tancerka, aktorka;
Właściwie Apolonia Szmar – Kiernożycka
Była córką Karola Sz., pracownika najemnego i Apolonii z Furmańczyków; siostrą tancerza Romana Szmara; żoną aktora Jerzego Welina (właśc. Kiernożycki; ślub 3 X 1943 w Warszawie). Podobnie jak brat, w dzieciństwie została oddana do szkoły baletowej przy T. Wielkim w Warszawie. Szkołę ukończyła w 1925 (na popisie szkolnym wyróżniła się ,,dużą werwą przy szczególnej czystości technice”) i do 1926 występowała w T. Wielkim i T. Nowości; z zespołem warsz. opery w lipcu i sierpniu 1925 była w Krakowie. Tańczyła w scenach baletowych w operach; Goplana, Samson i Dalida, Żydówka, Halka, Carmen, Faust, Rigoletto, Traviata, Straszny dwór, Tannhaüser. W 1926-28 tańczyła w przedstawieniach muz. na scenie T. Polskiego w Katowicach i z zespołem tym w lipcu 1927 wyjeżdżała na występy do Krakowa. W 1928-32 występowała jako tancerka i aktorka w T. Miejskich w Łodzi (w październiku 1929 z t. łódz. gościła w Kaliszu) i w tym czasie uczęszczała na kursy gry aktorskiej prowadzone przez K. Tatarkiewicza. W sierpniu 1932 występowała w t. Morskie Oko w Warszawie, w marcu 1933, również w Warszawie w t. Nowy Lotos. Od początku 1935 należała do zespołu Baletu Parnella, z którym tańczyła w wielu miejscowościach podczas tournée w kraju i za granicą, m.in. we Francji i Niemczech. W maju 1939 występowała w programie kabaretowym w Palais de Dance w Wilnie. Lata II wojny światowej i okupacji niemieckiej przeżyła w Warszawie, prowadziła sklep i pracowała jako kelnerka. Po upadku powstania warszawskiego została wywieziona do obozu pracy w Hagen (Niemcy), do marca 1946 przebywała w obozie dla wysiedlonych , w t. obozowym wystawiła sztukę Po tej i tamtej stronie.
Do kraju wróciła w 1946 i od tej pory występowała jako aktorka. W sez. 1946/47 grała w T. im. Żeromskiego w Kielcach, w 1947/48 w T.Muzycznym w Lublinie, w 1948/49 w T. Młodego Widza we Wrocławiu, w 1949/50 w T.Dramatycznych w Częstochowie. W 1950/51- 1956/57 występowała w T. im. Jaracza w Olsztynie, w 1957/58 – 1958/59 w T. im. Bogusławskiego w Kaliszu. W sez. 1959/60 – 1960/61 była w zespole objazdowym PPIE w Poznaniu , w 1962/63 – 1970/71 w zespole T. im. Fredry w Gnieźnie. Niekiedy zajmowała się opracowaniem choreograficznym sztuk, np. Kupca weneckiego (1958), Skiza (1968).
Grała takie role, jak: Sabina (Żołnierz królowej Madagaskaru, 1947; tu też choreografia), Julia (Rozkoszna dziewczyna, 1948); Antosia (Chory z urojenia), Róża Byleńska (Dom kobiet) – 1949; Agata (Gwałtu, co się dzieje, 1950), Szwaczka (Ich czworo, 1951), Michasiowa (Panna Maliczewska, 1954), Panna Prism (Brat Marnotrawny, 1958), Pantelejmonowa (Ożenek, 1959); Maria (Dom westchnień), Królowa Bona (Barbara Radziwiłłówna) – 1960, Lipowska (Szczęście Frania, 1963), Pani Claux (Dama od Maksyma, 1964), Gierszowa (Ktoś nowy, 1968), Molly (Opera za trzy grosze, 1971).
Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2017