aktorka;
Własciwie Krystyna Monika Szyjkowska zamężna 1v. Krauze, 2v. Wojtecka, 3v. Popielska.
Pseud. Monika de Witt
Była córką Mariana Szyjowskiego i Wandy z Lewickich. Ojciec był historykiem literatury, profesorem Uniw. Jagiell. w Krakowie i Uniw. Karola w Pradze; w 1909-1910 wykładowcą w Szkole Dram. przy Instytucie Muz. w Krakowie, w 1921-22 tamże kier. i wykładowcąw Miejskiej Szkole Dramatycznej .Pierwszym mężem artystki był notariusz Zygfryd Krauze (ślub w 1927 w Paryżu). Drugim mężem Ankwicz był aktor i reżyser Wojciech Wojtecki (właśc. Wasilewski , ślub w Wilnie ), trzecim mężem dyplomata Jacek Popielski ( ślub w listopadzie 1955 w Rzymie ), szwagierką tancerka i aktorka Irena Popielska. Nazwisko Ankwicz przyjęła po swojej babce , Ewie Ankwiczównie , rzymskiej miłości A. Mickiewicza; używała go na scenie razem z nazwiskiem rodowym lub oddzielnie .
Ukończyła gimn. Urszulanek w Krakowie. Znała doskonale kilka języków: francuski, niemiecki, angielski. Jak sama podawała , po maturze brała lekcje gry aktorskiej u A.Węgierki. W sez. 1928/29 występowała w T. im. Słowackiego w Krakowie w rolach: Dziewczyny ( Achilles ), Elizy ( Madame Sans-Gene ), Hypatii ( Rodzice i dzieci ), Heleny Preville ( Cień ). W 1929-32 grała na scenach warszawskich : T. Narodowego, Nowego, Letniego, m.in.: Hanię ( Don Juan Rittnera ), Zośkę ( Przeprowadzka ), Stefę ( Zły szeląg ), Nullę ( Drugie imię miłości ), Melanię ( Wiosna narodów ), Stellę ( Święty płomień ); w T. Wielkim wystąpiła jako Świtezianka ( Legion ). Miała przychylne recenzje w prasie ; jej grę, nawet w niewielkich rolach chwalili J. Lorentowicz, K. Irzykowski i A. Grzymała-Siedlecki, który np. pisał: ” Kiedyś, gdy będzie świetną artystką wspomni niejeden raz, że właściwie jej kariera rozpoczęła się w Przeprowadzce . Bez cienia zgrywania się – cichutko, a bez reszty oddała swoją postać. Każde spojrzenie miało swój sens artystyczny, każde słowo przykuwało uwagę”. W listopadzie 1932 występowała w T. Artystów w Warszawie w roli Mańki ( Pan Damazy ), w 1933 w warsz. T. Nowy Momus. W 1933-35 była ponownie w zespole T. im. Słowackiego w Krakowie, za dyr. J. Osterwy. Występowała już w dużych, odpowiedzialnych rolach takich, jak: Amelia ( Mazepa ), Aniela ( Śluby panieńskie ), Maria ( Igraszki muzyczne ), Imaginacja ( Kordian ), Infantka ( Cyd ), Maria z Magdali ( Judasz z Kariothu ), Gloria ( Nigdy nic nie wiadomo ), Burmistrzanka ( Ptak ), Harfiarka ( Wyzwolenie ). Po jej występie w Mazepie T. Sinko napisał: ” Widywaliśmy dotąd młodą artystkę na scenie krakowskiej przewanie w rolach dość błahych, podołanie roli Amelii, a raczej kierowanie jej w sposób tak samodzielny i przekonywający, odsłoniło nam, przy dużej już technice, talent zdolny do najwyższych możliwości”, a w Judaszu z Kariothu „zdobyła się na akcenty żywe, tragiczne”. Natomiast wg Z. Leśnodorskiego, ze względu na piękne tzw. warunki zewnętrzne w zespole krak. wyróżniała się: ” Nie tyle talentem ile aparycją. (…) Jej specjalnością sceniczną były role salonowych wampów. Temperament trochę robiony, błyszczące oczy, spojrzenie jak aksamit. Grała też role charakterystyczne , np. Chimerę z I aktu Rzeczpospolitej poetów Morstina, stylizowaną wg obrazu Jacka Malczewskiego, lub w wielkim repertuarze Lillę Wenedę Słowackiego. Wszystkie swoje kreacje sceniczne przygotowywała z równą starannością jak – toalety, przestrzegając skrupulatnie wskazówek reżyserskich”. W Krakowie brała też udział w wieczorach poetyckich, organizowanych przez Koło Miłośników Dramatu Klasycznego. Po powrocie do stolicy w sez. 1935.36 grała w Stołecznym T. Powszechnym tyt. rolę w Balladynie i, wg K. Wierzyńskiego, w scenie sądu ” zdobyła sięna mocny i przejmujący akcent tragiczny”, w sez. tym występowała także w T. Malickiej i T. Wielka Rewia. Na scenie T. Nowego wystąpiła 10 V 1936 jako Nieznajoma w Mężu przeznaczenia, przedstawieniu Warsztatu Teatr. PIST-u. W sez. 1936/37 grała w T. Miejskim w Łodzi, w 1937-39 w T.Miejskich we Lwowie, np. Helenę ( Żabusia ), Luizę ( Intryga i miłość ), Kamillę ( Żołnierz królowej Madagaskaru ), Nathalie ( Maskarada Iwaszkiewicza ), Żermenę ( Pan Lamberthier ), a w operetkach i komediach muz. : Ilonę ( Sissy ), Dixiane ( Rose Marie ), Anne Marie-Lulu ( Zakochana królowa ). Na 3.IX 1939 zapowiadano jej występ w t. Figaro pod kier. F. Jarosy’ego w Warszawie , a na sez. 1939/40 miała angaż do T.Miejskich w Łodzi.
Wystąpiła w kilku filmach : Z ramion w ramiona ( 1929 ), Kult ciała ( 1930 ), Cham, Uwiedziona, Głos serca – 1931, Sto metrów miłości ( 1932 ), Bohaterowie Sybiru ( 1936 ).
Podczas II wojny światowej mieszkała w Krakowie , w 1941 wyjechała do ojca do Pragi, potem do Wiednia i Paryża. Po wojnie krótko mieszkała w Rzymie, potem w Mannheim, a później w Londynie , gdzie przez kilka lat prowadziła T. Objazdowy im. J. Osterwy. Występowała też w T. Aktora W.Wojteckiego, np. w Wesołym duchu ( 1952 ) i kilkakrotnie w Ognisku Polskim, np. 1959 i 1960 w programie skladanym ( m.in. piosenki z repertuaru Y. Gilbert, fragm. utworów dram., recytacja poezji Leśmiana, monodram Głos człowieczy ). W 1961 na scenie T. Polskiego ZASP zagrała tyt. rolę w Pannie Julii we własnej reżyserii oraz Donnę Lucię d’Alvadorez ( Ciotka Karola ). W 1962 na scenie Ogniska Pol. w Londynie reżyserowała Achillesa i panny, przedstawienie Grupy Teatr. Zrzeszenia Studentów i Absolwentów ( wystąpiła w roli Tetydy ). Z recitalami poezji i pieśni występowała we wszystkich większych ośrodkach polonijnych w Europie, a radio niem. nadawało programy poetyckie, w których recytowała swoje przekłady pol. poetów ( m.in. B. Leśmiana i M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej ). Z własnymi programami występowała też na scenach niem. jako Monika de Witt. W 1958 zagrała w polskim filmie Deszczowy lipiec. Później kilkakrotnie przyjeżdżała do Polski z recitalami poetyckimi i monodramem Głos człowieczy, najczęściej odwiedzała Warszawę ( 1976,1977, 1978 ), ale także Wrocław ( 1966 ), Kraków ( 1976 ). W Warszawie występowała w siedzibie ZASP-u, Klubie Księgarza na Starym Mieście, w Starej Prochownii. Po śmierci męża ( w 1984 ) postanowiła przenieść się do Polski na stałe i w 1985 zamieszkała w Warszawie; zmarła nagle.
Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017