Bukojemska Jadwiga

Bukojemska Jadwiga
Data urodzenia:
1898-07-11 Iwonicz
Data śmierci:
1971-04-01 Warszawa

aktorka, tancerka, piosenkarka;

Właściwie Jadwiga Maria Bukojemska. Była córką inżyniera-nafcia­rza Włodzimierza B. i Berty z domu Geissler. Po­dawana najczęściej data jej urodzenia 1900 – nie­prawdziwa. Uczyła się w szkole średniej we Lwo­wie, nast. przyjechała do Warszawy, gdzie została przyjęta do warsz. szkoły baletowej przy WTR. Od 1909, jako uczennica szkoły, tańczyła w spektaklach baletowych, operowych, niekiedy w operetkach. W 1912-14 uczyła się w warsz. Szkole Aplikacyjnej; równocześnie tańczyła w balecie WTR, a także niekiedy na innych scenach, np. w czerwcu 1913 w T. Popularnym przy ul. Kaliksta. Jako aktorka debiutowała 15 VI 1914 w przedstawieniu rewio­wym w T. Nowoczesnym w ogródku Bagatela. Na­dal jednak występowała gł. jako tancerka; latem 1914 w imprezie działowej bezrobotnych członków warsz. T. Wielkiego; we wrześniu 1914 w T. Małym (m.in. tańczyła modne tango), a także w T. Nowo­ści, gdzie zagrała rólkę Pokojówki (Ułani księcia Józefa); w sez. 1914/15 tańczyła w balecie T. Wiel­kiego, m.in. jedną z Bajader (Pan Twardowski A. Sonnenfelda) i w tańcach solowych w Arleki­nadzie; w sez. 1915/16 była w zespole baletowym T. Nowości. Od sierpnia 1915 została zaangażowana do kabaretu Miraż, gdzie nie tylko tańczyła, ale też deklamowała; na scenie tej pozostała do końca 1916. Od stycznia 1917 do lipca 1921 występowała jako tancerka w t. Czarny Kot, w 1922-25 w T. Nowości, gdzie grała także niewielkie role w ope­retkach, takie jak: Klementyna Klops (Amerykanka), Kwiaciarka (Szał miłości), Lais (Perły Kleopatry). W 1922 (m.in. sierpień) i 1923 (styczeń, luty, ma­rzec) występowała w programach kabaretu Stań­czyk; z powodzeniem recytowała wierszowane mo­nologi pióra J. Brzechwy. Na otwarcie teatrzyku Niebieski Młyn (2 V 1923) recytowała monodram N. Jewreinowa Za kulisami duszy. W sez. 1925/26 występowała w T. Nowym w Poznaniu, m.in. jako Laida (Eros i Psyche), Adrianna (Święty gaj). Po powrocie do Warszawy w czerwcu i lipcu 1926 brała udział w przedstawieniu rewiowym z artystami t. Perskie Oko. W sez. 1926/27 występowała w operetkach w T. Nowości i w t. Perskie Oko, w kwietniu, maju i czerwcu 1927 w rewiach w ka­barecie Nietoperz, od listopada 1927 do marca 1928 w t. Nowe Perskie Oko, nast. od marca 1928 do końca sez. 1928/29 w t. Morskie Oko i z jego zespołem w sierpniu 1929 gościnnie w Krakowie i Lwowie. Od stycznia 1930 do sierpnia 1931 wy­stępowała w t. Wesoły Wieczór, od września 1931 do lutego 1932 w t. Wesołe Oko, od marca 1932 w t. Kameleon, w pocz. 1933 w kabarecie Casanova i w tymże roku w kabarecie Gastronomia. Wyjeż­dżała wielokrotnie na występy do innych miast, np. w Płocku – gościła z zespołem Czarnego Kota (sierpień 1917), z zespołem artystów warsz. (maj 1921, lipiec 1932), z zespołem na czele z W. Walterem (sierpień 1932, maj 1933); w Kaliszu – z zespołem aktorów scen warsz. (maj, czerwiec 1933); 25 V 1933 gościnnie występowała w T. Miejskim w Bydgoszczy; w lipcu i sierpniu 1934 w T. Ba­gatela w Łodzi. Od sez. 1934/35 została zaangażo­wana do teatrów TKKT; występowała pocz. gł. w T. Małym i Polskim (1934-36), nast. do 1939 prze­de wszystkim w T. Letnim (niekiedy w T. Nowym i Narodowym). W listopadzie 1935 grała w Stołe­cznym T. Powszechnym w spektaklu Muzyka na ulicy. Podczas okupacji niem. w teatrze nie wystę­powała; była kelnerką w kawiarni „Napoleonka” w Warszawie; przez kilka miesięcy była więziona. Po powstaniu warsz. zamieszkała w Krakowie. W 1945-48 z powodów rodzinnych w teatrze nie pracowała, utrzymywała się z lekcji języka francuskiego. Na sez. 1948/49 zaangażowała się do Starego T. w Krakowie i zagrała małą rólkę Pani I („Romans z wodewilu”). W sez. 1949/50 i 1950/51 (do 1 III 1951) należała do zespołu krak. T. Dramatycznych; na scenie Starego T. zagrała w 1949 Bertę Son­nenbruch (Niemcy) i Juliasiewiczową (Moralność pani Dulskiej). Po powrocie do Warszawy, od 1951 do końca sez. 1954/55 występowała w T. Syrena, nast. do końca 1955 w T. Estrada na Skarpie, a w sez. 1957/58-1960/61 znowu w T. Syrena. Grała w tym czasie niewielkie role takie, jak: Zawiszyna (Dwa tygodnie w „Raju”), Pani z Radomia (Żołnierz kró­lowej Madagaskaru) i doskonała Margrabina (Słom­kowy kapelusz, 1961). W 1957 współpracowała przy wystawieniu Podróży po Warszawie w T. Powszech­nym. Od 1 X 1961 przeszła na emeryturę. Urodziwa, zgrabna, pełna wdzięku i temperamentu, popularność i uznanie zdobyła na scenach rewio­wych i kabaretowych w okresie międzywojennym; tańczyła, śpiewała piosenki, recytowała (często były to melodeklamacje), wygłaszała monologi, grała w skeczach. W t. dramatycznych grała z powodzeniem role charakterystyczne i komiczne w komediach i farsach, m.in. Minerwę (Wszelkie prawa zastrzeżo­ne), Beatę Cync (Obrona Keysowej), Baronową (Urodziny). Rozgłos zyskała także jako recytatorka, występując przed II wojną świat. w radiowych Podwieczorkach przy mikrofonie. W 1. trzydziestych wystąpiła w kilku  filmach; debiutowała m.in. (Książątko, 1937), Sportowiec mimo woli (1939), debiutowała w 1915 w filmie Szpieg.

 

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994


Źródła:
1)

aktorka, tancerka, piosenkarka;

Właściwie Jadwiga Maria Bukojemska. Była córką inżyniera-nafcia­rza Włodzimierza B. i Berty z domu Geissler. Po­dawana najczęściej data jej urodzenia 1900 – nie­prawdziwa. Uczyła się w szkole średniej we Lwo­wie, nast. przyjechała do Warszawy, gdzie została przyjęta do warsz. szkoły baletowej przy WTR. Od 1909, jako uczennica szkoły, tańczyła w spektaklach baletowych, operowych, niekiedy w operetkach. W 1912-14 uczyła się w warsz. Szkole Aplikacyjnej; równocześnie tańczyła w balecie WTR, a także niekiedy na innych scenach, np. w czerwcu 1913 w T. Popularnym przy ul. Kaliksta. Jako aktorka debiutowała 15 VI 1914 w przedstawieniu rewio­wym w T. Nowoczesnym w ogródku Bagatela. Na­dal jednak występowała gł. jako tancerka; latem 1914 w imprezie działowej bezrobotnych członków warsz. T. Wielkiego; we wrześniu 1914 w T. Małym (m.in. tańczyła modne tango), a także w T. Nowo­ści, gdzie zagrała rólkę Pokojówki (Ułani księcia Józefa); w sez. 1914/15 tańczyła w balecie T. Wiel­kiego, m.in. jedną z Bajader (Pan Twardowski A. Sonnenfelda) i w tańcach solowych w Arleki­nadzie; w sez. 1915/16 była w zespole baletowym T. Nowości. Od sierpnia 1915 została zaangażowana do kabaretu Miraż, gdzie nie tylko tańczyła, ale też deklamowała; na scenie tej pozostała do końca 1916. Od stycznia 1917 do lipca 1921 występowała jako tancerka w t. Czarny Kot, w 1922-25 w T. Nowości, gdzie grała także niewielkie role w ope­retkach, takie jak: Klementyna Klops (Amerykanka), Kwiaciarka (Szał miłości), Lais (Perły Kleopatry). W 1922 (m.in. sierpień) i 1923 (styczeń, luty, ma­rzec) występowała w programach kabaretu Stań­czyk; z powodzeniem recytowała wierszowane mo­nologi pióra J. Brzechwy. Na otwarcie teatrzyku Niebieski Młyn (2 V 1923) recytowała monodram N. Jewreinowa Za kulisami duszy. W sez. 1925/26 występowała w T. Nowym w Poznaniu, m.in. jako Laida (Eros i Psyche), Adrianna (Święty gaj). Po powrocie do Warszawy w czerwcu i lipcu 1926 brała udział w przedstawieniu rewiowym z artystami t. Perskie Oko. W sez. 1926/27 występowała w operetkach w T. Nowości i w t. Perskie Oko, w kwietniu, maju i czerwcu 1927 w rewiach w ka­barecie Nietoperz, od listopada 1927 do marca 1928 w t. Nowe Perskie Oko, nast. od marca 1928 do końca sez. 1928/29 w t. Morskie Oko i z jego zespołem w sierpniu 1929 gościnnie w Krakowie i Lwowie. Od stycznia 1930 do sierpnia 1931 wy­stępowała w t. Wesoły Wieczór, od września 1931 do lutego 1932 w t. Wesołe Oko, od marca 1932 w t. Kameleon, w pocz. 1933 w kabarecie Casanova i w tymże roku w kabarecie Gastronomia. Wyjeż­dżała wielokrotnie na występy do innych miast, np. w Płocku – gościła z zespołem Czarnego Kota (sierpień 1917), z zespołem artystów warsz. (maj 1921, lipiec 1932), z zespołem na czele z W. Walterem (sierpień 1932, maj 1933); w Kaliszu – z zespołem aktorów scen warsz. (maj, czerwiec 1933); 25 V 1933 gościnnie występowała w T. Miejskim w Bydgoszczy; w lipcu i sierpniu 1934 w T. Ba­gatela w Łodzi. Od sez. 1934/35 została zaangażo­wana do teatrów TKKT; występowała pocz. gł. w T. Małym i Polskim (1934-36), nast. do 1939 prze­de wszystkim w T. Letnim (niekiedy w T. Nowym i Narodowym). W listopadzie 1935 grała w Stołe­cznym T. Powszechnym w spektaklu Muzyka na ulicy. Podczas okupacji niem. w teatrze nie wystę­powała; była kelnerką w kawiarni „Napoleonka” w Warszawie; przez kilka miesięcy była więziona. Po powstaniu warsz. zamieszkała w Krakowie. W 1945-48 z powodów rodzinnych w teatrze nie pracowała, utrzymywała się z lekcji języka francuskiego. Na sez. 1948/49 zaangażowała się do Starego T. w Krakowie i zagrała małą rólkę Pani I („Romans z wodewilu”). W sez. 1949/50 i 1950/51 (do 1 III 1951) należała do zespołu krak. T. Dramatycznych; na scenie Starego T. zagrała w 1949 Bertę Son­nenbruch (Niemcy) i Juliasiewiczową (Moralność pani Dulskiej). Po powrocie do Warszawy, od 1951 do końca sez. 1954/55 występowała w T. Syrena, nast. do końca 1955 w T. Estrada na Skarpie, a w sez. 1957/58-1960/61 znowu w T. Syrena. Grała w tym czasie niewielkie role takie, jak: Zawiszyna (Dwa tygodnie w „Raju”), Pani z Radomia (Żołnierz kró­lowej Madagaskaru) i doskonała Margrabina (Słom­kowy kapelusz, 1961). W 1957 współpracowała przy wystawieniu Podróży po Warszawie w T. Powszech­nym. Od 1 X 1961 przeszła na emeryturę. Urodziwa, zgrabna, pełna wdzięku i temperamentu, popularność i uznanie zdobyła na scenach rewio­wych i kabaretowych w okresie międzywojennym; tańczyła, śpiewała piosenki, recytowała (często były to melodeklamacje), wygłaszała monologi, grała w skeczach. W t. dramatycznych grała z powodzeniem role charakterystyczne i komiczne w komediach i farsach, m.in. Minerwę (Wszelkie prawa zastrzeżo­ne), Beatę Cync (Obrona Keysowej), Baronową (Urodziny). Rozgłos zyskała także jako recytatorka, występując przed II wojną świat. w radiowych Podwieczorkach przy mikrofonie. W 1. trzydziestych wystąpiła w kilku  filmach; debiutowała m.in. (Książątko, 1937), Sportowiec mimo woli (1939), debiutowała w 1915 w filmie Szpieg.

 

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *