śpiewaczka, aktorka;

Właściwie  Maria Magdalena Gabryłowicz. Była córką urzędnika Antoniego i Karoliny Gabryłowiczów. W Rydze uzyskała maturę w gim. francuskim, a po śmierci matki zamieszkała w Warszawie. W śpiewie kształciła się u M. Kaftal, A. Orłowa i Z. Kryńskiej. Uczęszczała też do Szkoły Umuzykalnienia i Tańca Scenicznego S. i T. Wysockich, gdzie brała lekcje teorii i fortepianu u S. Niewiadomskiego i Z. Rabcewiczowej. W sierpniu 1926 z warsz. T. Niewiarowskiej występowała w Krakowie, np. w małej roli Pameli w operetce Madame Pompadour. W T. Letnim w Wilnie 8 VI 1927 tańczyła jako girlsa w inauguracyjnym sezonową antrepryzę J. Winiaszkiewicza w przedstawieniu Księżnej cyrkówki. Później znów była w zespole artystów warsz., którzy w styczniu 1928 w Wilnie dali skrót operetki Paganini, a potem odwiedzili Kielce (16 II). Zdała egzamin ZASP-u i od sez. 1928/29 zaangażowała się w Warszawie do t. Morskie Oko. Wystąpiła tu po raz pierwszy w rewii Klejnoty Warszawy (18 X 1928); śpiewała światowy szlagier Ramona, a w tanecznym  finale była partnerką L. Sempolińskiego w fokstrocie. W sez. 1928/29 i 1929/30 w Morskim Oku brała udział w kolejnych programach rewiowych, a w sierpniu 1929 z jego zespołem gościła we Lwowie. Później, nadal w Warszawie w sez. 1930/31 występowała w rewiach w t. Wesoły Wieczór i z nim latem 1931 we Lwowie (recenzenci wyróżniali ją spośród wykonawców, podkreślając, że ,,śpiewa bardzo mile”), w sez. 1931/32 była w zespole t. Wesołe Oko pod kier. artyst. J. Warneckiego i brała udział w wielu premierach tego teatru, a od marca do maja 1932 występowała w rewiach w t. Kameleon. Zagrała też tyt. rolę w Szaleństwach Colette w T. Nowości (prem. 28 VII 1932). Na sez. 1932/33 została zaangażowana do T. Muzycznego ,,Lutnia” w Wilnie. Wystąpiła  jako O Lia San w świetnej premierze Wiktorii i jej huzara, inaugurującej 4 X 1932, po latach przerwy, działalność tej sceny; powtórzyła tu rolę w Szaleństwach Colette (22 XI 1932), grała także Dorrit w Różach z Florydy, a potem tyt. rolę w Peppinie, podczas występów T. ,,Lutnia” w Grodnie i Białymstoku (8-11 VI 1933). W czerwcu i lipcu 1933 występowała znów w Wilnie w T. Letnim (np. jako Wally w Królowej nocy) oraz Krynicy, a po powrocie do Wilna, nadal w T. Letnim grała w Szaleństwach Colette. Śpiewała Helenę Zarembiankę w operetce Polska krew, danej 26 VIII 1933 na otwarcie w Wilnie Targów Północnych. W 1934 – 35 powróciła na sceny Warszawy: do Wielkiej Operetki (występy np. w Pod Białym Koniem; prem. 20 II 1934) i Wielkiej Rewii (pocz. 1935); w 1934 z warsz. operetkowym T. 8.³° wyjechała w objazd, m.in. do Lwowa (lipiec-sierpień) i Płocka (16 IX). Występowała w komediach muz. w T. Ateneum w Mądrej mamie (prem. 11 V 1935) i w T. Letnim w Ty to ja (prem. 15 VI 1935). W 1935 wyjeżdżała do Wiednia doskonalić umiejętności wokalne u F. Kaszowskiej. W sez. 1935/36 była solistką przedstawień operetkowych i ulubienicą publiczności w T. Miejskim w Bydgoszczy, a do udanych premier z jej udziałem należały tu: Wiedeńska krew, Przygoda w Grand Hotelu, Żółta lilia (rola Judyty), Dubarry (rola tyt.). Potem wróciła do Warszawy i występowała w teatrzyku Jar. W sez. 1936/37 śpiewała w T. Wielkim w Poznaniu w operetkach: Ewa (rolę tyt.; prem. 15 X 1936) oraz Kwiat Hawajów (Laję; prem. 28 XI 1936), a także ponownie w Bydgoszczy, np. w lutym 1937 w Zakochanej królowej (rola tyt.). Ponownie w Warszawie, w T. Wielkim występowała jako ,,pełna południowego temperamentu” Juanita w operetce Słońce Meksyku (prem. 2 IX 1937; reż. L. Schillera), a w T. 8.15. jako Zuzanna w Cnotliwej Zuzannie (prem. 16 X 1937). Solistką działu muz. T. Miejskiego w Bydgoszczy była znowu w sez. 1938/39 i wykonywała nadal czołowe role, np. w operetkach Róża Stambułu i Błękitna maska. Przed wybuchem II wojny światowej, zagrała jeszcze Mary w operetce Panna Wodna, wystawionej 2 VIII 1939 w T. 8.15.

Podczas wojny i okupacji niem. była w Warszawie; w grudniu 1939 śpiewała na koncertach w restauracji-kawiarni ,, Gastronomia”, w 1940-41 występowała w jawnym t. Wesoła Banda (nast. Tombola), potem była kelnerką (m.in. w kawiarni ,,Gospoda Włóczęgów”). Należała do AK (pseud. ,,Mara”); w Powst. Warsza. pod pseud. ,,Siostra Maria” była pielęgniarką w szpitalu polowym na Miodowej 20; podczas roznoszenia lekarstw kanałami na Stare Miasto została ranna i poparzona bombą fosforową. Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną i przez Ursus, Pruszków, Milanówek, trafiła do Wolbromia.

Po wojnie zamieszkała w Katowicach, śpiewała na koncertach estradowych. W 1947-48 należała do zespołu T. im. Bogusławskiego w Kaliszu i wystąpiła w małej roli Heddy Gilloti w Dolly, a także w tyt. roli w Hrabinie Maricy (prem. 8 VII 1947). W 1948 brała udział w objeździe katowickiego T. im. Wyspiańskiego po Ziemiach Zachodnich z komedią muz. Ewa i nic więcej (grała rolę tyt.). W 1949 śpiewała na ,,koncertach dla świata pracy”, a także je organizowała. Później występowała na koncertach ARTOS-u i Związku Zaw. Pracowników Kolejowych. Od 1IX 1952 do 31 VIII 1969 była solistką Operetki Śląskiej w Gliwicach. Stworzyła na tej scenie szereg udanych, wyrazistych ról, jak: Grisi (Domek trzech dziewcząt, 1953), Parasia (Trembita, 1953), Klementyna (Swobodny wiatr, 1954), Delfina (Cnotliwa Zuzanna, 1955), Baronowa (Słomkowy kapelusz, 1958), Księżna Matka (Bajadera, 1959), Iwona (Dobranoc, Bettino, 1960), b. dobra Przełożona (Nitouche, 1960), Fryderyka (Czar walca, 1961), Amerykanka (Can- Can, 1961), doskonała Adelajda (Ptasznik z Tyrolu, 1964), Agricola (Noc w Wenecji, 1965), Zenobia (Gsparone, 1966), Księżna Valmonte (Dama od Maxima, 1967). W 1966 zagrała też świetnie Letycję Prism (Mój przyjaciel Bunbury).

Była znaną i lubianą aktorką operetkową, szczególnie w latach 30. okresu międzywojennego, kiedy cieszyła się pewną popularnością. Miała wdzięk, doskonałe warunki zewnętrzne; Boy przyznawał jej ,,wiele uroku i zalotności”, a recenzent ,,Dziennika Bydgoskiego” A. Rösler w 1935 tak ją charakteryzował: ,,świetna aparycja, aktorska swoboda oraz wprawdzie niewielki, lecz barwny i metaliczny głos, który daje gwarancję powodzenia”, a także ,,klasa śpiewacza” i ,,prawdziwa kultura aktorska”.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017