowie. W 1913 objął po A. Bandrowskim klasę wokalną w konserwatorium krak. i zamieszkał w Krakowie. Był jednym z współtwórców Krak. Tow. Operowego, re­żyserował kilka zorganizowanych przez nie przedsta­wień, m.in. Halkę oraz Verbum nobile i występował jako śpiewak (1915, 1918, 1919). Podczas I wojny świat. występował pięciokrotnie w Mozarteum w Salz­burgu. W 1918 stworzył w Krakowie chór „Lutnia Robotnicza” i był jego dyrygentem. W 1919 i 1920 re­żyserował opery w T. Powszechnym w Krakowie. Czę­sto śpiewał na koncertach, m.in. w Białej, Cieszynie, Gdańsku. 29 VIII 1920 wystąpił w partii Janusza (Hal­ka) w T. Wielkim w Poznaniu i został tam zaangażo­wany. W 1922 przeniósł się do Wilna, gdzie był śpiewakiem i reżyserem opery w t. Lutnia. Śpiewał partie barytonowe, m.in. takie jak: Stanisław (Verbum nobi­le), Maciej (Straszny dwór), Walenty (Faust), Amonatro (Aida), Figaro (Cyrulik sewilski), Escamillo (Carmen), Marceli (Cyganeria). Reżyserował szereg oper m.in. Cyrulika sewilskiego, Niziny, Sprzedaną narzeczoną, Walkirię, Lakme, Trubadura, Holendra tułacza. W Wil­nie działał też jako pedagog, organizator życia muz. i krytyk. W 1926-29 współpracował z Redutą (m.in. organizował zespół operowy, z którym w 1926 wysta­wił „Cyrulika sewilskiego„), później z T. Miejskimi w Wil­nie, gdzie nawet występował dorywczo jako aktor. Podczas okupacji zorganizował w Wilnie konspiracyj­ne przedstawienie Halki. W 1945 osiedlił się w Gdań­sku i uczył w Państw. Średniej Szkole Muzycznej. Do jego uczniów z różnych okresów należeli m.in. W. Hen­drich, J. Lachowska, M. Prawdzie, F. Platówna, M. Fołtyn. Był autorem wielu utworów poetyckich, m.in. kantaty o martyrologii narodu żydowskiego „Ponary”. Pierwszą jego żoną była Stanisława Dobrzańska – córka aktora Stanisława Dobrzańskiego.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973