tancerka, aktorka;

Działała w latach 1922-1939. W 1922-23, a być może dłużej, należała do zespołu baletowego T. Wielkiego w Warszawie. Później występowała w Katowicach. W sez. 1926/27 zaangażowała się do T. Polskiego, grała epizody w przedstawieniach dram. np. w Proboszczu wśród bogaczy, Kasię (Oj młody, młody). Do 1931 była także w zespole baletowym tego teatru, z którym np. od 2 do 31 VII 1927 występowała w Krakowie, a 29 IV 1929 w T. Miejskim w Opolu w Halce. Przedstawienie zakłóciła lokalna bojówka nazistowska, która poturbowała Walterówną i innych artystów w drodze powrotnej na dworzec. W sez. 1933/34 – 1938/39 należała do zespołu dram. T. Polskiego. Grała dużo, najczęściej niewielkie role w farsach, komediach, operetkach, czasem powierzano jej też większe, w poważniejszym repertuarze. Były to m.in.: Julia (Pani prezesowa, 1933), Ruth (Domek z kart), Tessa (Jutro pogoda) – 1934; Anna (Krewniaki), Peppina (Moja siostra i ja) – 1935; Panna Młoda (Wesele; ,,była uroczym zjawiskiem”, choć zawiodła ją dykcja, zauważył recenzent), Beata (Powrót mamy), Krystyna (Rozkoszna dziewczyna), Mania (Królowa przedmieścia) – 1936; Hanka (Moralność pani Dulskiej), Irena (Gra serc), Stefcia (Teoria Einsteina) – 1937; Fruzia (Damy i huzary), Olga (Temperamenty) – 1938. Do przedstawienia Trójka hultajska (1933) ułożyła choreografię. Należała do grupy artystów, którzy za wieloletnie występy zyskali ,,na Śląsku miano <<naszych aktorów>>” (cyt. za Nawrat).

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2016

aktor, śpiewak, dyr. teatru;

Właściwie W. Walterejt. Był synem Juliusza Walterejta i Katarzyny z Podbielskich. Pierwszą jego żoną (od 1910) była Eugenia z Pożerskich, drugą (od 30 XI 1922) aktorka Hali­na Szymborska (1899- 23.10.1985). Studiował rysunek i rzeźbę w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Debiutował w 1906 w zespole S. i W. Jarszewskich w Krzyżopolu pod Odessą w roli Mandatariusza (Karpaccy górale). Z zes­połem tym w ciągu rocznej wędrówki występował na Podolu i Ukrainie, m.in. w Kijowie i Białej Cerkwi. Po powrocie do Warszawy wstąpił za namową matki do konserwatorium, które ukończył w 1910. W tym samym roku zaangażował się do zespołu H. Czarnec­kiego w Lublinie. W sez. 1911/12 występował w Wil­nie, w 1913 w Kaliszu, od 1913 w t. warsz.: Nowo­czesnym (1913), Małym (1914) i Nowości (od sez. 1914/15 do 1920). W 1919 wspólnie z J. Krzewińskim prowadził kabaret w restauracji „Oaza”. W lipcu 1920 wyruszył jako ochotnik na front, od sierpnia tego roku chorował na tyfus w szpitalu we Lwowie. Od listopada występował znowu w warsz. T. Nowości, w 1921 (czer­wiec, lipiec) także na scenach T. Bagatela i Miraż, w sez. 1922/23 w t. Qui Pro Quo oraz w T. Nowości, w sez. 1923/24 w T. Rozmaitości i Stańczyk (czerwiec), a w sierpniu tego roku otworzył kawiarnię artyst. „Cafe Walter”. Z t. warsz. związany był także w 1. następ­nych, występując: w T. Letnim (sez. 1924/25, paździer­nik-grudzień 1932, wrzesień, listopad, grudzień 1933), T. Narodowym (1926, październik 1932, kwiecień 1938), w T. Ćwiklińskiej i Fertnera, Nietoperz, Wode­wil (1927), Nowe Perskie Oko (listopad 1927), Morskie Oko (1929-31, 1933), Wesołe Oko (później Kameleon, 1931-32), Alhambra, Hollywood (1933), w T. Roz­maitości przy ul. Kredytowej (październik 1933), w t. Wielka Operetka (później Wielka Rewia, 1934), w T. Rozmaitości przy ul. Chłodnej (1936-37), w t. 8.15 (1937), t. Wielka Rewia (1937-39), w t. Ali Baba i Tip Top (1939). W maju 1938 występował w T. Kameral­nym w Częstochowie, w sierpniu tego roku odwiedzał też z własnym zespołem miasta Pomorza, a później zapewne Poznań i Toruń (podobno zespól ten istniał już od 1933). W czasie II wojny świat, występował w jawnych t. warsz.: Komedia, Kometa, Niebieski Mo­tyl, Stara Mewa, Bohema, Skala, Nowy Miraż, Weso­ła Banda, a także gościnnie w T. Powszechnym w Kra­kowie (marzec 1944). Po wyzwoleniu (1945-47) wystę­pował w łódź. t. Gong, w krak. T. Kameralnym TUR (sez. 1946/47), od 1948 do końca życia w Łodzi: w t. Osa (sez. 1948/49), w T. Powszechnym (sez. 1949,50), w T. im. Jaracza (1950-57); 26 I 1957 obchodził na tej scenie jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artyst. w roli Szambelana (Pan Jowialski). W tym samym roku, w marcu, wystąpił ostatni raz w Warszawie w Sali Kong­resowej na pięciu koncertach pod nazwą 50 lat wspom­nień W. Waltera i Spacerkiem po dawnej Warszawie. W. był wybitnym aktorem charakterystycznym. „Atle­tycznej budowy olbrzymieć o soczystym temperamen­cie i tęgim basie”, wg A. Grzymały-Siedleckiego „swą sztukę doprowadził do wysokiego stopnia, do prosto­ty”. Aktorstwo jego niejednokrotnie porównywano z mistrzostwem M. Frenkla, podkreślając „szczery ta­lent aktorski, specyficzny i niepowtarzalny wdzięk rasowego komika, a wraz z nim dużą bezpośredniość i ciepło, którymi umie nasycić tworzone postaci” (J, Macierakowski). Miał w swoim repertuarze ponad pięćset ról, w tym wiele operetkowych, jak np. Agamemnon (Piękna Helena), Zaremba (Polska krew), Generał (Ostatni walc), Wielki Książę (Szał miłości), Dr Falke (Zemsta nietoperza), Charencey (Cnotliwa Zuzanna), w początkowym okresie działalności artyst. śpiewał nawet partie operowe, np. Stolnika (Halka), Chorążego (Hrabina), Mefista (Faust), Kardynała (Żydówka); do najważniejszych należą jednak role kome­diowe i farsowe, m.in. Jenialkiewicz (Wielki człowiek do małych interesów), Dyndalski (Zemsta), Tobiasz Czkawka (Wieczór Trzech Króli), Robert (Robert i Bertrand, czyli Dwaj złodzieje), Dzieńdzierzyński (Rozbitki). W ostatnim okresie życia grał także role dram., np. Kamińskiego (Sprawa rodzinna). Księdza Percier (Winnice ojca Gaureau), Dziadka Wysockiego (Sprawiedliwi ludzie), Jaskrowicza (Grzech). Był też aktorem filmowym (od 1918)m.in. Młody las (1934), Złota Maska (1939), Ulica Graniczna (1948), autorem licznych monologów, skeczów i felietonów druk. w prasie codziennej i lit., a także komponował pieśni.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

aktor, reżyser;

Właściwie Jacek Marian Bogusławski. Był synem Saturnina i Józefy z Kurzypińskich. Ukończył Klasę Dramatyczną przy Warsz. Tow. Muzycznym. Debiutował w marcu 1908 w objazdowym zespole K. Kamińskiego. Od czerwca tego roku występował w Warszawie w T. Bagatela, a we wrześniu został zaan­gażowany na sez. 1908/09 do objazdowego zespołu K. Adwentowicza. W 1910 i 1912 występował w Kaliszu, w pocz. 1911 w Wilnie, potem w Warszawie: w lecie 1911 w T. Artystycznym, a w 1912 w T. Zjednoczonym. W 1912-14 był aktorem i sekretarzem T. Polskiego w Kijowie; w 1913 grał tam Męża (Ich czworo). W 1914-1917 występował w T. Polskim w Warszawie; grał m.in. Regimentarza (Ksiądz Marek), Arlekina (Laleczka z saskiej porcelany). W sez. 1917/18 występował w T. Praskim w Warszawie, w sez. 1918/19 w T. Miejskim w Łodzi, w sierpniu 1920 w T. Bagatela w Warszawie, a w sez. 1920/21 jako aktor i reżyser pracował w T. Na­rodowym w Toruniu. W 1922-28 występował w T. Pol­skim w Poznaniu, w sez. 1928/29 w T. Polskim w Ka­towicach, w sez. 1929/30 w T. Ateneum w Warszawie, w sez. 1930/31 w T. Miejskim w Lublinie (był tu dyr. administracyjnym), w sez. 1931/32 w T. Polskim i w T. Małym w Warszawie, a w sez. 1932/33 grał i reżysero­wał w T. Miejskim w Bydgoszczy. Od jesieni 1933 do 1939 występował w T. Polskim w Poznaniu; 6 V 1938 obchodził tu jubileusz trzydziestolecia pracy artyst. grając Siewskiego w Uśmiechu losu. W okresie mię­dzywojennym grał z powodzeniem role charaktery­styczne, jak np. Dyndalski (Zemsta), Orgon (Dożywo­cie), Argan (Chory z urojenia), Altum (Turandot), Kap­ral (Dziady), Stary Wiarus (Warszawianka), Wernyhora (Wesele). Podczas okupacji w 1943 występował w jawnym T. Komedia w Warszawie. Od sierpnia 1946 do maja 1947 jako aktor i reżyser pracował w T. im. Ja­racza w Olsztynie; reżyserował tam m.in. Warszawiankę, Ich czworo, Damy i huzary, Pana Beneta, Pana Da­mazego. W sez. 1947/48 należał do zespołu Miejskich T. Dramatycznych w Warszawie, w 1948-51 grał i reżyserował (m.in. Żabusię, Powrót posła, Starego kawa­lera) w T. Dolnośląskim w Jeleniej Górze; następnie aż do śmierci występował w Państw. T. Dramatycznych we Wrocławiu. Najlepsze role B. z okresu powojennego: Prezydent von Walter (Intryga i miłość), Ślimak (Placówka), Meisels (Próba sił), Sartorius (Szczygli zau­łek), Crofts (Profesja pani Warren).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

aktorka,piosenkarka;

Właściwie Stanisława Karlińska z domu Berkmann, 1°v. Knake-Zawadzka, 2°v. Hummel, też Merkel. Była córką Ignacego Berkmanna i Sabiny z Teitelbaumów. Jej pierwszym mężem był aktor Karol Karliński właśc. Knake -Zawadzki; drugim buchalter Eugeniusz Hummel (ślub 5 XII 1932 w Warszawie; wg aktu ślubu była już wtedy wdową). Pseudonim scen. przyjęła od nazwiska pierwszego męża. Wg własnej relacji, ukończyła Instytut Francuski w Moskwie. Od sez. 1921/22 występowała w T. Nowości w Warszawie, np. jako Gołąb pocztowy (Piękna Helena); L. Sempoliński zapamiętał ją z tego okresu jako ,,urodziwą, przyszłą gwiazdeczkę rewiową”. W sez. 1922/23 była w zespole T.Miejskiego w Grodnie. Po powrocie do Warszawy, występowała już stale na warsz. scenach. W sez. 1923/24 grała w T. Popularnym, np. Helenkę (Wicek i Wacek), a w 1924/25 Panią Büsenstein (Szyldkretowy grzebień) w T. Narodowym i Datime (Wygnany Eros) w T. Letnim. Później występowała w t. rewiowych i kabaretach, np. od kwietnia 1926 w t. Olimpia, w lipcu 1926 z zespołem Qui Pro Quo we Lwowie, a od sez. 1926/27 należała do tego zespołu i w lipcu 1927 wystąpiła z nim ponownie we Lwowie . W sez. 1927/28 była zaangażowana w t. Nowe Perskie Oko, a po zmianie nazwy tego t., w 1928/29 – 1932/33 była jedną z gwiazd t. Morskie Oko. Śpiewała tu takie szlagiery, jak: Dziewuszko z buzią jak jabłuszko, ja panu powróżę, Czy panie się ten pan podoba; niektóre rewie także prowadziła, np. Paradę gwiazd z A.Żabczyńskim (1930; parodiowała w niej J. Smosarską), Wesoła podróż z K. Krukowskim (1931). Wyjeżdżała także na występy na prowincję, np. w lipcu 1930 z W. Walterem do Kalisza. W 1930 nagrała płytę dla wytwórni Syrena Record. W 1932-33 występowała jeszcze w t. Femina. Potem wycofała się ze sceny. Wspominał J. Galewski: ,,występowała z dużym powodzeniem w Morskim Oku przez parę lat, zawsze pięknie ubrana, reprezentowała sobą najlepszą stronę rewii”.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 A-Ł Warszawa 2017

aktorka,tancerka;

Właściwie Irena Skwierczyńska, zamężna Zabęska. Była córką Ignacego S., urzędnika Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, i Stefanii z Kochanowskich; żoną Artura Zabęskiego (właśc. A. Bernsteina, ślub ok. 1918 w Orienburgu). Po ukończeniu pensji J. Taczanowskiej w Warszawie, uczęszczała tu w 1914-15 do Szkoły Aplikacyjnej i na pocz. 1915 zadebiutowała w warsz. T. Rozmaitości rolą Cześnikówny (Szlakiem legionów). W tymże roku wraz z rodziną została deportowana do Rosji. W 1916 znalazła się w Orienburgu; była pielęgniarką w szpitalu zakaźnym oraz występowała w założonym przez M. Chmielarczyka t. polskim. Do 1919 zagrała m.in. Helenkę (Radcy pana radcy), Olgę (Gwiazda Syberii), Marię (Warszawianka), Dianę (Fantazy). Po powrocie do kraju, od 12 VII 1919 była zaangażowana w T. Miejskim w Lublinie, gdzie grała tyt. role Aszantki oraz Panny Maliczewskiej. W 1923-25 występowała w T. Popularnym pod dyr. S. Wiecheckiego w Warszawie. Później grała i tańczyła w warsz. t. rewiowych: w 1926- 27 w t. Olimpia, m.in. rolę Danuty Pipman (Chce być chłopczycą), w 1927-29 w t. Czerwony As w programie Wszystko na opak, a w 1929 w Poznaniu podczas Powszechnej Wystawy Krajowej w rewii piosenek i tańców folklorystycznych pt. Kulig (w reż. L. Schillera). Potem, nadal w Warszawie, w 1930 występowała w t. Ananas, w 1931 w t. Nowy Ananas, w 1931-33 w t. Morskie Oko, w 1933 w t. Praskie Oko, w 1934 w T. 8³° (np. w komedii muz. Szarotka) i t. Wielka Rewia, w 1935 w t. Stara Banda i Hollywood oraz Cyrku przy Ordynackiej (w widowisku Gwiazdy areny), w 1936 w t. Wesoły Ul, w 1937-39 w t. Wielka Rewia , m.in. w Królu na jedną noc, jako Fifi (Czar walca) i Kresowianka w Szukamy gwiazd. Występowała też na scenach dram., np. w 1933 w T.Letnim (Pieniądz nie jest wszystkim), w 1936 w T.Rozmaitości (Hurra! Jest chłopczyk), a w 1938 w T. Narodowym. Z warsz. zespołami rewiowymi wyjeżdżała na występy do Płocka (1933, 1936), Przemyśla (1935), Siedlec (1936) i Krakowa (1937)

Uważana była za wyborną wodewilistkę, niezrównaną wykonawczynię tekstów Wiecha, Tuwima, Hemara, a także groteskowych ewolucji tanecznych, szczególnie w duecie z wieloletnim partnerem scen. W. Walterem. W latach 30. zagrała w ok. 20. filmach, takich, jak: Romeo i Julcia, Prokurator Alicja Horn, Wacuś, Królowa przedmieścia, Trójka hultajska, Paweł i Gaweł, Wrzos, Doktor Murek. W czasie II woj. świat. i okupacji niem. pracowała początkowo w kawiarni w Mińsku Mazowieckim, później występowała w Warszawie w jawnych t. Bohema (1942), Figaro (1943-44) i Melodia (Karolina w Robercie i Bertrandzie, czyli Dwóch złodziejach, 1944). Brała też udział w tajnych przedstawieniach religijnych we Włochach pod Warszawą, organizowanych przez ks. M. Grabowskiego. W 1945, wspólnie z Walterem, odwiedziła wiele miejscowości z programem estradowym. Po powrocie do Warszawy, od stycznia 1946, do końca sez. 1948/49 występowała w programach składanych w Praskim T. Rewii (od 1947 pn. Wróbelek Warszawski). W sez. 1949/50-53/54 grała w T. im. Osterwy w Lublinie, z wyjątkiem 1951, kiedy występowała w warsz. T. Ateneum jako Madame Xydias (Interwencja, prem. 22 V). Jej role na scenie lub. to . m. in: Ksenia (Jegor Bułyczow, 1949); Pani Dyndalska (Damy i huzary), Belina (Chory z urojenia)-1950; Kłoskowa (Latarnia, 1953); Madame Okruch (Młodość ojców, 1954). Po powrocie do Warszawy, zaangażowała się w zez. 1954/55 do zespołu Sceny Objazdowej przy T. Ludowym, przekształconej na pocz. 1956 w T. Ziemi Mazowieckiej i grała do końca 1969, m.in.: Dulska (Moralność pani Dulskiej, 1955), Marcynę (Lekarz mimo woli, 1956); Panią Dobrójską (Śluby panieńskie), Smeraldinę (Sługa dwóch panów)-1957; Katarzynę (Żołnierz i bohater, 1958), Szambelanową (Pan Jowialski, 1959), Marynę (Wujaszek Wania, 1960); Katarzynę (Głupi Jakub), Marię (Huzarzy)- 1964; Arinę (Grzesznicy bez winy, 1966), Rozalię Wścieklicową (Jan Maciej Karol Wścieklica), Gerszową (Ktoś nowy) -1967; Staruchę (Kowal pieniądze i gwiazdy, 1969). Dnia 28 IX 1959 obchodziła jubileusz 40 lecia pracy artyst. w roli Matki Courage (Matka Courage i jej dzieci). Była jedną z najbardziej cenionych i lubianych aktorek tego t., grała role charakterystyczne, ,,małe i duże, ale zawsze z wielkim kunsztem aktorskim i ludzką prostotą” (,,Trybuna Mazowiecka”). Na emeryturę przeszła 1 I 1970.

Źródło : Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t.III 1910-2000 M-Ż Warszawa 2016

aktorka, śpiewaczka;

Właściwie Stanisława Karolina Rylska, zamężna Erhardt. Była córką Kazimierza R. i Pauliny z Porębskich, żoną Mariana Erhardta. W grudniu 1922, bez powodzenia, debiutowała w lwow. T. Miejskich w roli Hrabianki Stasi (Księżniczka czardasza). Następnie ukończyła szkołę dram. F. Frączkowskiego we Lwowie; 17 XI 1923 w czasie popisu absolwentów grała Jewdochę (Sędziowie). Równocześnie uczyła się muzyki w konserwatorium, tańca w szkole baletowej Cz. Burkackiej i śpiewu u H. Miłowskiej. W końcu 1924 ponownie debiutowała w T. Miejskich jako Liza (Hrabina Marica). Została zaangażowana i pozostała w zespole operetki lwow. do 1929 (w maju i czerwcu 1927 odwiedziła z nim Przemyśl). W 1929 występowała w krak. T. Gong, w lutym 1930 w warsz. kinoteatrze Colosseum, latem z warsz. t. Morskie Oko pod kier. W. Waltera w Katowicach, Kaliszu, Przemyślu i krak. T. Bagatela. W sez. 1930/31 grała w T. Rewia w Poznaniu, 1931/32 w T. Nowości w Warszawie, 1932/33 gościnnie w Łodzi, w 1933 w T. Kameralnym w Warszawie, jesienią t.r. w lwow. t. Colosseum, w 1934 w łódz. T. Popularnym. Następnie, wg jej własnych informacji, występowała w warsz. Operetce (sez. 1936/37) i w Wilnie w rewiach (sez. 1938/39). W okresie II wojny świat. pracowała jako kelnerka w kawiarni „Żak” w Warszawie. W 1946 mianowana została opiekunką zamku w Łańcucie. Do teatru powróciła w 1947; była najpierw w t. opolskim, a w sez. 1948/49 w T. im. Jaracza w Olsztynie. Od 1949 do przejścia na emeryturę w 1968 należała do zespołu T. Ziemi Rzeszowskiej (od 1957 T. im. Siemaszkowej); ze względu na chorobę występowała sporadycznie, gł. w epizodach. Jubileusz czterdziestolecia pracy artyst. obchodziła 18 XII 1965 w roli Matki (Za nasze winy i wasze). Przed wojną zdobyła popularność występując w operetkach. Była życzliwie oceniana przez recen­zentów; uważano, że posiada „urok zewnętrzny, ar­tystycznie miarkowany temperament, doskonały głos o szerokiej rozpiętości i umiejętnej zdolności pięk­nego różniczkowania dźwięku” („Ilustrowany Kurier Codzienny” 1929). Jej role operetkowe to m.in.: Książę Orłowski (Zemsta nietoperza), Dolly (Or­łow), Stasia (Dziewczę z puszty), Riquette (Wiktoria i jej huzar), Liliana (No, no, Nanette), Księżna (Marietta), Moroszi (Manewry jesienne), Alicja (Naj­piękniejsza z kobiet) i tyt. w Nitouche. Po wojnie grała role dram. m.in.: Anielę (Dwie blizny), Marynkę (Kaśka Kariatyda), Tadrachową (Moralność pani Dulskiej), Czepcową (Wesele).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

aktor, reżyser, dyr. teatru.

aktor,śpiewak;

Był synem Józefa i Walerii K., mężem Stanisławy z Pawlaczków. Gry scen. uczył się pryw., uczęszczał też na lekcje śpiewu do E. Mossakowskiego. We­dług własnej relacji, debiutował w Płocku w 1911. W sez. 1912/13 prawdopodobnie on (imienia brak) występował w T. Popularnym A. Mielewskiego w Łodzi, m.in. w roli Grzesia (Miód kasztelański), nast. aż do 1919 grał w zespołach prowincjonalnych z wyjątkiem sez. 1915/16, kiedy był w zespole T. Powszechnego przy ul. Chłodnej w Warszawie. W 1920-21 występował w t. frontowym pod kier. A. Szarkowskiego oraz w T. Miejskim w Grodnie, w sez. 1921/22 w warsz. kabarecie Qui Pro Quo, w którym w tym czasie grał też Jan K. (zob. t. 1) i występy ich bywają trudne do rozróżnienia. W sez. 1922/23 i 1924/25 był aktorem warsz. T. Pras­kiego, gdzie grał m.in. Glabriona (Lygia), Skrzeczka (Podróż diabła na wesele), Fedorenkę (Śmierć Okrzei), Żandarma (Siedmiu powieszonych). Następ­nie, aż do wybuchu II wojny świat., występował w warsz. t.: Morskie Oko (1929, 1930), Wesołe Oko (1931), Cyganeria (1933), Stara Banda (1934), Cyrulik Warszawski (1938), Figaro (1939). Ponadto w sez. 1932/33 krótko grał w T. Artystów, m.in. Oficera Służbowego (Rasputin). Z zespołami warsz. wyjeżdżał na gościnne występy do innych miast, np. w lecie 1930 do Kalisza i Przemyśla (pod kier. W. Waltera). W czasie II wojny świat. pracował m.in. jako księgowy w T. Komedia w Warszawie (1942-44). Po powstaniu warsz. był w obozie w Pruszkowie, potem znalazł się w Częstochowie, gdzie, wg własnej relacji, w pierwszych miesiącach po wojnie należał do zrzeszenia aktorów; nast. sam zorganizował zespół teatr. w Łodzi, z którym wy­stępował też w Warszawie. W czerwcu 1945 został zaangażowany do zespołu T. Syrena w Łodzi, z którym przeniósł się do Warszawy. Od sez. 1951/52 występował w warsz. T. Nowym, a po przekształ­ceniu go w Operetkę (1955), pozostał nadal w jej zespole w charakterze inspicjenta i wykonawcy wie­lu epizodycznych ról (także w latach sześćdziesią­tych, po przejściu na emeryturę), jak: Tragarz (Życie paryskie), Rejent i Strażak (Girofle-Girofla), Sekun­dant II (Can-Can), Strażak (Mam’zelle Nitouche), Onufry (Student żebrak), Mameluk (Czarujący Giulio). W 1961 obchodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy; scenę opuścił ostatecznie z końcem sez. 1963/64. Był działaczem ZASP-u, okresowo wchodził w skład Zarządu Głównego (1931).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

śpiewak, aktor;

Właściwie Julian Piotr Maszyński. Był sy­nem kompozytora Piotra Maszyńskiego i Marii z Owidzkich, bratem aktora Mariusza Maszyńskiego.  Ojcem aktora, Miłosza M. Po ukończeniu gimn. w Warszawie wstąpił na wydział filozoficzny Uniw. Jagiell. w Krakowie. Od początku 1903 był uczniem szkoły dram. G. Zapolskiej. W sez. 1903/04 występował niekiedy jako statysta w T. Miej­skim, a w 1904-05 w krak. T. Ludowym pod pseud. J. Krzewiński. W 1905 wyjechał do Brazylii i pracował tam jako nauczyciel. W 1907 powrócił do kraju i za­czął występować w operetce lwowskiej. W 1909 został zaangażowany do WTR (debiutował w Weselu Figa­ra) i występował na scenie T. Nowości przez wiele lat (z krótkimi przerwami do 1926). W 1911 wspólnie z A. Fertnerem i W. Rapackim (synem) założył spółkę filmową. Sam grał także kilka ról filmowych, np. Męża (Skandal na ul. Szopena, 1911). W 1919 prowadził z W. Walterem kabaret w restauracji „Oaza”, gdzie również występował. Brał udział w wojnie 1920 i zo­stał ranny. Jesienią tego roku wrócił do T. Nowości. W 1921 był przez kilka miesięcy kierownikiem „Przed­siębiorstwa Teatralno-Muzycznego” występującego w ośrodkach polonijnych w Ameryce. W sez. 1921/22 występował w T. Nowości oraz w T. Polskim w War­szawie, w 1922-24 w T. Reduta, w 1923 także w T. Letnim, po czym wrócił do T. Nowości. Od 1926 prze­stał grać w operetkach i przeszedł do repertuaru ko­mediowego i dramatycznego. Występował w T. Pol­skim i Małym oraz na innych scenach TKKT do wy­buchu II wojny świat. (od 3 IX 1932 był kierownikiem artyst. t. 8.00). We wrześniu 1939 brał udział w obronie Warszawy. W czasie okupacji pracował jako kelner. Grał m.in. Konrada d’Aubrais (Cnotliwa Zuzanna), Ajaxa (Piękna Helena), Adwokata (Zemsta nietoperza), Gołowkina (Car Paweł I), Nicka Verdos (Brodway), Worsleya (Sułkowski), Gawałeckiego (Jadzia wdowa). Był również popularnym autorem tekstów piosenek, sztuk teatr., librett operetkowych, powieści i opowia­dań. Występował w filmach; Pan Tadeusz (1928), Róża (1936), Kościuszko pod Racławicami (1937), Piętro wyżej (1937), Biały murzyn (1939).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973