aktorka,

Właściwie Irena Wasiutyńska , też: I. Lechno-Wasiutyńska, zamężna: Petters, Peter. Była córka Symeona W. i Heleny z Kownackich; żoną Jakuba Pettersa (Petersa), Niemca, przedsiębiorcy z Łodzi, właściciela sklepów w Łodzi i Warszawie (ślub w Warszawie 18. 06. 1938). Na scenie używała zawsze nazwiska panieńskiego. Ukończyła Gimn. im. -Generałowej Jadwigi Zamoyskiej Poznaniu. W 1930- 31 pracowała jako sekretarka w Pol. Radiu W Warszawie. W tym czasie uczyła się w Oddziale Dram. przy Państw. Konserwatorium Muz. w Warszawie, który ukończyła w 1931. Na sez. 1931/32 została zaangażowana przez K. Borowskiego do T. Miejskich w Łodzi i  debiutowala tu rolą Violi (Co chcecie?/Wieczór Trzech Króli); J. Walden zapamiętał ja wtedy jako ,,młodą, doskonale zapowiadającą się aktorkę”. Na scenach łódz. T. Miejskich pozostała w sez. 1932/33 oraz 1933/34 i zagrała m.in. Joasa (Sędziowie, 1933), a także bardzo chwaloną przez recenzentów Manię (Cudze dziecko, 1934). W sez. 1934/35 i 1935/36 grała na scenach TKKT; już we wrześniu 1934 wystąpiła w T. Małym w roli Aliny Żermińskiej (Taniec), a potem grała np.: w T. Nowym Bevan (Miss Ba), w T. Narodowym Irenę (Krysia), w T. Letnim Nataszę (Przedziwny stop), w T. Polskim Cecylie Viroy (Rodzina Massoubre), w T. Małym Siostrzenicę (Adwokat i róże). W sez. 1936/37 należała do zespołu T. Polskiego i Małego zagrała Zulę (Ryk byłego lwa), Cherubina (Wesele Figara). Przez dwa ostatnie, przedwojenne sez. 1937/38 i 1938/39 była aktorką T. Narodowego i Nowego, gdzie wystąpiła w takich rolach, jak: Paulina (Pan Benet), Pheasant (Miła rodzinka), Olga (Serce), Elsie Radfern (Złoty deszcz), Marta (Miłość czysta u kąpieli morskich), Regina Fawrańska (Popielaty welon). Na sez. 1939/40 również była zaangażowana do T. Narodowego. Zdolna, o dobrych warunkach scenicznych, grała role dziewcząt i młodych kobiet, najczęściej we współczesnym repertuarze komediowym. Boy narzekał wprawdzie, że zbyt często obsadzano ją w rolach ,,nowoczesnych, przemadrzałych gąsek” i ,,ostrych pannic” (Krysia, Ryk byłego lwa, Złoty deszcz, Popielaty welon), ale przyznawał, że wywiazywała się z nich dobrze i grała je dowcipnie. Potrafila też być wg niego ,,miła i wdzięczna” np. w Miłej rodzince (1938), a w ocenie A. Słonimskiego jako Marta w Miłości czystej u kąpieli morskich (1939) ,,śliczną deklamacją i wyglądem zdobyła sympatię widowni”. Po prem. Wesela Figara (1936), Boy zauważył, że ,,obronnie wyszła z delikatnej roli Cherubina, osiagając szczyt wdzięcznego transformizmu, gdy włożywszy strój kobiecy, potrafiła robić wrażenie chłopca, przebranego pierwszy raz w życiu za dziewczynę”. Często grała w sztukach reżyserowanych przez A. Zelwerowicza (Krysia, Adwokat i róże, Złoty deszcz, Milość czysta u kąpieli morskich, Popielaty welon) i zyskiwała w nich dobre oceny w recenzjach. W 1939 wystapiła w dwóch filmach: Geniuszs sceny i Złota Maska (w roli Miry). W czasie II wojny świat. i okupacji niem., wraz z mężem (który wg relacji znajomych, stał się pol. patriotą) pomagała wielu ludziom, szczególnie ze środowiska teatr., wspierali materialnie potrzebujących, ukrywali poszukiwanych przez gestapo. Brała udział w ruchu oporu, należała do AK (pseud. ,,Irena”), walczyła w  powstaniu warszawskim. Po upadku powstania, była w obozach jeńców wojennych, najpierw w Bergen-Belsen, a potem w Turyngii w Offlagu IX C Molsdorf, gdzie brała udział w organizowanych przedstawieniach. Po wyzwoleniu obozu w kwietniu 1945, nadal przebywała na terenie Niemiec; w czerwcu t.r., na apel L. Schillera przybyła do Lingen na Zjazd ZASP-u, wypełniła kwestionariusz weryfikacyjny i została pozytywnie zweryfikowana. Poźniej występowała w pierwszym programie Cyrulika Warsz. pod kier. F. Járosy pt. Póki my żyjemy! (prem. 28 IX 1945 w Brukseli) Do kraju nie wróciła, pozostała na emigracji. Używała najczęściej nazwiska Petters. Korespondowała z A. Zelwerowiczem, z którym łączyła ją przyjaźń; wiadomo z jego listów, że w 1947 była w Bazylei, a zapewne od 1948 stale mieszkała w Paryżu, gdzie owdowiała i gdzie jeszcze w 1954 widziała się z  Zelwerowiczem, wg którego utrzymywała się tam z własnej ,,pracowni plastiku”.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2016