aktor, dyr. teatru;

Właściwie Henryk Karol Czarnecki. Był synem Henryka Aleksandra i Józefy z domu Geber. Uczył się w Klasie Dykcji i Deklamacji przy Warsz. Tow. Muzycznym i od ok. 1899 występował w WTR jako chórzysta, a 15 III 1899 w T. Rozmaitości grał Gościa (Najstar­sza). W 1900 występował w Lublinie w zespole H. Morozowicza (czerwiec) i w warsz. t. ogr. Wodewil pod dyr. L. Dobrzańskiego (lato), od marca 1902 w Lublinie pod dyr. H. Morozowicza (gdzie grał m.in. rolę Serwatkowskiego Żona z kuriera), w 1902 prawdopo­dobnie krótko w T. Ludowym w Krakowie, w 1903 w Żyrardowie, w 1905 w Płocku w zespole Cz. Wiśniew­skiego, następnie w 1905-06 (od października 1905) w Kaliszu. Od października 1906 wraz z T. Polem pro­wadził zespół komediowo-wodewilowy, m.in. w Winni­cy i Berdyczowie. W 1908 próbował (bez powodzenia) prowadzić w Warszawie imprezę p.n. T. Tani; w tymże roku kierował zespołem w Łomży (siedem tygodni), a następnie w Płocku (4-23 II, 26 IV-7 V, 22 XI 1908-13 IV 1909), skąd przyjeżdżał na występy do Włocławka (kwiecień 1908), z kolei w 1909 w Sierpcu (od 14 IV) i prawdopodobnie w Rypinie, Dobrzyniu, Lipnie i Włocławku. W 1909 w Płocku zbankrutował, ale wkrótce na nowo zorganizował zespół i prowadził tu znowu t. w sez. zimowym 1909/10, wyjeżdżając z zes­połem na gościnne występy do Włocławka (w grudniu 1909, styczniu 1910 i następnie dość często przyjeżdżał tu aż do czerwca 1910); od czerwca do września 1910 występował ze swym zespołem w Ciechocinku (i stąd wyjeżdżał na występy do Włocławka), w sez. 1910/11 (październik-luty) kierował zespołem w Lublinie, a w 1911 we Włocławku i Ciechocinku. W czerwcu 1911 zespół prowadzony dotąd przez Cz. przekształcił się w „towarzystwo działowe” pod kier. H. Halickiego. Latem 1912 Cz. krótko kierował t. w Lublinie. Od lata 1912 do czerwca 1913 był dyr. T. Letniego w Sosnowcu, a następnie kierował występującym na tej scenie zespo­łem p.n. Spółka Udziałowa Artystów Polskich. Od 5 IX 1915 do 20 II 1916 prowadził w Warszawie t. Polskie Miniatury, w 1916 kierował zespołem w Kielcach (marzec), Piotrkowie, Radomiu (czerwiec) i Często­chowie, w 1917 w Piotrkowie (luty-lipiec), Kielcach, w 1918 w Piotrkowie (luty; wiad. niepewna) i w Ra­domiu (czerwiec). Po I wojnie świat., nadal działał jako dyr. zespołów prowincjonalnych, m.in. w 1919 w Ciechocinku, Płocku i Sosnowcu (sezon zimowy 1919/20), następnie w Toruniu i Inowrocławiu, gdzie w 1920 prowadził zespół operowy. W 1920-23 był dyr. t. w Sosnowcu i z zespołem tego t. dojeżdżając dawał także przedstawienia w Katowicach, Będzinie, Dąbro­wie Górniczej, a od października 1921 co tydzień organizował spektakle w różnych miastach Śląska. W sez. 1923/24 i 1924/25 był dyr. T. Polskiego w Kato­wicach i Sosnowcu (połączone zespoły). W kwietniu 1924 obchodził w Sosnowcu dwudziestopięciolecie pracy artystycznej. W końcu maja 1925 opuścił Kato­wice z zespołem operetkowym i udał się na występy do Ciechocinka a następnie dawał przedstawienia w Grod­nie (październik). W sez. 1926/27 (od 1 IX) i potem w sez. 1927/28 i 1928/29 (do lutego 1929) był dyr. T. Miejskiego w Grudziądzu. W czasie swej dyr. w Gru­dziądzu zorganizował objazd t. po Pomorzu, m.in. odwiedził Gdynię i Gdańsk (1927). W latach następ­nych w dalszym ciągu działał jako dyr. zespołów, m.in. w Ciechocinku (1930) i Grudziądzu (sez. 1931/32).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973