Mazanek Adam

Adam Mazanek
Mazanek Adam
Data urodzenia:
1890-09-26 Kraków
Data śmierci:
1965-05-29 Kraków

śpiewak, aktor;

Był synem Jana i Marii M., mężem Janiny z Pliszewskich. Od 1909 pracował jako urzędnik w magistracie krak. (z przer­wami do 1951). Głos kształcił u J. Marso (1910-13). Studiował prawo na Uniw. Jagiell. (w 1930 uzyskał tytuł magistra). Podczas studiów współpra­cował z krak. chórem „Echo”, był też członkiem kwartetu wokalnego Chóru Akademickiego (koncert w Mielcu 1910). Z zespołem tym w 1912 jako solista brał udział w estradowym wykonaniu Halki przygotowanym przez wojskową orkiestrę J.N. Hocka (29 II), jak również w koncertach w Krakowie i w letnim objeździe sądeckich kurortów. Gdy w lutym 1915 rolą Stolnika w wystawionej w Krako­wie Halce rozpoczynał karierę scen., cieszył się już w kręgach melomanów pewną popularnością. Do 1923 był solistą Krak. Tow. Operowego; śpiewał tu m.in. takie role, jak: Chorąży (Hrabina), Sparafucile (Rigoletto), Zbigniew (Straszny dwór), Kecal (Sprzedana narzeczona), Collin (Cyganeria), a także Mefista (Faust) i Kardynała (Żydówka), które przy­niosły mu duże uznanie, Tomassa (Niziny), Króla (Lohengrin), Basilia (Cyrulik sewilski), Leporella (Don Juan). W kwietniu 1920 śpiewał w oratorium Siedem słów Chrystusa na Krzyżu. W maju 1925 wystąpił na koncercie oratoryjnym (Quo vadis), w czerwcu t.r. – na jubileuszu czterdziestolecia Chóru Akademickiego w Krakowie, a w lipcu i sierpniu w zespole artystów opery warsz. podczas ich krak. występów. W sez. 1925/26 i 1926/27 należał do solistów działu operowego T. Polskiego w Katowi­cach; wyjeżdżał z nim na letnie występy do Płocka i Ciechocinka (1926); śpiewał m.in. Stolnika (Hal­ka) i Wojewodę (Mazepa A. Munchheimera). W lipcu 1927 z zespołem katowickim występował w Krakowie. Na sez. 1927/28 zaangażował się do opery pozn.; był tu obsadzany gł. w repertuarze współcz. (Radziwiłł Rudy w Zygmuncie Auguście, Pan Andrzej w Jakubie lutniście), miał sukcesy w partiach Króla Rene (Jolanta) i Kuna (Wolny strze­lec). Od września 1928 do 1931 śpiewał znów w Katowicach. Miał rzadki rodzaj głosu – basso profondo, dobrą prezencję i wysoką kulturę wykonaw­czą, toteż był przydatny w najszerszym repertuarze operowym, również w rolach buffo. Ceniła go pub­liczność i krytyka. Niekiedy występował w radiu. Jako wielokrotny solista koncertów oratoryjnych i chóralnych, w kwietniu 1930 brał udział w uroczy­stościach dziesięciolecia Tow. Oratoryjnego w Kra­kowie, w maju t.r. – w koncertach moniuszko­wskich w T. Polskim w Warszawie; w czerwcu wszedł w skład zarządu nowo utworzonej między­narodowej organizacji pracowników muz. „Imuza”. Od 1931 współpracował ściśle z Krak. Biurem Kon­certowym i Krak. Tow. Operowym. Brał udział w kolejnych prem. m.in.w Łucji z Lamermooru (Raj­mund), Don Pasquale (rola tyt.), Cyganerii (Collin), Uprowadzeniu z seraju (Osmin), Mignon, Madame Dubarry, Werterze (Justycjonariusz); śpiewał też z powodzeniem potrójną partię Dapertutta (Opowieści Hoffmanna). Brał udział w przedstawieniach ope­rowych przygotowanych przez Krak. Tow. Operowe poza siedzibą, np. w t. katowickim, w Poławiaczach pereł (1937), Cyganerii i Strasznym dworze (1938). W 1937 śpiewał ponadto w Verbum nobile, przy­gotowanym w Zakopanem przez chór „Echo Ta­trzańskie”, w 1939 (maj) w Poławiaczach pereł, Rigoletcie i Manon we Lwowie. W l. trzydziestych, np. w sez. 1931/32, 1932/33, 1933/34 sukcesy w repertuarze muz. łączył z występami w utworach dram. w T. im. Słowackiego w Krakowie. Były to najczęściej role epizodyczne, takie jak: jeden z Se­natorów (Sułkowski), Le Seolec (Mariusz), Ksiądz (Wesele).
Podczas okupacji niem. przebywał w Krakowie. Po wojnie wystąpił (10 VIII 1945) w roli Podczaszyca w Hrabinie, inaugurującej spektakle operowe w T. im. Słowackiego. Następnie zaangażował się do ze­społu solistów tzw. Opery Bierdiajewa działającej w Krakowie pod egidą Tow. Przyjaciół Opery (li­piec 1946-lipiec 1948). Znalazł się również w gru­pie wykonawców prem. Cyrulika sewilskiego (czer­wiec 1952) zorganizowanej przez świeżo zawiązany Komitet Operowy. W ciągu czterdziestu lat artyst. działalności pozostał wierny Krakowowi i wytrwale uczestniczył w kolejnych próbach powoływania t. operowego w tym mieście. W l. pięćdziesiątych był jeszcze solistą Estrady przy

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994


Źródła:
1)

śpiewak, aktor;

Był synem Jana i Marii M., mężem Janiny z Pliszewskich. Od 1909 pracował jako urzędnik w magistracie krak. (z przer­wami do 1951). Głos kształcił u J. Marso (1910-13). Studiował prawo na Uniw. Jagiell. (w 1930 uzyskał tytuł magistra). Podczas studiów współpra­cował z krak. chórem „Echo”, był też członkiem kwartetu wokalnego Chóru Akademickiego (koncert w Mielcu 1910). Z zespołem tym w 1912 jako solista brał udział w estradowym wykonaniu Halki przygotowanym przez wojskową orkiestrę J.N. Hocka (29 II), jak również w koncertach w Krakowie i w letnim objeździe sądeckich kurortów. Gdy w lutym 1915 rolą Stolnika w wystawionej w Krako­wie Halce rozpoczynał karierę scen., cieszył się już w kręgach melomanów pewną popularnością. Do 1923 był solistą Krak. Tow. Operowego; śpiewał tu m.in. takie role, jak: Chorąży (Hrabina), Sparafucile (Rigoletto), Zbigniew (Straszny dwór), Kecal (Sprzedana narzeczona), Collin (Cyganeria), a także Mefista (Faust) i Kardynała (Żydówka), które przy­niosły mu duże uznanie, Tomassa (Niziny), Króla (Lohengrin), Basilia (Cyrulik sewilski), Leporella (Don Juan). W kwietniu 1920 śpiewał w oratorium Siedem słów Chrystusa na Krzyżu. W maju 1925 wystąpił na koncercie oratoryjnym (Quo vadis), w czerwcu t.r. – na jubileuszu czterdziestolecia Chóru Akademickiego w Krakowie, a w lipcu i sierpniu w zespole artystów opery warsz. podczas ich krak. występów. W sez. 1925/26 i 1926/27 należał do solistów działu operowego T. Polskiego w Katowi­cach; wyjeżdżał z nim na letnie występy do Płocka i Ciechocinka (1926); śpiewał m.in. Stolnika (Hal­ka) i Wojewodę (Mazepa A. Munchheimera). W lipcu 1927 z zespołem katowickim występował w Krakowie. Na sez. 1927/28 zaangażował się do opery pozn.; był tu obsadzany gł. w repertuarze współcz. (Radziwiłł Rudy w Zygmuncie Auguście, Pan Andrzej w Jakubie lutniście), miał sukcesy w partiach Króla Rene (Jolanta) i Kuna (Wolny strze­lec). Od września 1928 do 1931 śpiewał znów w Katowicach. Miał rzadki rodzaj głosu – basso profondo, dobrą prezencję i wysoką kulturę wykonaw­czą, toteż był przydatny w najszerszym repertuarze operowym, również w rolach buffo. Ceniła go pub­liczność i krytyka. Niekiedy występował w radiu. Jako wielokrotny solista koncertów oratoryjnych i chóralnych, w kwietniu 1930 brał udział w uroczy­stościach dziesięciolecia Tow. Oratoryjnego w Kra­kowie, w maju t.r. – w koncertach moniuszko­wskich w T. Polskim w Warszawie; w czerwcu wszedł w skład zarządu nowo utworzonej między­narodowej organizacji pracowników muz. „Imuza”. Od 1931 współpracował ściśle z Krak. Biurem Kon­certowym i Krak. Tow. Operowym. Brał udział w kolejnych prem. m.in.w Łucji z Lamermooru (Raj­mund), Don Pasquale (rola tyt.), Cyganerii (Collin), Uprowadzeniu z seraju (Osmin), Mignon, Madame Dubarry, Werterze (Justycjonariusz); śpiewał też z powodzeniem potrójną partię Dapertutta (Opowieści Hoffmanna). Brał udział w przedstawieniach ope­rowych przygotowanych przez Krak. Tow. Operowe poza siedzibą, np. w t. katowickim, w Poławiaczach pereł (1937), Cyganerii i Strasznym dworze (1938). W 1937 śpiewał ponadto w Verbum nobile, przy­gotowanym w Zakopanem przez chór „Echo Ta­trzańskie”, w 1939 (maj) w Poławiaczach pereł, Rigoletcie i Manon we Lwowie. W l. trzydziestych, np. w sez. 1931/32, 1932/33, 1933/34 sukcesy w repertuarze muz. łączył z występami w utworach dram. w T. im. Słowackiego w Krakowie. Były to najczęściej role epizodyczne, takie jak: jeden z Se­natorów (Sułkowski), Le Seolec (Mariusz), Ksiądz (Wesele).
Podczas okupacji niem. przebywał w Krakowie. Po wojnie wystąpił (10 VIII 1945) w roli Podczaszyca w Hrabinie, inaugurującej spektakle operowe w T. im. Słowackiego. Następnie zaangażował się do ze­społu solistów tzw. Opery Bierdiajewa działającej w Krakowie pod egidą Tow. Przyjaciół Opery (li­piec 1946-lipiec 1948). Znalazł się również w gru­pie wykonawców prem. Cyrulika sewilskiego (czer­wiec 1952) zorganizowanej przez świeżo zawiązany Komitet Operowy. W ciągu czterdziestu lat artyst. działalności pozostał wierny Krakowowi i wytrwale uczestniczył w kolejnych próbach powoływania t. operowego w tym mieście. W l. pięćdziesiątych był jeszcze solistą Estrady przy

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *