Gromnicka Helena

Gromnicka Helena
Data urodzenia:
1896-01-26 Lwów
Data śmierci:
1962-03-23 Londyn

aktorka;

Właściwie Helena, początkowo Jadwiga Dygatówna, zamężna Dygatowa. Była córką aktorki Stefanii G., matką aktorki Krystyny Dygat. Debiutowała w czerwcu 1915 w T. im. Słowackiego w Krakowie pod nazwiskiem Jadwiga Dygatówna, a w sez. 1915/16 występowała tamże jako Helena Dygatówna. Grała wtedy niewielkie role, m.in. Mary (Dzieci kapitana Granta), Rózię (Ćwiartka papieru), Marię (Złoty wiek rycerstwa). Następnie występowała w Kielcach (1916) i Lublinie (1917). W 1917 zaangażowała się do T. Polskiego w Warszawie (już jako Helena Gromnicka); wystąpiła po raz pierwszy 22 XII tego roku w roli Lilijki (Kró­lewna Lilijka). W T. Polskim grała do końca sez. 1917/18. W sez. 1918/19 występowała w T. Rozmaitoś­ci; 29 XI 1919 brała udział w inauguracyjnym przedsta­wieniu T. Reduta (w roli Heleny – Ponad śnieg), gdzie pozostała w sez. 1919/20 i 1920/21; w 1921-22 (od maja 1921) występowała w T. Rozmaitości (objęła w tym czasie większość ról po S. Lubicz-Sarnowskiej i J. Szyllinżance), w 1922-24 w T. Polskim i Małym, w 1924 w T. Komedia, w sez. 1925/26 w T. im. Bo­gusławskiego; od 1926 do 1932 występowała w T. Miejskich, gł. na scenie T. Narodowego, jesienią 1932 w T. Artystów. W tymże roku opuściła scenę i wyjechała z Warszawy do Triestu, gdzie mąż jej Stanisław Dygat został mianowany konsulem (po­ślubiła go 29 IV 1920 w Warszawie). Obdarzona dobrymi warunkami zewnętrznymi, wy­różniała się przede wszystkim w rolach tzw. lirycz­nych i liryczno-naiwnych, zarówno z repertuaru dram. jak i komediowego. Mimo wdzięku, jakim obdarzała swe postaci, zarzucano jej, że niekiedy jest „blada, zdawkowa i sztuczna”. Najlepsze role: Paulina (Pan Benet), Klara (Śluby panieńskie), Klara (Nikt mnie nie zna), Hanka (Pan poseł), Celia (Jak wam się podoba), Helena (Sen nocy letniej), Maria (Nauczy­cielka D. Niccodemiego), Ofelia (Hamlet), Feniksana (Książę Niezłomny), Hilda (Budowniczy Solness), Salomea (Sen srebrny Salomei), Monika (Dzień jego powrotu). Grała w pol. filmach: Córka pani X (1920), Za winy brata (1921), Od kobiety do kobiety (1923), Przeznaczenie (1927) W czasie II wojny świat. przechodziła we Francji operację gardła, po której straciła głos i na scenę już nie wróciła. Po II wojnie świat. przebywała na emi­gracji.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973


Źródła:
1)

aktorka;

Właściwie Helena, początkowo Jadwiga Dygatówna, zamężna Dygatowa. Była córką aktorki Stefanii G., matką aktorki Krystyny Dygat. Debiutowała w czerwcu 1915 w T. im. Słowackiego w Krakowie pod nazwiskiem Jadwiga Dygatówna, a w sez. 1915/16 występowała tamże jako Helena Dygatówna. Grała wtedy niewielkie role, m.in. Mary (Dzieci kapitana Granta), Rózię (Ćwiartka papieru), Marię (Złoty wiek rycerstwa). Następnie występowała w Kielcach (1916) i Lublinie (1917). W 1917 zaangażowała się do T. Polskiego w Warszawie (już jako Helena Gromnicka); wystąpiła po raz pierwszy 22 XII tego roku w roli Lilijki (Kró­lewna Lilijka). W T. Polskim grała do końca sez. 1917/18. W sez. 1918/19 występowała w T. Rozmaitoś­ci; 29 XI 1919 brała udział w inauguracyjnym przedsta­wieniu T. Reduta (w roli Heleny – Ponad śnieg), gdzie pozostała w sez. 1919/20 i 1920/21; w 1921-22 (od maja 1921) występowała w T. Rozmaitości (objęła w tym czasie większość ról po S. Lubicz-Sarnowskiej i J. Szyllinżance), w 1922-24 w T. Polskim i Małym, w 1924 w T. Komedia, w sez. 1925/26 w T. im. Bo­gusławskiego; od 1926 do 1932 występowała w T. Miejskich, gł. na scenie T. Narodowego, jesienią 1932 w T. Artystów. W tymże roku opuściła scenę i wyjechała z Warszawy do Triestu, gdzie mąż jej Stanisław Dygat został mianowany konsulem (po­ślubiła go 29 IV 1920 w Warszawie). Obdarzona dobrymi warunkami zewnętrznymi, wy­różniała się przede wszystkim w rolach tzw. lirycz­nych i liryczno-naiwnych, zarówno z repertuaru dram. jak i komediowego. Mimo wdzięku, jakim obdarzała swe postaci, zarzucano jej, że niekiedy jest „blada, zdawkowa i sztuczna”. Najlepsze role: Paulina (Pan Benet), Klara (Śluby panieńskie), Klara (Nikt mnie nie zna), Hanka (Pan poseł), Celia (Jak wam się podoba), Helena (Sen nocy letniej), Maria (Nauczy­cielka D. Niccodemiego), Ofelia (Hamlet), Feniksana (Książę Niezłomny), Hilda (Budowniczy Solness), Salomea (Sen srebrny Salomei), Monika (Dzień jego powrotu). Grała w pol. filmach: Córka pani X (1920), Za winy brata (1921), Od kobiety do kobiety (1923), Przeznaczenie (1927) W czasie II wojny świat. przechodziła we Francji operację gardła, po której straciła głos i na scenę już nie wróciła. Po II wojnie świat. przebywała na emi­gracji.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *