Arkawin Helena

Helena Arkawin (Świat 1920 nr 1)
Arkawin Helena
Data urodzenia:
1878-02-03 Płock
Data śmierci:
IX 1943 Warszawa

aktorka, reżyser;

Była córką Ig­nacego A. i Cecylii z Segałów. Po ukończeniu gimn. oraz Klasy Dykcji i Deklamacji przy Warsz. Tow. Mu­zycznym (1899) debiutowała 15X11900 w T. Miej­skim we Lwowie w roli tyt. w Kseni i na scenie tej po­została do 1902. Dzięki pięknej dykcji, dobrym warun­kom zewnętrznym i dużym zdolnościom szybko objęła odpowiedzialne role amantek i bohaterek. Występowa­ła również jako recytatorka, m.in. w Warszawie (1900 i 1903). W 1902-11 występowała w T. Miejskim w Kra­kowie. W tym czasie grała wiele różnorodnych ról w repertuarze klasycznym i modernistycznym, wyróżniając się zwłaszcza w sztukach Wyspiańskiego. A. Grzymała-Siedlecki pisał: „nie wiem, czy była druga aktorka o tak prześlicznym, fletowym głosie”. „Gdyby nie pe­wien chłód, byłaby jedną z pierwszych sił deklamatorskich w naszych teatrach”. O wszechstronności jej ta­lentu świadczą ówczesne role: Violetta (Kordian), Maria (Warszawianka), Gwinona (Lilla Weneda), Rachel (We­sele), Pani Rollison (Dziady), Harfiarka (Wyzwolenie), Nike spod Cheronei (Noc listopadowa), Salomea (Horsztyński), Feniksana (Książę Niezłomny), Kordelia (Król Lear), Aniela (Chory z urojenia), Mańka (Pan Damazy). W sez. 1911/12 występowała w T. Zjednoczo­nym w Warszawie, w sez. 1912/13 w T. Polskim w Wil­nie, w sez. 1914/15 w T. Małym w Warszawie, w lutym 1915 z zespołem pod kier. A. Zelwerowicza w Peters­burgu, w maju tegoż roku w warsz. T. Powszechnym, gdzie grała m.in. Szimenę (Cyd). Od 26 II 1916 wystę­powała w T. Praskim, uczestnicząc także w imprezach deklamatorskich, w 1917 grała w filmie Pokój nr 17, w 1917-19 występowała w Łodzi, 1919-25 w T. Pol­skim w Poznaniu, 1925-27 tamże w T. Nowym. W tym okresie coraz częściej sięgała po role charakterystycz­ne, jak np. Juliasiewiczowa (Moralność pani Dulskiej). W 1927 należała do objazdowego zespołu T. Wielko­polskiego, w maju 1928 brała udział w przedstawieniu Golema w sali warsz. cyrku. W 1928-31 występowała w T. Miejskim w Bydgoszczy. W sez. 1931/32 grała rolę Pani Kapulet (Romeo i Julia) w T. Polskim w Warsza­wie. W 1932-36 pracowała znów w T. Polskim w Po­znaniu. Grała już w tym czasie rzadko, tylko role charakterystyczne, jak np. rola tyt. w Maman do wzięcia, pracowała natomiast jako reżyser, m.in. 17 III 1934 wystawiła Zemstę. Ok. 1937 przeniosła się do Warsza­wy i tutaj mieszkała podczas okupacji. Została zamor­dowana przez hitlerowców.
.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973


Źródła:
1)
2)

aktorka, reżyser;

Była córką Ig­nacego A. i Cecylii z Segałów. Po ukończeniu gimn. oraz Klasy Dykcji i Deklamacji przy Warsz. Tow. Mu­zycznym (1899) debiutowała 15X11900 w T. Miej­skim we Lwowie w roli tyt. w Kseni i na scenie tej po­została do 1902. Dzięki pięknej dykcji, dobrym warun­kom zewnętrznym i dużym zdolnościom szybko objęła odpowiedzialne role amantek i bohaterek. Występowa­ła również jako recytatorka, m.in. w Warszawie (1900 i 1903). W 1902-11 występowała w T. Miejskim w Kra­kowie. W tym czasie grała wiele różnorodnych ról w repertuarze klasycznym i modernistycznym, wyróżniając się zwłaszcza w sztukach Wyspiańskiego. A. Grzymała-Siedlecki pisał: „nie wiem, czy była druga aktorka o tak prześlicznym, fletowym głosie”. „Gdyby nie pe­wien chłód, byłaby jedną z pierwszych sił deklamatorskich w naszych teatrach”. O wszechstronności jej ta­lentu świadczą ówczesne role: Violetta (Kordian), Maria (Warszawianka), Gwinona (Lilla Weneda), Rachel (We­sele), Pani Rollison (Dziady), Harfiarka (Wyzwolenie), Nike spod Cheronei (Noc listopadowa), Salomea (Horsztyński), Feniksana (Książę Niezłomny), Kordelia (Król Lear), Aniela (Chory z urojenia), Mańka (Pan Damazy). W sez. 1911/12 występowała w T. Zjednoczo­nym w Warszawie, w sez. 1912/13 w T. Polskim w Wil­nie, w sez. 1914/15 w T. Małym w Warszawie, w lutym 1915 z zespołem pod kier. A. Zelwerowicza w Peters­burgu, w maju tegoż roku w warsz. T. Powszechnym, gdzie grała m.in. Szimenę (Cyd). Od 26 II 1916 wystę­powała w T. Praskim, uczestnicząc także w imprezach deklamatorskich, w 1917 grała w filmie Pokój nr 17, w 1917-19 występowała w Łodzi, 1919-25 w T. Pol­skim w Poznaniu, 1925-27 tamże w T. Nowym. W tym okresie coraz częściej sięgała po role charakterystycz­ne, jak np. Juliasiewiczowa (Moralność pani Dulskiej). W 1927 należała do objazdowego zespołu T. Wielko­polskiego, w maju 1928 brała udział w przedstawieniu Golema w sali warsz. cyrku. W 1928-31 występowała w T. Miejskim w Bydgoszczy. W sez. 1931/32 grała rolę Pani Kapulet (Romeo i Julia) w T. Polskim w Warsza­wie. W 1932-36 pracowała znów w T. Polskim w Po­znaniu. Grała już w tym czasie rzadko, tylko role charakterystyczne, jak np. rola tyt. w Maman do wzięcia, pracowała natomiast jako reżyser, m.in. 17 III 1934 wystawiła Zemstę. Ok. 1937 przeniosła się do Warsza­wy i tutaj mieszkała podczas okupacji. Została zamor­dowana przez hitlerowców.
.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *