Walter Władysław

Władysław Walter (Program teatralny Siedem grzechów kobiety Teatr Bohema Warszawa) Encyklopediateatru
Walter Władysław
Data urodzenia:
1887-06-04 Warszawa
Data śmierci:
1959-11-04 Łódź ( pochowany: Stare Powązki , R-VI-10 )

aktor, śpiewak, dyr. teatru;

Właściwie W. Walterejt. Był synem Juliusza Walterejta i Katarzyny z Podbielskich. Pierwszą jego żoną (od 1910) była Eugenia z Pożerskich, drugą (od 30 XI 1922) aktorka Hali­na Szymborska (1899- 23.10.1985). Studiował rysunek i rzeźbę w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Debiutował w 1906 w zespole S. i W. Jarszewskich w Krzyżopolu pod Odessą w roli Mandatariusza (Karpaccy górale). Z zes­połem tym w ciągu rocznej wędrówki występował na Podolu i Ukrainie, m.in. w Kijowie i Białej Cerkwi. Po powrocie do Warszawy wstąpił za namową matki do konserwatorium, które ukończył w 1910. W tym samym roku zaangażował się do zespołu H. Czarnec­kiego w Lublinie. W sez. 1911/12 występował w Wil­nie, w 1913 w Kaliszu, od 1913 w t. warsz.: Nowo­czesnym (1913), Małym (1914) i Nowości (od sez. 1914/15 do 1920). W 1919 wspólnie z J. Krzewińskim prowadził kabaret w restauracji „Oaza”. W lipcu 1920 wyruszył jako ochotnik na front, od sierpnia tego roku chorował na tyfus w szpitalu we Lwowie. Od listopada występował znowu w warsz. T. Nowości, w 1921 (czer­wiec, lipiec) także na scenach T. Bagatela i Miraż, w sez. 1922/23 w t. Qui Pro Quo oraz w T. Nowości, w sez. 1923/24 w T. Rozmaitości i Stańczyk (czerwiec), a w sierpniu tego roku otworzył kawiarnię artyst. „Cafe Walter”. Z t. warsz. związany był także w 1. następ­nych, występując: w T. Letnim (sez. 1924/25, paździer­nik-grudzień 1932, wrzesień, listopad, grudzień 1933), T. Narodowym (1926, październik 1932, kwiecień 1938), w T. Ćwiklińskiej i Fertnera, Nietoperz, Wode­wil (1927), Nowe Perskie Oko (listopad 1927), Morskie Oko (1929-31, 1933), Wesołe Oko (później Kameleon, 1931-32), Alhambra, Hollywood (1933), w T. Roz­maitości przy ul. Kredytowej (październik 1933), w t. Wielka Operetka (później Wielka Rewia, 1934), w T. Rozmaitości przy ul. Chłodnej (1936-37), w t. 8.15 (1937), t. Wielka Rewia (1937-39), w t. Ali Baba i Tip Top (1939). W maju 1938 występował w T. Kameral­nym w Częstochowie, w sierpniu tego roku odwiedzał też z własnym zespołem miasta Pomorza, a później zapewne Poznań i Toruń (podobno zespól ten istniał już od 1933). W czasie II wojny świat, występował w jawnych t. warsz.: Komedia, Kometa, Niebieski Mo­tyl, Stara Mewa, Bohema, Skala, Nowy Miraż, Weso­ła Banda, a także gościnnie w T. Powszechnym w Kra­kowie (marzec 1944). Po wyzwoleniu (1945-47) wystę­pował w łódź. t. Gong, w krak. T. Kameralnym TUR (sez. 1946/47), od 1948 do końca życia w Łodzi: w t. Osa (sez. 1948/49), w T. Powszechnym (sez. 1949,50), w T. im. Jaracza (1950-57); 26 I 1957 obchodził na tej scenie jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artyst. w roli Szambelana (Pan Jowialski). W tym samym roku, w marcu, wystąpił ostatni raz w Warszawie w Sali Kong­resowej na pięciu koncertach pod nazwą 50 lat wspom­nień W. Waltera i Spacerkiem po dawnej Warszawie. W. był wybitnym aktorem charakterystycznym. „Atle­tycznej budowy olbrzymieć o soczystym temperamen­cie i tęgim basie”, wg A. Grzymały-Siedleckiego „swą sztukę doprowadził do wysokiego stopnia, do prosto­ty”. Aktorstwo jego niejednokrotnie porównywano z mistrzostwem M. Frenkla, podkreślając „szczery ta­lent aktorski, specyficzny i niepowtarzalny wdzięk rasowego komika, a wraz z nim dużą bezpośredniość i ciepło, którymi umie nasycić tworzone postaci” (J, Macierakowski). Miał w swoim repertuarze ponad pięćset ról, w tym wiele operetkowych, jak np. Agamemnon (Piękna Helena), Zaremba (Polska krew), Generał (Ostatni walc), Wielki Książę (Szał miłości), Dr Falke (Zemsta nietoperza), Charencey (Cnotliwa Zuzanna), w początkowym okresie działalności artyst. śpiewał nawet partie operowe, np. Stolnika (Halka), Chorążego (Hrabina), Mefista (Faust), Kardynała (Żydówka); do najważniejszych należą jednak role kome­diowe i farsowe, m.in. Jenialkiewicz (Wielki człowiek do małych interesów), Dyndalski (Zemsta), Tobiasz Czkawka (Wieczór Trzech Króli), Robert (Robert i Bertrand, czyli Dwaj złodzieje), Dzieńdzierzyński (Rozbitki). W ostatnim okresie życia grał także role dram., np. Kamińskiego (Sprawa rodzinna). Księdza Percier (Winnice ojca Gaureau), Dziadka Wysockiego (Sprawiedliwi ludzie), Jaskrowicza (Grzech). Był też aktorem filmowym (od 1918)m.in. Młody las (1934), Złota Maska (1939), Ulica Graniczna (1948), autorem licznych monologów, skeczów i felietonów druk. w prasie codziennej i lit., a także komponował pieśni.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973


Źródła:
1)

aktor, śpiewak, dyr. teatru;

Właściwie W. Walterejt. Był synem Juliusza Walterejta i Katarzyny z Podbielskich. Pierwszą jego żoną (od 1910) była Eugenia z Pożerskich, drugą (od 30 XI 1922) aktorka Hali­na Szymborska (1899- 23.10.1985). Studiował rysunek i rzeźbę w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Debiutował w 1906 w zespole S. i W. Jarszewskich w Krzyżopolu pod Odessą w roli Mandatariusza (Karpaccy górale). Z zes­połem tym w ciągu rocznej wędrówki występował na Podolu i Ukrainie, m.in. w Kijowie i Białej Cerkwi. Po powrocie do Warszawy wstąpił za namową matki do konserwatorium, które ukończył w 1910. W tym samym roku zaangażował się do zespołu H. Czarnec­kiego w Lublinie. W sez. 1911/12 występował w Wil­nie, w 1913 w Kaliszu, od 1913 w t. warsz.: Nowo­czesnym (1913), Małym (1914) i Nowości (od sez. 1914/15 do 1920). W 1919 wspólnie z J. Krzewińskim prowadził kabaret w restauracji „Oaza”. W lipcu 1920 wyruszył jako ochotnik na front, od sierpnia tego roku chorował na tyfus w szpitalu we Lwowie. Od listopada występował znowu w warsz. T. Nowości, w 1921 (czer­wiec, lipiec) także na scenach T. Bagatela i Miraż, w sez. 1922/23 w t. Qui Pro Quo oraz w T. Nowości, w sez. 1923/24 w T. Rozmaitości i Stańczyk (czerwiec), a w sierpniu tego roku otworzył kawiarnię artyst. „Cafe Walter”. Z t. warsz. związany był także w 1. następ­nych, występując: w T. Letnim (sez. 1924/25, paździer­nik-grudzień 1932, wrzesień, listopad, grudzień 1933), T. Narodowym (1926, październik 1932, kwiecień 1938), w T. Ćwiklińskiej i Fertnera, Nietoperz, Wode­wil (1927), Nowe Perskie Oko (listopad 1927), Morskie Oko (1929-31, 1933), Wesołe Oko (później Kameleon, 1931-32), Alhambra, Hollywood (1933), w T. Roz­maitości przy ul. Kredytowej (październik 1933), w t. Wielka Operetka (później Wielka Rewia, 1934), w T. Rozmaitości przy ul. Chłodnej (1936-37), w t. 8.15 (1937), t. Wielka Rewia (1937-39), w t. Ali Baba i Tip Top (1939). W maju 1938 występował w T. Kameral­nym w Częstochowie, w sierpniu tego roku odwiedzał też z własnym zespołem miasta Pomorza, a później zapewne Poznań i Toruń (podobno zespól ten istniał już od 1933). W czasie II wojny świat, występował w jawnych t. warsz.: Komedia, Kometa, Niebieski Mo­tyl, Stara Mewa, Bohema, Skala, Nowy Miraż, Weso­ła Banda, a także gościnnie w T. Powszechnym w Kra­kowie (marzec 1944). Po wyzwoleniu (1945-47) wystę­pował w łódź. t. Gong, w krak. T. Kameralnym TUR (sez. 1946/47), od 1948 do końca życia w Łodzi: w t. Osa (sez. 1948/49), w T. Powszechnym (sez. 1949,50), w T. im. Jaracza (1950-57); 26 I 1957 obchodził na tej scenie jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artyst. w roli Szambelana (Pan Jowialski). W tym samym roku, w marcu, wystąpił ostatni raz w Warszawie w Sali Kong­resowej na pięciu koncertach pod nazwą 50 lat wspom­nień W. Waltera i Spacerkiem po dawnej Warszawie. W. był wybitnym aktorem charakterystycznym. „Atle­tycznej budowy olbrzymieć o soczystym temperamen­cie i tęgim basie”, wg A. Grzymały-Siedleckiego „swą sztukę doprowadził do wysokiego stopnia, do prosto­ty”. Aktorstwo jego niejednokrotnie porównywano z mistrzostwem M. Frenkla, podkreślając „szczery ta­lent aktorski, specyficzny i niepowtarzalny wdzięk rasowego komika, a wraz z nim dużą bezpośredniość i ciepło, którymi umie nasycić tworzone postaci” (J, Macierakowski). Miał w swoim repertuarze ponad pięćset ról, w tym wiele operetkowych, jak np. Agamemnon (Piękna Helena), Zaremba (Polska krew), Generał (Ostatni walc), Wielki Książę (Szał miłości), Dr Falke (Zemsta nietoperza), Charencey (Cnotliwa Zuzanna), w początkowym okresie działalności artyst. śpiewał nawet partie operowe, np. Stolnika (Halka), Chorążego (Hrabina), Mefista (Faust), Kardynała (Żydówka); do najważniejszych należą jednak role kome­diowe i farsowe, m.in. Jenialkiewicz (Wielki człowiek do małych interesów), Dyndalski (Zemsta), Tobiasz Czkawka (Wieczór Trzech Króli), Robert (Robert i Bertrand, czyli Dwaj złodzieje), Dzieńdzierzyński (Rozbitki). W ostatnim okresie życia grał także role dram., np. Kamińskiego (Sprawa rodzinna). Księdza Percier (Winnice ojca Gaureau), Dziadka Wysockiego (Sprawiedliwi ludzie), Jaskrowicza (Grzech). Był też aktorem filmowym (od 1918)m.in. Młody las (1934), Złota Maska (1939), Ulica Graniczna (1948), autorem licznych monologów, skeczów i felietonów druk. w prasie codziennej i lit., a także komponował pieśni.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *